Przegląd Sądowy – 06/2023

W CZERWCOWYM NUMERZE „PRZEGLĄDU SĄDOWEGO” REDAKCJA POLECA TEKSTY:

Możliwość zaskarżania przez stronę kasacją (art. 519 Kodeksu postępowania karnego) orzeczenia o kosztach procesu, o których orzekł po raz pierwszy sąd odwoławczy w swoim prawomocnym orzeczeniu – uwagi na tle orzecznictwa Sądu Najwyższego

• Jarosław Matras – sędzia Sądu Najwyższego

Problematyka kosztów procesu ma dla praktyki bardzo ważne znaczenie, ponieważ występuje w każdej z setek tysięcy spraw rozpoznawanych każdego roku w polskich sądach. Temat ten wzbudzał pewne kontrowersje już na gruncie stanu normatywnego sprzed 1.09.2015 r., a wprowadzenie z tą datą nowego brzmienia art. 426 § 2 Kodeksu postępowania karnego spowodowało narastanie wątpliwości, które w rezultacie doprowadziły do niejednolitości orzecznictwa Sądu Najwyższego, co samo w sobie jest niepokojące.

Autor wnikliwie analizuje plusy i minusy rozwiązań przyjmowanych w orzecznictwie oraz zajmuje własne stanowisko, które ma zlikwidować dotychczasowy chaos i zaprowadzić ład orzeczniczy.

O niemożliwości pociągnięcia „sprawcy” do odpowiedzialności karnej wynikłej z wadliwego opisania czynu w wyroku skazującym. Artykuł polemiczny

• dr Konrad Lipiński – adiunkt, Katedra Prawa Karnego Materialnego, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski; adwokat

Artykuł dotyczy ważnego zagadnienia procesowych konsekwencji niewłaściwego – pomijającego część z ustawowych znamion – opisu czynu w wyroku skazującym lub warunkowo umarzającym postępowanie. W artykule autor wykazuje, do jak wątpliwych rozwiązań z punktu widzenia konstytucyjnego oraz dogmatycznego może prowadzić deprecjonowanie w procesie karnym względów sprawiedliwości proceduralnej. Analizuje wadliwości opisu czynu z perspektywy zarzutów apelacyjnych i wychodzi z założenia, że skazanie oskarżonego za czyn, którego opis nie odpowiada znamionom typu czynu zabronionego, stanowi naruszenie podstawowej zasady nullum crimen sine lege oraz wiąże się z rażącą niesprawiedliwością orzeczenia, która musi doprowadzić do zmiany wyroku na korzyść oskarżonego.

Praktyka prowadzenia przeszukań w wypadkach niecierpiących zwłoki – przesłanki i podstawa dowodowa przeszukania

• Michał Basa – doktorant, Katedra Postępowania Karnego, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski; asesor sądowy
• Karol Jarząbek – doktorant, Katedra Postępowania Karnego, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski; asesor sądowy

W artykule omówiono istotne zagadnienie podstawy dowodowej przeszukania w wypadkach niecierpiących zwłoki, będącego niewątpliwie ingerującym w prawa i wolności jednostek środkiem przymusu, który niestety w Polsce często jest traktowany jako rutynowa czynność dowodowa, a nie wyjątek. Autorzy wskazali sposób rozumienia w praktyce organów dochodzeniowo-śledczych przesłanek przeszukania w trybie art. 220 § 3 Kodeksu postępowania karnego oraz zagadnienie granicy przesłanek przeszukania dokonywanego w ramach czynności w niezbędnym zakresie i przesłanek kontroli osobistej, dokonywanej na podstawie przepisów ustawy o Policji. W artykule przedstawiono środki naprawcze obejmujące prawidłowe stosowanie obowiązujących przepisów, przy uwzględnieniu – z jednej strony – potrzeb praktyki, z drugiej natomiast – konieczności zachowania gwarancji praw i wolności jednostki.

W NUMERZE PONADTO:

• Prawo do stosunków seksualnych osadzonych w warunkach izolacji penitencjarnej w zakładach karnych, Agnieszka Kilińska-Pękacz
• Prawna kwalifikacja „odszkodowania” z tytułu rozwiązania umowy o pracę i jej wpływ na zasądzenie odszkodowania cywilnego, Sebastian Koczur
• Potrącenie roszczeń o kary umowne ze szczególnym uwzględnieniem kar umownych naliczanych w stosunku do jednostki czasu, Karol Szadkowski
• Konsekwencje wyroków nieistniejących. Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 9.03.2022 r., I KZP 8/21, Anna Dziergawka