Facebook

profinfo_rabat_20_procent_na_nowosci_SPRING-5937_1920x60.jpg [47.40 KB]

Wybrane dla Ciebie
Dlaczego Profinfo.pl?
Ponad 10 tys. tytułów
Darmowa dostawa już od 150zł
Pomoc konsultanta na linii
Promocyjne ceny i rabaty
Sprawna realizacja zamówienia
Dostęp do ebooka w 5 minut

Konstytucja i ustrój

Sortuj:
Sposób wyświetlania
68 produktów
Nowość
Promocja!
Darmowa dostawa - 0 zł!

-20 % Rządy Prawa Wszystkich Sprawa. Społeczne projekty ustaw służące odbudowie wymiaru sprawiedliwości

W książce zaprezentowano społeczne projekty ustaw wraz z uzasadnieniami służące zbudowaniu nowoczesnego sądownictwa i prokuratury, przygotowane przez środowiska prawnicze skupiających osoby świadome odpowiedzialności za losy kraju.

Cena regularna: 199,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 149,25 zł
Cena regularna: 199,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 149,25 zł
Już od: 159,20 zł
Więcej
KAM-4915 W01P01 Rok publikacji: 2024
Promocja!
Darmowa dostawa - 0 zł!

-20 % Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz

Piotr Czarny, Monika Florczak-Wątor, Bogumił Naleziński, Piotr Radziewicz, Piotr Tuleja

Komentarz przedstawia przede wszystkim praktyczną stronę obowiązywania i stosowania unormowań polskiej ustawy zasadniczej. Uwzględnia bogate wypowiedzi orzecznicze sądów powszechnych i administracyjnych, Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego, jak również najważniejsze poglądy doktryny.

Cena regularna: 329,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 233,58 zł
Cena regularna: 329,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 233,58 zł
Już od: 263,19 zł
Więcej
KAM-3353 W02P01 Rok publikacji: 2023
Promocja!

-20 % Wykładnia in favorem libertatis jako wymóg konstytucyjny w świetle orzecznictwa

Janusz Roszkiewicz

Pierwsza pozycja na rynku, która kompleksowo omawia konstrukcję tzw. proobywatelskiej wykładni przepisów, czyli wykładni in favorem libertatis.

Cena regularna: 169,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 119,98 zł
Cena regularna: 169,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 119,98 zł
Już od: 135,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4724 W01P01 Rok publikacji: 2023
Promocja!

-20 % Konstytucyjne wolności i prawa w Polsce

Małgorzata Augustyniak, Stanisław Bułajewski, Marek Chmaj, Marcin Dąbrowski, Monika Giżyńs...

W publikacji przedstawiono m.in. pojęcie, istotę oraz genezę wolności i praw człowieka, godność jako źródło wolności i praw człowieka, status obywatela i cudzoziemca w państwie.

Cena regularna: 79,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 56,09 zł
Cena regularna: 79,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 56,09 zł
Już od: 63,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4771 W01P01 Rok publikacji: 2023
Darmowa dostawa - 0 zł!

-40 % Prawo o adwokaturze. Komentarz

Radosław Baszuk, Wojciech Bergier, Małgorzata Eysymontt, Paweł Litwiński, Wojciech Marchwi...

Książka stanowi kompleksowe źródło wiedzy na temat adwokatury w Polsce, wzbogacone w niektórych aspektach o kontekst historyczny. 

Cena regularna: 299,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 179,40 zł
Cena regularna: 299,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 179,40 zł
Już od: 179,40 zł
Więcej
KAM-4473 W01P01 Rok publikacji: 2023
Promocja!

-20 % Rola dwuizbowości w ustroju demokratycznym

Konrad Rydel, Marta Bakun, Grzegorz Basiński, Antoni Cypryjański, Jan Denka, Piotr Frączek...

Dwuizbowość jest zjawiskiem niejednoznacznym i kontrowersyjnym w teorii prawa i polityki. Przedmiotem monografii jest omówienie zagadnień dotyczących związku dwuizbowej struktury parlamentu i ustroju demokratycznego, rozumianego jako system ograniczenia władzy większości ze względu na prawa człowieka.

Cena regularna: 149,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 44,70 zł
Cena regularna: 149,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 44,70 zł
Już od: 119,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4432 W01P01 Rok publikacji: 2023

Konstytucja i prawo konstytucyjne. Zarys wykładu

Ryszard Balicki, Michał Bernaczyk, Olga Hałub-Kowalczyk, Mariusz Jabłoński, Sylwia Jarosz-...

Ogół zagadnień składających się na akademicki wykład prawa konstytucyjnego.

Cena regularna: 69,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 48,98 zł
Cena regularna: 69,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 48,98 zł
Już od: 62,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4229 W01D03 Rok publikacji: 2021
Promocja!

-25 % Aplikacje prawnicze 2021. Testy. Egzamin wstępny

Piotr Kamiński, Urszula Wilk

Egzamin wstępny na aplikacje 2021

Przygotuj się przed egzaminem i nie daj się zaskoczyć!

Cena regularna: 39,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 23,39 zł
Cena regularna: 39,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 23,39 zł
Już od: 29,24 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-3334 W01P01 Rok publikacji: 2021

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. 500 pytań testowych z odpowiedziami

Marcin Gubała
Cena regularna: 49,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 34,80 zł
Cena regularna: 49,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 34,80 zł
Już od: 44,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4318 W01D01 Rok publikacji: 2021

Tożsamość konstytucyjna w wybranych państwach członkowskich Unii Europejskiej

Andrzej Wróbel, Michał Ziółkowski

W publikacji zaprezentowano różne sposoby rozumienia tożsamości konstytucyjnej przez sądy konstytucyjne w Unii Europejskiej. Wskazano istotne elementy charakteryzujące koncepcje ochrony tej tożsamości w wybranych państwach członkowskich Unii Europejskiej

Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 99,00 zł
Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 99,00 zł
Już od: 99,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-3262 W01P01 Rok publikacji: 2021

Prawa i wolności w stanie epidemii

Stanisław Trociuk

Zawarta w publikacji argumentacja prawna pozwoli osobom poszukującym ochrony prawnej oraz ich pełnomocnikom na podjęcie skutecznej obrony swoich wolności lub praw naruszonych w stanie epidemii.

Cena regularna: 49,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 34,80 zł
Cena regularna: 49,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 34,80 zł
Już od: 44,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4312 W01D01 Rok publikacji: 2021

Udział obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości

Ryszard Piotrowski

Analiza instytucji sędziego pokoju, przedstawiona zarówno z punktu widzenia wybranych przykładów praktyki, jak i jako projekt mający służyć rozwiązaniu niektórych problemów wymiaru sprawiedliwości w Polsce.

Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Już od: 89,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4006 W01P01 Rok publikacji: 2021
Promocja!

-20 % Ustawa o Sądzie Najwyższym. Komentarz

Krzysztof Szczucki

Komentarz zawiera omówienie wszystkich zmian ustawodawczych, dokonanych od czasu ukazania się ostatniego wydania, dotyczących m.in. wyboru kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego oraz postępowania w przypadku niewybrania kandydatów na stanowisko Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego.

Cena regularna: 149,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 14,90 zł
Cena regularna: 149,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 14,90 zł
Już od: 119,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3431 W02P01 Rok publikacji: 2020

Konstytucyjna ochrona prywatności. Dane dotyczące zdrowia

Katarzyna Łakomiec

W publikacji omówiono m.in. dopuszczalne konstytucyjnie ograniczenia prywatności informacyjnej, znaczenie nowych technologii dla wykładni przepisów konstytucyjnych oraz gwarancje proceduralne i techniczne przetwarzania danych dotyczących zdrowia.

Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 129,00 zł
Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 129,00 zł
Już od: 129,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-3106 W01P01 Rok publikacji: 2020

Polskie prawo konstytucyjne

Robert Adamczewski, Anna Chmielarz-Grochal, Aldona Domańska, Ryszard Krawczyk, Anna Michal...

Szczegółowe omówienie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., a także ustaw i innych aktów normatywnych regulujących problematykę wolności i praw jednostki oraz organizację i funkcjonowanie naczelnych organów państwowych i samorządu terytorialnego.

Cena regularna: 69,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 69,00 zł
Cena regularna: 69,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 69,00 zł
Już od: 69,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-0498 W06P01 Rok publikacji: 2020

Prawo konstytucyjne. Kazusy

Monika Florczak-Wątor

Zbiór kilkudziesięciu kazusów z zakresu prawa konstytucyjnego. Kazusy mają charakter przekrojowy.

Cena regularna: 39,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 27,69 zł
Cena regularna: 39,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 27,69 zł
Już od: 35,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4057 W01D03 Rok publikacji: 2020

Prawo konstytucyjne. Testy, pytania i odpowiedzi

Monika Florczak-Wątor

Pomoc dla osób, które chcą sprawdzić swoją wiedzę z poszczególnych obszarów prawa konstytucyjnego.

Cena regularna: 29,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 20,59 zł
Cena regularna: 29,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 20,59 zł
Już od: 26,10 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-4056 W01D04 Rok publikacji: 2020

Formułowanie pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Praktyczny przewodnik

Agnieszka Frąckowiak-Adamska, Paweł Bańczyk

Książka przedstawia funkcjonowanie w praktyce odesłania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, fundamentalnego mechanizmu prawa unijnego.

Cena regularna: 89,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 89,00 zł
Cena regularna: 89,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 89,00 zł
Już od: 89,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-3025 W01P01 Rok publikacji: 2020

Skarga konstytucyjna na orzeczenie sądu. Model możliwy do zastosowania w Polsce

Marta Kłopocka-Jasińska

Pierwsza publikacja na rynku wydawniczym poruszająca w sposób kompleksowy kwestię potrzeby poszerzenia zakresu przedmiotowego skargi konstytucyjnej o orzeczenia sądów.

Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 99,00 zł
Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 99,00 zł
Już od: 99,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-3001 W01P01 Rok publikacji: 2020
Promocja!

-20 % Ustawa o Trybunale Stanu. Komentarz

Maciej Fingas, Agnieszka Gajda, Krzysztof Grajewski, Sławomir Steinborn, Anna Wolska-Bagiń...

W publikacji szczegółowo omówiono aspekty konstytucyjne oraz karnoprocesowe odpowiedzialności konstytucyjnej w Polsce.

Cena regularna: 159,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 95,40 zł
Cena regularna: 159,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 95,40 zł
Już od: 127,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3978 W01P01 Rok publikacji: 2020
Promocja!

-20 % Przymusowe umieszczenie w zakładzie psychiatrycznym w świetle współczesnych standardów ochrony praw człowieka

Marcin Szwed

W publikacji omówiono standardy ochrony praw człowieka w kontekście przymusowego umieszczania w zakładach psychiatrycznych.

Cena regularna: 139,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 98,69 zł
Cena regularna: 139,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 98,69 zł
Już od: 111,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3773 W01P01 Rok publikacji: 2020
Promocja!

-70 % Konstytucyjne uwarunkowania pracy komornika sądowego

Katarzyna Bomba

Kompleksowa ocena uwarunkowań pracy komornika sądowego w świetle Konstytucji oraz ustawy z 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych, która weszła w życie 1 stycznia 2019 r.

Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 91,59 zł
Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 91,59 zł
Już od: 38,70 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3892 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Gorzki smak kiełbasy wyborczej. Obietnice wyborcze i ich realizacja ustawami w latach 2015-2016

Paweł Chmielnicki, Dobrochna Minich

Publikacja stanowi unikalną, pierwszą w Polsce analizę sposobu, w jaki proces ustawodawczy wykorzystywany jest jako narzędzie służące zgłaszaniu i realizacji obietnic wyborczych.

Cena regularna: 68,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 54,40 zł
Cena regularna: 68,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 54,40 zł
Już od: 54,40 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-2822 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Nieodpłatna pomoc prawna

Adriana Sylwia Bartnik, Katarzyna Julia Kowalska

Czytelnik z książki dowie się m.in. kto może udzielić pomocy prawnej oraz kto może skorzystać z takiego wsparcia.

Cena regularna: 34,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 27,20 zł
Cena regularna: 34,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 27,20 zł
Już od: 27,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-2792 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Konkordat polski 1993

Małgorzata Winiarczyk-Kossakowska, Czesław Janik, Paweł Borecki

Refleksja nad polskim Konkordatem podpisanym w 1993 r., a ratyfikowanym w 1998 r.

Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Już od: 79,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3818 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Konstytucja. Praworządność. Władza sądownicza. Aktualne problemy trzeciej władzy w Polsce

Łukasz Bojarski, Krzysztof Grajewski, Jan Kremer, Gabriela Ott, Waldemar Żurek

W książce podjęto się analizy zagadnień związanych z unormowaniem i funkcjonowaniem trzeciej władzy - władzy sądowniczej - w Polsce. 

Cena regularna: 79,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 56,09 zł
Cena regularna: 79,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 56,09 zł
Już od: 63,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3723 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!
Darmowa dostawa - 0 zł!

-20 % Prokuratoria Generalna RP. Komentarz

Leszek Bosek, Krzysztof Buczyński, Marta Cichomska, Paweł Dobroczek, Marcin Dziurda, Ksawe...

Pierwsze na rynku opracowanie w całości omawiające ustawę o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej.

Cena regularna: 249,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 74,70 zł
Cena regularna: 249,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 74,70 zł
Już od: 199,20 zł
Więcej
KAM-3624 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Publicznoprawny status jednostki skrajnie ubogiej

Adam Ploszka

Publikacja udziela odpowiedzi na pytanie, jak normy prawne, a w szczególności prawa człowieka kształtują status jednostki skrajnie ubogiej oraz w jaki sposób może ono przyczynić się do przeciwdziałania skrajnemu ubóstwu.

Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Cena regularna: 99,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 70,30 zł
Już od: 79,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3613 W01P01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Uchybienie godności urzędu sędziego jako podstawa odpowiedzialności dyscyplinarnej

Michał Laskowski

Publikacja opisuje przebieg postępowania dyscyplinarnego i zmiany w modelu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów po 3 kwietnia 2018 r.

Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 25,80 zł
Cena regularna: 129,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 25,80 zł
Już od: 103,20 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska KAM-3660 W01D01 Rok publikacji: 2019
Promocja!

-20 % Między tradycją a nowoczesnością. Prawo polskie w 100-lecie odzyskania niepodległości

Łukasz Pisarczyk

Zbiór tekstów pracowników i doktorantów WPiA UW dotyczący różnych aspektów rozwoju prawa polskiego oraz jego współczesności.

Cena regularna: 85,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 68,00 zł
Cena regularna: 85,00 zł
Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 68,00 zł
Już od: 68,00 zł
Więcej
Wolters Kluwer Polska EBO-2686 W01P01 Rok publikacji: 2019

Książki i inne publikacje z zakresu prawa konstytucyjnego i ustroju

Wiedza z zakresu prawa konstytucyjnego i ustroju państwa, to podstawa wiedzy dla każdego sędziego, prokuratora, radcy prawnego, adwokata, notariusza, czy innego prawnika. Bez znajomości zasad i wartości wynikających z Konstytucji, nie powinno się przystępować do wykładni, czy szerzej, stosowania przepisów z innych obszarów prawa. Dlatego też komentarze, monografie, czy artykuły prawnicze, dostępne zarówno w wersji książkowej, jak i elektronicznej (np. ebooków), to obowiązkowe pozycje w bibliotece każdego prawnika.

Prawo konstytucyjne i ustrój

Prawo konstytucyjne to obszar prawa zawierający normy prawne regulujące podstawy ustroju państwa. Mowa tu o ustroju:

  • politycznym,
  • społecznym,
  • gospodarczym.

W wypadku prawa konstytucyjnego i ustroju państwa, kluczowe znaczenie ma Konstytucja, czyli tzw. ustawa zasadnicza. W Polsce, obecnie obowiązuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).

Konstytucja RP reguluje zagadnienia dotyczące:

  • ogólnych zasad ustroju państwowego;
  • podstawowych praw, wolności i obowiązków jednostki;
  • ustroju naczelnych organów państwa.

Konstytucja ma najwyższą moc prawną. Wszystkie inne akty normatywne muszą być z nią:

  • zgodne, a więc nie mogą pozostawać z nią w sprzeczności;
  • spójne, a więc muszą wypełniać postanowienia konstytucyjne.

Zasady ustrojowe obowiązujące w Polsce

Konstytucja RP zawiera katalog zasad, które określa się mianem zasad ustrojowych. Należą do nich m.in. zasady:

  • suwerenności narodu (art. 4 ust. 1 Konstytucji) - naród, czyli wszyscy obywatele RP, stanowi władzę zwierzchnią w Polsce; naród sprawuje władzę przez swych przedstawicieli lub bezpośrednio (czyli w ramach demokracji pośredniej i bezpośredniej);
  • demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) - Polska jest krajem, w którym obowiązujące prawo jest przestrzegane;
  • podziału władz (art. 10 Konstytucji) - w Polsce obowiązuje podział i równowaga między władzą ustawodawczą (Sejm i Senat), władzą wykonawczą (m.in. Rada Ministrów, Prezydent RP) i władzą sądowniczą (sądy i trybunały); chodzi o to, by cała władza nie była w rękach jednego podmiotu, by poszczególne władze dysponowały instrumentami, które mogą hamować działania innej władzy;
  • społecznej gospodarki rynkowej (art. 20 Konstytucji) - wykluczone jest centralne zarządzanie gospodarką, co było cechą charakterystyczną tzw. socjalistycznej gospodarki planowej; z jednej strony gospodarką rządzą prawa rynku, niemniej Państwo ma łagodzić społeczne konsekwencje działania tego rynku;
  • przyrodzonej godności człowieka (art. 30 Konstytucji) - godność człowieka jest nienaruszalna, a organy władzy publicznej mają za zadanie jej ochronę;
  • niepodległości i suwerenności państwa (m.in. art. 5 Konstytucji) - Polska jest odrębnym bytem państwowym, który samodzielne decyduje o swoich sprawach.

Wolności i prawa człowieka i obywatela

Konstytucja z 1997 r. przewiduje cały system praw i wolności przysługujących człowiekowi i obywatelowi.

Do praw i wolności osobistych, czyli takich, które przysługują każdemu człowiekowi znajdującemu się pod władzą polskich organów, zalicza się:

  • prawo do życia (art. 38 Konstytucji) - każdy ma zapewnioną prawną ochronę życia;
  • nietykalność osobistą (art. 39-41 i art. 50 Konstytucji) - Konstytucja zakazuje m.in. eksperymentów naukowych na ludziach bez ich zgody, tortur, nieludzkiego lub poniżającego traktowania i karania, a także, z wyjątkami przewidzianymi ustawą: innych form naruszania integralności fizycznej, pozbawiania wolności, czy nienaruszalność mieszkania;
  • prawo do sądu (art. 45 Konstytucji) - sąd ma być niezawisły, bezstronny i ustanowiony ustawą;
  • prawo do obrony, zasada domniemania niewinności, zasady nullum crimen sine lege i nulla poena sine lege (art. 42 Konstytucji);
  • prawo do ochrony prywatności (m.in. art. 47 Konstytucji) - każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym;
  • wolność przemieszczania się (art. 52 Konstytucji) - mowa tu m.in. o wolności poruszania się oraz wyboru miejsca zamieszkania i pobytu;
  • wolność sumienia i wyznania (art. 53 Konstytucji), czyli m.in. wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru;
  • wolność słowa (art. 54 Konstytucji), czyli wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji;
  • zakaz ekstradycji (art. 55 Konstytucji);
  • prawo cudzoziemców uzyskania azylu lub statusu uchodźcy (art. 56 Konstytucji).

Do praw i wolności politycznych, które w zależności od sytuacji mogą przysługiwać każdemu albo jedynie obywatelowi RP, należą m.in.:

  • wolność zgromadzeń (art. 58 Konstytucji);
  • wolność zrzeszania się (art. 59 Konstytucji), w tym wolność tworzenia i działania partii politycznych (art. 11 Konstytucji);
  • prawo dostępu do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji);
  • czynne prawo wyborcze (art. 62 Konstytucji);
  • bierne prawo wyborcze (art. 99 i art. 127 ust. 3 Konstytucji);
  • prawo inicjatywy ustawodawczej (art. 118 ust. 2 Konstytucji).

Do katalogu praw i wolności ekonomicznych, socjalnych i kulturalnych zalicza się z kolei m.in.:

  • prawo własności (art. 20, 21 i 64 Konstytucji);
  • zasada swobody działalności gospodarczej (art. 22 Konstytucji);
  • prawo do zabezpieczenia społecznego (art. 67 Konstytucji);
  • prawo do ochrony zdrowia (art. 68 Konstytucji);
  • prawo do nauki (art. 70 Konstytucji);
  • prawo do informacji o stanie i ochronie środowiska (art. 74 ust. 3 Konstytucji).

Źródła prawa w Polsce

Konstytucja RP dokonuje podziału źródeł prawa obowiązujących w Polsce na:

  • powszechnie obowiązujące - mogą wiązać wszystkie podmioty;
  • wewnętrznie obowiązujące.

Do źródeł powszechnie obowiązującego prawa, zgodnie z art. 87 Konstytucji, zalicza się:

  • Konstytucję;
  • ustawy;
  • ratyfikowane umowy międzynarodowe;
  • rozporządzenia;
  • akty prawa miejscowego.

Źródłami powszechnie obowiązującego prawa są także:

  • akty prawne należące do tzw. pochodnego prawa unijnego (art. 91 ust. 3 Konstytucji);
  • rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z mocą ustawy (art. 234 Konstytucji).

Z kolei akty prawa wewnętrznego (art. 93 Konstytucji) obowiązują tylko jednostki organizacyjne podległe organowi, który wydaje te akty prawne. Akty prawa wewnętrznego nie mogą być podstawą wydania decyzji wobec obywateli, osób prawnych oraz innych podmiotów. Każdy akt prawa wewnętrznego musi być zgodny z powszechnie obowiązującym prawem.

Sejm i Senat RP

Sejm (izba niższa, 460 posłów) i Senat (izba wyższa, 100 senatorów) tworzą wspólnie polski parlament. Parlament pełni dwie zasadnicze funkcje (art. 95 Konstytucji):

  • ustawodawczą (przysługuje ona Sejmowi i Senatowi)
  • kontrolną nad działalnością Rady Ministrów (przysługuje tylko Sejmowi)

Ponadto parlament powołuje i odwołuje inne organy konstytucyjne państwa oraz osoby wchodzące w skład tych organów.

Prezydent RP

Zgodnie z art. 10 Konstytucji, Prezydent RP, obok Rady Ministrów, sprawuje władzę wykonawczą w Polsce.

Zgodnie z art. 126 Konstytucji, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej. Prezydent Rzeczypospolitej czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.

Prezydent RP m.in.

  • jest reprezentantem państwa w stosunkach zewnętrznych;
  • jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych;
  • nadaje obywatelstwo polskie;
  • nadaje ordery i odznaczenia;
  • stosuje prawo łaski;
  • dokonuje szeregu aktów urzędowych, o których mowa w art. 144 Konstytucji.

Administracja rządowa

Rada Ministrów (rząd) to obok Prezydenta, naczelny organ konstytucyjny państwa sprawujący władzę wykonawczą.

Na czele Rady Ministrów stoją premier i wicepremierzy. Ponadto do rządu zalicza się

  • ministrów;
  • kierowników tzw. urzędów centralnych;
  • terenową administrację rządową (podporządkowaną wojewodom bądź określonym organom szczebla centralnego).

Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną Rzeczypospolitej Polskiej. Do Rady Ministrów należą sprawy polityki państwa niezastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego (więcej w art. 146 Konstytucji).

Administracja samorządowa

Podstawową jednostką samorządu terytorialnego jest gmina. Gmina wykonuje wszystkie zadania samorządu terytorialnego niezastrzeżone dla innych jednostek samorządu terytorialnego (art. 164 Konstytucji). Organami gmin są rady gmin oraz wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast.

W Polsce obowiązuje obecnie trzyszczeblowy podział terytorialny państwa. Oprócz gmin mamy jeszcze powiaty (ziemskie i grodzkie) oraz województwa. Przy czym województwa są z jednej strony jednostkami samorządu terytorialnego z sejmikiem województwa oraz zarządem na czele, z drugiej strony województwa są jednostkami terytorialnymi administracji rządowej z wojewodą na czele.

Z kolei powiatami kierują rady powiatów i zarządy powiatów ze starostami na czele.

Sądy i trybunały

Wymiar sprawiedliwości w RP sprawują

  • Sąd Najwyższy (SN) - sprawuje nadzór orzeczniczy nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych, a także m.in. orzeka o ważności wyborów i referendów;
  • sądy powszechne - sprawują wymiar sprawiedliwości we wszystkich sprawach, z wyjątkiem spraw ustawowo zastrzeżonych dla właściwości innych sądów; sądami powszechnymi są: sądy rejonowe, sądy okręgowe i sądy apelacyjne;
  • sądy administracyjne - kontrolują działalność administracji publicznej; sądami administracyjnymi są Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) oraz wojewódzkie sądy administracyjne (WSA);
  • sądy wojskowe - orzekają w sprawach o przestępstwa popełnione przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, a także w sprawach o niektóre przestępstwa popełnione przez cywilnych pracowników wojska oraz żołnierzy sił zbrojnych państw obcych; sądami wojskowymi są wojskowe sądy garnizonowe i wojskowe sądy okręgowe.

Na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów stoi Krajowa Rada Sądownictwa.

Trybunał Konstytucyjny jest organem władzy sądowniczej, choć nie jest sądem. Orzeka w sprawach:

  • zgodności ustaw i umów międzynarodowych z Konstytucją;
  • zgodności ustaw z ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi, których ratyfikacja wymagała uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie;
  • zgodności przepisów prawa, wydawanych przez centralne organy państwowe, z Konstytucją, ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi i ustawami;
  • zgodności z Konstytucją celów lub działalności partii politycznych;
  • skargi konstytucyjnej.

Trybunał Stanu jest odrębnym organem władzy sądowniczej. Orzeka w przedmiocie odpowiedzialności konstytucyjnej osób wskazanych w art. 198 ust. 1 i 2 Konstytucji.

Organy kontroli państwowej i ochrony prawa

Do organów kontroli państwowej i ochrony prawa Konstytucja zalicza:

  • Najwyższą Izbę Kontroli (NIK) - jest naczelnym organem kontroli państwowej;
  • Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) - stoi na straży wolności i praw człowieka i obywatela określonych w Konstytucji oraz w innych aktach normatywnych;
  • Krajową Radę Radiofonii i Telewizji (KRRiT) - stoi na straży wolności słowa, prawa do informacji oraz interesu publicznego w radiofonii i telewizji.

Zasady prawa wyborczego w Polsce

Mówiąc o ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, nie sposób nie wspomnieć o kwestii wyborów i kluczowych reguł nimi rządzących.

Do podstawowych zasad prawa wyborczego należą:

  • zasada powszechności - wiąże się przede wszystkim z tzw. czynnym prawem wyborczym (art. 62 Konstytucji). Przysługuje ono każdemu obywatelowi Polski, który ma ukończone 18 lat, posiada pełnię praw publicznych oraz pełną zdolność do czynności prawnych; spełnienie tych przesłanek uprawnia do udziału w referendum oraz wybierania Prezydenta Rzeczypospolitej, posłów, senatorów i przedstawicieli do organów samorządu terytorialnego (w wypadku wyborów lokalnych ważne jest również stałe miejsce zamieszkania na terenie danej j.s.t.). W wypadku biernego prawa wyborczego, warunkiem jest posiadanie czynnego prawa wyborczego, ale już np. granica wieku, w zależności od wyborów jest różna;
  • zasada powszechności - opiera się na regule, zgodnie z którą, jednemu wyborcy przypada jeden głos. Wyborca może głosować tylko raz i może oddać tyle samo głosów, co inni wyborcy w danym okręgu;
  • zasada bezpośredniości - wyborca decyduje bezpośrednio, kto jego zdaniem, ma zostać wybranym w wyborach. Forma dokonywania wyboru może być jednak różna, przykładowo dopuszcza się głosowanie przez pełnomocnika osoby niepełnosprawnej, głosowanie korespondencyjne, itp.;
  • zasada tajności głosowania - państwo musi zagwarantować, że treść decyzji podjętej przez wyborcę nie zostanie ani ujawniona, ani ustalona;
  • zasada proporcjonalności lub większości - dotyczy kwestii ustalania wyników głosowania.

Stany nadzwyczajne

Z punktu widzenia ustroju państwa istotna też jest kwestia stanów nadzwyczajnych, które mogą zostać wprowadzone na terenie Polski. Mowa tu o:

  • stanie wojennym;
  • stanie wyjątkowym;
  • stanie klęski żywiołowej.

Stan wojenny może być wprowadzony w razie zewnętrznego zagrożenia państwa, zbrojnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji.

Stan wyjątkowy wprowadza się w razie zagrożenia konstytucyjnego ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego.

Stan klęski żywiołowej może być zaś wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej oraz w celu ich usunięcia.

Każdy ze stanów może być wprowadzony na części albo na całym terytorium Polski.

 

Aby ponownie wybrać temat, odśwież stronę