Umowa o dzieło w 2021 roku. Jakie zmiany w dotyczących jej przepisach weszły w życie z dniem 1 stycznia?
Z nowym rokiem weszły w życie przepisy prawa nakładające obowiązek zgłaszania umów o dzieło. Od tego momentu wszystkie umowy o dzieło, zawarte nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 roku, podlegają obowiązkowemu zgłoszeniu do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jak przedstawia się szerszy kontekst tej właśnie zmiany? O czym muszą pamiętać wszyscy, którzy będą zawierać umowy o dzieło w tym i w następnych latach?
Gdzie szukać przepisów nakazujących zgłaszanie do ZUS umów o dzieło?
Podstawą prawną dla obowiązku zgłaszania do ZUS umów o dzieło, który to obowiązek wszedł w życie równo z dniem 1 stycznia 2021 roku, są przepisy:
- Art. 36 ust.17, art. 45 ust. 1 pkt. 1b, art. 49 ust. 2 pkt 9 oraz art. 50 w ust. 17 w pkt 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 poz. 266 z późn. zm.).
W przepisach tych znaleźć można wszelkie niezbędne informacje dotyczące nowego obowiązku, w tym m. in. odpowiadające na najczęściej pojawiające się pytania o to:
- Kogo obejmuje obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?
- W jaki sposób informacje o zawartych umowach o dzieło należy przekazać do ZUS?
W wymienionych wyżej przepisach znajduje się również informacja o tym, ile czasu na przekazanie do ZUS informacji o zawarciu umowy o dzieło ma każdy podmiot, który taką umowę zawiera (zleca wykonanie dzieła). Wynika z nich jasno, iż czas na zgłoszenie tego typu informacji to równe 7dni od dnia zawarcia umowy.
Kogo obejmuje obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło?
Ogólna wytyczna wskazująca na podmioty, które zgodnie z nowymi przepisami prawa mają obowiązek informowania ZUS o zawarciu umowy o dzieło, mówi, iż obowiązek ten posiadają płatnicy składek lub osoby fizyczne, które zlecają wykonanie dzieła (zwierają z wykonawcą umowę o dzieło). Zakład Ubezpieczeń Społecznych na swojej stronie poświęconej wchodzącym w życie zmianom, uszczegółowił tę wytyczną w następujący sposób:
- Jeśli jesteś podmiotem lub jednostką organizacyjną (np. stowarzyszeniem, fundacją, spółką prawa handlowego, itp.) i nie jesteś płatnikiem składek (nie musisz rejestrować się w ZUS jako płatnik składek, bo nie zgłaszasz do ubezpieczeń społecznych co najmniej jednego ubezpieczonego), nie musisz informować ZUS o zawartych umowach o dzieło.
- Jeśli jesteś osobą fizyczną i zawarłeś umowę o dzieło, musisz ją zgłosić w ZUS bez względu na to, czy jesteś zarejestrowany w ZUS jako płatnik składek czy też nie.[1]
Warto również pamiętać o tym, iż obowiązek informowania ZUS o zawieranych umowach o dzieło nie występuje w przypadku umów, które:
- pracodawca zawiera ze swoim pracownikiem;
- zawarte są pomiędzy wykonawcą a innym podmiotem, lecz wykonywane na rzecz pracodawcy tegoż wykonawcy;
- zawierane są z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą, a dotyczą usług wchodzących w zakres prowadzonej przez nich działalności.
W jaki sposób informacje o zawartych umowach o dzieło należy przekazać do ZUS?
Informacje o zawarciu umowy o dzieło mają być przekazywane do ZUS za pomocą nowego, specjalnie na tę okazję stworzonego formularza RUD (Zgłoszenie umowy o dzieło). Formularz ten może być składany elektronicznie (do czego Zakład ubezpieczeń Społecznych bardzo zachęca), za pośrednictwem PUE ZUS, czyli Platformy Usług Elektronicznych. Oczywiście, formularz RUD można również przekazać do ZUS w wersji papierowej, wystarczy jedynie ze strony Zakładu pobrać odpowiedni formularz (dostępny w wersji do samodzielnego wypełnienia), wydrukować, wypełnić i dostarczyć pod adres właściwego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Jakiego rodzaju dane muszą znaleźć się w formularzu RUD dla ZUS?
Formularz RUD do składania informacji do ZUS o zawartych umowach o dzieło składa się z 3 głównych części:
- część 1 (blok I) zawiera dane zamawiającego wykonanie umowy o dzieło, czyli dane identyfikacyjne oraz adres osoby, podmiotu lub jednostki organizacyjnej;
- część 2 (blok II) to miejsce na dane wykonawcy umowy o dzieło, gdzie również wymagane są szczegółowe dane identyfikacyjne oraz dane adresowe;
- część 3 (blok III) przeznaczona jest dla informacji o zawartych umowach o dzieło, w tym dat ich zawarcia, dat ich wykonania, a także liczby zawartych umów.
Wypełniając formularz RUD, należy pamiętać o tym, iż powinien on być wypełniony oddzielnie dla każdego wykonawcy.
[1] https://www.zus.pl/baza-wiedzy/katalog-uslug/karty-uslug-inne
