Jak przetrwać kryzys w branży handlowej – poradnik prawny

Jak przetrwać kryzys w branży handlowej – poradnik prawny. Pogłębiający się kryzys gospodarczy w  związku z  pandemią COVID-19 dotknął w zasadzie każdą gałąź gospodarki. W wyniku nałożonych przez Państwo obostrzeń i zakazów będących pochodną rozprzestrzeniania się wirusa SARS-CoV-2 przedsiębiorstwa odczuły spadek płynności gospodarczej.

Przedsiębiorcy tracą pieniądze na każdym z rynków, zarówno pod względem sprzedaży krajowej, jak i zagranicznej. W celu przeciwdziałania upadkom firm oraz ratowania sytuacji gospodarki każde z państw wprowadza różne formy wsparcia organizacyjnego i finansowego dla najbardziej stratnych firm.

W Polsce w ramach łagodzenia skutków kryzysu dnia 31.03.2020 r. opublikowana została tzw. Tarcza antykryzysowa. Zawiera ona wiele propozycji i instytucji skierowanych m.in. do firm o różnej skali, których celem jest przede wszystkim ochrona miejsc pracy oraz zachowanie płynności finansowej. W opracowaniu opisaliśmy najkorzystniejsze mechanizmy z punktu widzenia średnich i dużych przedsiębiorstw, ze szczególnym uwzględnieniem przedsiębiorstw z branży handlowej. Publikacja zawiera również regulacje prawne wprowadzone w ustawie o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 nazywanej potocznie Tarczą 2.0.

Niniejszy tekst uwzględnia stan prawny obowiązujący na dzień jego ukończenia, tj. 8.05.2020 r.

---

Redakcja: Wojciech Kapica
Wojciech Kapica, Piotr Kawiak, Wojciech Stawnicki, Paweł Stępniak

Zagadnienia sektorowe

Ubezpieczenia eksportowe

Zgodnie z art. 8 Tarczy zmianie uległa ustawa z 7.07.1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych. W wyniku wprowadzonej zmiany rozszerzony został katalog instrumentów, które mogą zostać objęte ubezpieczeniem eksportowym. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych może udzielić ubezpieczenia na:

1. instrumenty finansowe, rozumiane jako umowa lub inna czynność służąca finansowaniu, w całości albo w części, kontraktu eksportowego, umowy przedsiębiorcy zależnego lub inwestycji bezpośredniej za granicą. Są to w szczególności: kredyt bankowy, pożyczka, limit kredytowy na wystawianie gwarancji lub akredytyw, nabycie lub zagwarantowanie emisji papierów wartościowych o charakterze dłużnym, wykup wierzytelności czy leasing;
2. kontrakty eksportowe;
3. inwestycje bezpośrednie za granicą;
4. umowy przedsiębiorców zależnych.

Wyjątkowo wsparcie może zostać udzielone w sytuacji niespełnienia wymogu krajowych produktów i  usług. Pomoc dla eksporterów wciąż będzie udzielana, jeśli:

1. kontrakt został zawarty na okres kredytu poniżej dwóch lat oraz
2. jest to uzasadnione interesem państwa

Wprowadzono również dodatkową możliwość zawarcia umowy między KUKE, przedsiębiorcą a  instytucją finansową, na rzecz której udzielone jest ubezpieczenie. Jej naruszenie nie może skutkować odmową wypłaty z ubezpieczenia przez KUKE. Trójstronna umowa może regulować:

1. maksymalny udział składników pochodzenia zagranicznego w przychodzie netto, umożliwiający uznanie towaru/usługi za krajowe, a także określenie sposobu udokumentowania tego udziału,
2. obowiązek przekazywania przez przedsiębiorcę krajowego/zależnego informacji związanych z wykonywaniem kontraktu eksportowego lub umowy przedsiębiorcy zależnego,
3. inne wymogi dotyczące przedsiębiorcy krajowego/zależnego wynikające z prawa polskiego, prawa UE i prawa międzynarodowego oraz zobowiązań wynikających z członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w OBWE, jak również członkostwa KUKE w Unii Berneńskiej,
4. zasady odpowiedzialności cywilnej w stosunku do KUKE z tytułu:
   • popełnienia przestępstwa przekupstwa lub innego o  podobnym charakterze przy zawieraniu kontraktu eksportowego lub umowy przedsiębiorcy zależnego oraz
   • naruszenia któregoś z innych warunków umowy.

Pełna wersja książkowa “Sprawdź “Jak przetrwać kryzys? Poradnik prawny dla średnich i dużych przedsiębiorstw””

Częściowe zniesienie zakazu handlu w niedziele

Zgodnie z art. 15i u.COVID-19 w niedziele (z wyjątkiem świąt) możliwe jest polecenie pracownikom wykonywania czynności w ograniczonym zakresie, tj.:

1. rozładowywania, przyjmowania i ekspozycji towarów pierwszej potrzeby oraz
2. powierzania pracownikowi wykonywania takich czynności.

Zamówienia publiczne a epidemia COVID-19

W art. 15r u.COVID-19 w stosunku do przedsiębiorców wykonujących zamówienia na podstawie umów zawartych w oparciu o przepisy Prawa zamówień publicznych wprowadzona została możliwość zmiany zawartych umów m.in. poprzez:

1. zmianę terminu wykonania zawartej umowy w całości lub jej części,
2. czasowe zawieszenie wykonywania zawartej umowy lub jej części,
3. zmianę sposobu wykonywania dostaw,
4. zmianę zakresu świadczenia wykonawcy i  proporcjonalną zmianę jego wynagrodzenia (przy czym wzrost wynagrodzenia przy każdej kolejnej zmianie nie może przekroczyć 50%).

W tym celu przedsiębiorcy wykonujący usługi w oparciu o powyższe umowy muszą niezwłocznie poinformować swojego kontrahenta o okolicznościach związanych z epidemią, które wpłynęły lub mogą wpłynąć na wykonywanie umowy, załączając niezbędne dowody i oświadczenia. Okoliczności te mogą dotyczyć m.in. nieobecności pracowników, ograniczeń nałożonych w drodze decyzji Głównego Inspektora Sanitarnego, poleceń wydanych przez wojewodów lub decyzji Prezesa Rady Ministrów, wstrzymania dostaw produktów, komponentów lub materiałów, trudności w dostępie do sprzętu czy w realizacji usług transportowych. Z kolei zamawiający powinni odnieść się do przedstawionych przez wykonującego trudności. W konsekwencji strony zawartej umowy mogą dokonać zmiany umowy na mocy art. 144 ust. 1 pkt 3 p.z.p. Przedstawiony mechanizm może też być stosowany do renegocjacji porozumień z podwykonawcami. Ustawodawca na gruncie Tarczy 2.0 podkreślił, że powyższe przepisy stosuje się także do umów w sprawie zamówień publicznych wyłączonych spod reżimu Prawa zamówień publicznych.

Podczas stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii przy jednoczesnym obowiązywaniu ograniczeń w przemieszczaniu się, umowy w  sprawie zamówień publicznych pod rygorem nieważności muszą być zawierane w formie pisemnej. Zamawiający może wyrazić zgodę na odstąpienie od tego wymogu, przy czym zgoda ta musi być wyrażona w formie elektronicznej z kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

W  okresie stanu zagrożenia epidemicznego albo epidemii oraz przez 3 miesiące od odwołania tego stanu istnieje możliwość niestosowania przepisów Prawa zamówień publicznych do zamówień, których przedmiotem są towary lub usługi nabywane przez ARP lub jej spółki zależne. Przepisy Prawa zamówień publicznych zostały wyłączone także z wielu innych postępowań przetargowych, np. związanych z udostępnianiem danych ubezpieczonego w ZUS i odstąpienia od pobierania przez ZUS odsetek za zwłokę, realizacji dostaw i usług w celu przeciwdziałania COVID-19, obsługi wsparcia BGK i PFR w związku z kryzysem gospodarczym wywołanym wirusem SARS-CoV-2.

Wygaśnięcie zobowiązań z umów najmu w galeriach handlowych

W § 8 ust. 2 r.o.n.z.e. zakazane zostało prowadzenie działalności gospodarczej na terenie obiektów handlowych o powierzchni sprzedażowej większej niż 2000 m2, co obejmuje przede wszystkim galerie handlowe. Powyższe obostrzenie nie dotyczy handlu produktami żywnościowymi, medycznymi oraz czystości czy drogeryjnymi.

W związku z powyższym w art. 15ze u.COVID-19 przewidziano możliwość czasowego wygaśnięcia zobowiązań z  umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy, na mocy której doszło do oddania używania powierzchni handlowej. W konsekwencji prowadzi ono do tymczasowej utraty tytułu prawnego do najmowanej przestrzeni, ale jednocześnie przestaje istnieć obowiązek uiszczania czynszu. Kwoty wpłacone z góry na poczet przyszłych okresów uważa się za nienależne i najemca może żądać ich zwrotu.

Wątpliwości interpretacyjne budzi kwestia pozostałych kosztów związanych z najmem, np. dostawy mediów czy usług płatniczych (terminal). Nie zostało to w żaden sposób uregulowane w rozwiązaniach rządu.

Artykuł 15ze ust. 2 u.COVID-19 nakłada na najemcę obowiązek złożenia wynajmującemu bezwarunkowej oferty przedłużenia obowiązywania umowy na dotychczasowych warunkach o okres obowiązywania zakazu prowadzenia działalności przedłużony o 6 miesięcy. Ofertę taką najemca powinien złożyć w okresie trzech miesięcy od zniesienia zakazu. W przypadku braku złożenia oferty umowę najmu uważać będzie się za niewygaszoną.

Maksymalne ceny lub marże na krytyczne produkty

Minister Zdrowia na mocy art. 8 u.COVID-19 uzyskał uprawnienie do jednostronnego ogłaszania wysokości maksymalnych cen zbytu (z VAT), marży hurtowych i detalicznych zgodnie z wytycznymi określonymi w ustawie o refundacji leków. Ograniczenia dotyczą przedmiotów, które mogą nawet potencjalnie zostać wykorzystane w związku z przeciwdziałaniem wirusowi SARS-CoV-2. W katalogu zawartym w ustawie wymieniono:

1. produkty lecznicze o określonej kategorii dostępności,
2. wyroby medyczne, w tym produkty biobójcze,
3. środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego,
4. surowce farmaceutyczne.

Naruszenie powyższych obostrzeń może skutkować nałożeniem kary administracyjnej pod rygorem natychmiastowej wykonalności, która może wynieść nawet 5 mln PLN. Negatywne konsekwencje wobec przedsiębiorcy mogą również zostać wyciągnięte przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Kwestie pracownicze

Dofinansowanie z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Artykuł 15g u.COVID-19 wprowadził rozwiązanie przewidujące możliwość uzyskania dofinansowania dla przedsiębiorcy do wynagrodzeń z FGŚP w przypadku:

1. ogłoszenia przestoju ekonomicznego (przedsiębiorca wypłaca wynagrodzenie obniżone do 50% i może uzyskać dofinansowanie w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę) lub
2. obniżenia wynagrodzenia pracowników maksymalnie o  20% (przedsiębiorca może uzyskać dofinansowanie w wysokości do 50% wynagrodzenia, jednak nie wyższe niż 40% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału), nie więcej jednak niż do połowy etatu. Tarcza tworzyła sztywny wymóg obniżenia czasu pracy o 20%, aktualnie przedsiębiorca dysponuje pewnym luzem decyzyjnym, mogąc obniżyć wymiar czasu pracy o mniej niż 20%.

Wskazane wynagrodzenia do wsparcia nie mogą przekraczać 300% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału. Pracodawca nie może przy tym spełniać przesłanek postawienia w stan upadłości, jak również zalegać do końca trzeciego kwartału 2019 r. ze świadczeniami publicznymi takimi, jak: podatki, FGŚP, Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, składki ZUS.

Zgodnie z art. 15g ust. 9 u.COVID-19 przedsiębiorca musi też wykazać spadek obrotów rozumiany jako zmniejszoną sprzedaż towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym w odpowiednim stopniu:

1. nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w  przypadku gdy 2-miesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, tj. w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, czyli łączne obroty z dowolnie wskazanych 2 miesięcy (ewentualnie okresu 60 dni, gdy nie wskażemy jako początku okresu 1. dnia miesiąca) w tym roku muszą być o min. 15% niższe niż w tym samym okresie w 2019 r. lub
2. nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, tj. w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, czyli łączne obroty z  dowolnie wskazanego miesiąca (ewentualnie okresu 30 dni) w tym roku muszą być o min. 25% niższe niż w poprzedzającym miesiącu/okresie.

Przedsiębiorca będący pracodawcą zobowiązany jest złożyć oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej w zakresie obejmującym spadek obrotów o wyżej określony procent oraz ewentualnej konieczności zwrotu dofinansowania, wskazując, czy spadek liczony jest w ujęciu ilościowym lub wartościowym, oraz podając okres, w którym spadek został wykazany. Dodatkowo wnioskodawca musi wskazać, czy ubiega się o inne formy wsparcia ochrony miejsc pracy względem tych samych pracowników i takich samych tytułów wypłaty.

Pracodawca musi również zawrzeć odpowiednie porozumienie z reprezentatywną zakładową organizacją związkową pracowników, a w przypadku jej braku – kolejno z: reprezentatywną organizacją związkową albo zakładową organizacją związkową bądź kolegialną reprezentacją pracowników wyłonioną do innych celów. Jeśli u pracodawcy nie ma takich organizacji, konieczne będzie przeprowadzenie wyborów w tym celu. Porozumienie powinno zawierać co najmniej: grupy pracowników objęte przestojem lub obniżonym wymiarem czasu pracy, obiektywne kryteria przypisania pracowników do tych grup, ustalony przez strony obniżony wymiar czasu pracy oraz okres, przez jaki obowiązują nadzwyczajne rozwiązania dotyczące przestoju lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Kopię porozumienia należy przekazać w terminie 5 dni od zawarcia do okręgowego inspektora pracy. Podkreślenia wymaga fakt, że wsparciem z tego tytułu objęte są nie tylko osoby zatrudnione w ramach stosunku pracy, ale także zleceniobiorcy oraz zatrudnieni na podstawie innej umowy cywilnoprawnej, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu (taką umową będzie np. umowa o świadczenie usług). Wsparcie, na mocy zmiany wprowadzonej Tarczą 2.0, przysługuje od miesiąca, w którym złożony został wniosek.

Do wsparcia udzielonego przez FGŚP stosuje się niektóre przepisy ustawy z 11.10.2013 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z ochroną miejsc pracy. W związku z tym pracodawca nie może zwolnić pracowników objętych dofinansowaniem z przyczyn z nimi niezwiązanych przez okres udzielonego wsparcia. W przeciwnym przypadku finansowanie powiększone o odsetki podlega zwrotowi.

Dofinansowanie z powiatowego urzędu pracy

Przedsiębiorca może uzyskać dofinansowanie wynagrodzeń zleceniobiorców i pracowników także z PUP na podstawie umowy ze starostą . Zgodnie z art. 15zzb u.COVID-19 dostępne jest ono dla MŚP. Należy jednak pamiętać, że nie można łączyć wsparcia finansowego z FGŚP i PUP.

Przedsiębiorca powinien złożyć wniosek w terminie 14 dni od ogłoszenia naboru przez dyrektora PUP właściwego według siedziby pracodawcy/miejsca wykonywania pracy przez pracowników. Jednym z  warunków obowiązujących przedsiębiorcę będącego pracodawcą jest utrzymanie zatrudnienia pracowników wskazanych do dofinansowania przez okres wypłat. Przedsiębiorca składa w tym zakresie oświadczenie pod groźbą odpowiedzialności karnej. Ponadto jeśli powyższy obowiązek zostanie naruszony, beneficjent będzie musiał zwrócić dofinansowanie za okres, w którym nie utrzymywał w zatrudnieniu pracowników, których wynagrodzenie dofinansowywano.

Aby uzyskać dofinansowanie, przedsiębiorca nie może zalegać z tytułu podatków oraz składek na ubezpieczenia społeczne, jak też nie mogą względem niego zachodzić przesłanki ogłoszenia upadłości. Ponadto należy wykazać spadek obrotów gospodarczych. Zgodnie z art. 15zzb ust. 3 u.COVID-19 rozumiany jest on jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego (czyli łączne obroty z dowolnie wskazanych dwóch miesięcy w tym roku, ewentualnie okresu 60 dni, gdy nie wskażemy jako początku okresu 1. dnia miesiąca, muszą być niższe niż w tym samym okresie w 2019 r.).

Wysokość dofinansowania uzależniona jest od wysokości spadku obrotów gospodarczych. Wprowadzone zostały 3 progi wysokości dofinansowania. W przypadku spadku obrotów o co najmniej:

1. 30% – może być przyznane w  wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 50% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o  dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń. Nie może być ono jednak większe niż 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika;
2. 50% – może być przyznane w  wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 70% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o  dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń. Nie może być jednak większe niż 70% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika;
3. 80% – może być przyznane w  wysokości nieprzekraczającej kwoty stanowiącej sumę 90% wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o  dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń. Nie może być jednak większe niż 90% kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika.

Skrócenie czasu pracy

Zgodnie z art. 15zf u.COVID-19 przedsiębiorca będący pracodawcą, u którego wystąpił spadek obrotów gospodarczych wskutek epidemii COVID-19, jeśli nie zalega w  regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia, FGŚP, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca trzeciego kwartału 2019 r., może:

1. ograniczyć dobowy czas nieprzerwanego odpoczynku pracowników do nie mniej niż 8 godzin oraz tygodniowy czas nieprzerwanego odpoczynku do nie mniej niż 32 godzin (w tym minimum 8 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego); lub
2. zawrzeć porozumienie o wprowadzeniu systemu równoważnego czasu pracy, który umożliwi przedłużenie dobowego wymiaru czasu pracy nie więcej niż do 12 godzin w okresie rozliczeniowym nieprzekraczającym 12 miesięcy (przy czym przedłużony dobowy wymiar czasu pracy powinien być równoważony krótszym dobowym wymiarem w niektóre dni lub wyznaczeniem dni wolnych od pracy); lub
3. zawrzeć porozumienie z określonymi pracownikami o stosowaniu mniej korzystnych warunków zatrudnienia niż wynikające z umów o pracę.

W myśl art. 15zf ust. 2 u.COVID-19 spadek obrotów gospodarczych należy rozumieć jako spadek sprzedaży towarów lub usług, w ujęciu ilościowym lub wartościowym:

1. nie mniej niż o 15%, obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych 2 kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w  przypadku gdy 2-miesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w  trakcie miesiąca kalendarzowego, tj. w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, czyli łączne obroty z  dowolnie wskazanych 2 miesięcy (ewentualnie okresu 60 dni, gdy nie wskażemy jako początku okresu 1. dnia miesiąca) w tym roku muszą być o min. 15% niższe niż w tym samym okresie w 2019 r., lub
2. nie mniej niż o 25%, obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego, przypadającego po 1.01.2020 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego; za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, tj. w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego, czyli łączne obroty z  dowolnie wskazanego miesiąca (ewentualnie okresu 30 dni) w tym roku muszą być o min. 25% niższe niż w poprzedzającym miesiącu/okresie.

Opisywane porozumienie pracodawca powinien zawrzeć z reprezentatywną organizacją związkową, a w przypadku jej braku – kolejno z zakładową organizacją związkową lub przedstawicielami pracowników. Kopię porozumienia przekazuje się właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy w terminie 5 dni roboczych od dnia zawarcia porozumienia.

Zawieszenie okresowych badań lekarskich

Zgodnie z art. 12a u.COVID-19 w okresie stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii pracodawcy nie muszą zlecać pracownikom przeprowadzenia lekarskich badań okresowych, w tym okresowych badań lekarskich i psychologicznych kierowców zawodowych oraz maszynistów. Jednocześnie orzeczenie w kwestii badań wstępnych i kontrolnych będzie mogło zostać wydane przez innego lekarza, jeśli lekarz uprawniony nie będzie dostępny. Takie orzeczenia wyjątkowo będą ważne przez 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii. Orzeczenia wydane w  ramach badań wstępnych, okresowych i kontrolnych, które utraciły ważność po 7.03.2020 r., pozostają ważne nie dłużej niż 60 dni po odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii. Tarcza 2.0 dodaje wyjątek w zakresie wydłużonego okresu ważności badań. Okres ten został wydłużony do 90 dni w przypadku niektórych zawodów, których wykonywanie jest warunkowane uzyskaniem odrębnego orzeczenia lekarskiego albo psychologicznego określonego w innych przepisach niż Kodeks pracy (np. maszyniści kolejowi czy piloci).

Szkolenia BHP

Zgodnie z dodanym art. 12e u.COVID-19 w czasie stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii wstępne szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy i służby mogą zostać przeprowadzone w całości za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej. Z powyższej możliwości nie można jednak skorzystać w przypadku przeprowadzenia instruktażu stanowiskowego:

1. pracownika zatrudnionego na stanowisku robotniczym lub pracownika przenoszonego na takie stanowisko,
2. pracownika zatrudnionego na stanowisku, na którym występuje narażenie na działanie czynników niebezpiecznych,
3. ucznia odbywającego praktyczną naukę zawodu oraz studenta odbywającego praktykę studencką.

Termin na przeprowadzenie okresowych szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy lub bezpieczeństwa i higieny służby ulega przedłużeniu do 60 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, w przypadku gdy termin na przeprowadzenie takiego badania upłynąłby w okresie obowiązywania ww. stanów lub w okresie 30 dni od ich odwołania.

Zatrudnienie obcokrajowców

Na podstawie art.  15z, 15z2 i  15zd u.COVID-19 przedłużono termin ważności wizy, karty pobytu, tymczasowego zaświadczenia tożsamości cudzoziemca, zezwolenia na pobyt czasowy albo stały czy zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, który upłynąłby w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, do 30 dni po odwołaniu danego stanu. Stosowny wniosek w celu przedłużenia legalności pobytu powinien zostać wniesiony w terminie 30 dni od odwołania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii. Identyczne rozwiązanie zostało wprowadzone w stosunku do terminu na opuszczenie kraju oraz dobrowolnego powrotu cudzoziemca, jak również w przypadku ważności dokumentów wydanych w ramach strefy Schengen lub ruchu bezwizowego.

Zgodnie z art. 15zzq u.COVID-19, jeżeli termin ważności zezwolenia na pracę lub termin okresu pracy wskazanego w oświadczeniu o powierzeniu pracy cudzoziemcowi upływa w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego/epidemii, jest on przedłużany z mocy prawa do 30 dni następujących po dniu odwołania danego stanu. Wydłużenie terminu okresu świadczenia pracy na podstawie oświadczenia o powierzeniu pracy cudzoziemcowi nie wlicza się do okresu wykonywania pracy określonego w art. 87 ust. 3 i art. 88z ust. 2 pkt 3 ustawy z 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.

Bieżące funkcjonowanie spółek handlowych

Tarcza antykryzysowa wprowadziła również nowelizację Kodeksu spółek handlowych w zakresie funkcjonowania organów spółek oraz zgromadzeń wspólników czy akcjonariuszy. Na podstawie art. 27 Tarczy zarząd lub rada nadzorcza mogą odbywać posiedzenia i podejmować uchwały za pomocą środków porozumiewania się na odległość. Oddanie głosu jest możliwe również pisemnie za pośrednictwem innego członka organu. Sposób i tryb obrad walnego zgromadzania ustala rada nadzorcza lub wspólnicy. W odniesieniu do zgromadzeń zwołanych przed dniem wejścia w życie Tarczy, zwołujący może umożliwić uczestnictwo w postaci elektronicznej. Dodatkowo Tarcza 2.0, w odniesieniu do spółek akcyjnych i komandytowo-akcyjnych, wprowadziła możliwość podjęcia uchwały przez radę nadzorczą w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość także w sprawach, dla których statut spółki przewiduje głosowanie tajne, o ile żaden z członków rady nadzorczej nie zgłosi sprzeciwu.

Artykuł 29 Tarczy 2.0, nowelizujący Kodeks spółek handlowych, w pkt 3 wprowadza rozwiązanie umożliwiające sporządzanie zapisu na akcje w postaci elektronicznej. Niemniej w celu weryfikacji tożsamości subskrybenta konieczne jest opatrzenie zapisu na akcje kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym.

Zgodnie z art. 15zzzr u.COVID-19 oświadczenie woli członka organu osoby prawnej może zostać złożone w formie dokumentowej. Do skuteczności takiego oświadczenia nie jest wymagane opatrzenie oświadczenia podpisem osobistym lub kwalifikowanym podpisem elektronicznym, bez względu na odmienne zastrzeżenie ustawy bądź czynności prawnej.

Ustawa wprowadza regulacje w ramach odpowiedzialności wobec piastunów organów, którzy nie wystąpili z roszczeniem z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o zamówienie publiczne z powodów związanych z wirusem SARS-CoV-2. Tego rodzaju działanie nie będzie stanowić przestępstwa ani tworzyć odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną spółce.

Zgodnie z brzmieniem art. 15zzra u.COVID-19, jeżeli podstawa do ogłoszenia upadłości dłużnika powstała w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego, a stan niewypłacalności powstał z powodu COVID-19, to 30-dniowy termin na ogłoszenie upadłości przewidziany przepisami Prawa upadłościowego nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega przerwaniu. Po tym okresie termin biegnie na nowo.

Wprowadzono także domniemanie, zgodnie z którym powstanie stanu niewypłacalności w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oznacza, że powstał on z powodu następstw ekonomicznych związanych z wystąpieniem COVID-19.

Złożenie przez dłużnika wniosku o ogłoszenie upadłości w czasie trwania stanu epidemii lub stanu zagrożenia epidemicznego ogłoszonego z powodu COVID-19 powoduje, że terminy, dla których obliczania znaczenie ma dzień zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości, wydłuża się o liczbę dni pomiędzy dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości a ostatnim dniem, w którym wniosek ten powinien zostać złożony zgodnie z brzmieniem przepisów ustawy z 28.02.2003 r. – Prawo upadłościowe bez uwzględniania powyższych regulacji.

Warto również wspomnieć, że zgodnie z art. 52 Tarczy termin obowiązku raportowania do Centralnego Rejestru Beneficjentów Rzeczywistych został wydłużony do 13.07.2020 r.

Sprawdź także poradnik dla branży turystycznej

Państwowe wsparcie finansowe

Poręczenia i gwarancje Banku Gospodarstwa Krajowego

Duże i średnie przedsiębiorstwa mogą liczyć na wsparcie ze strony BGK w postaci gwarancji i poręczeń spłaty kredytów, których przeznaczeniem jest zachowanie płynności. Wsparcie udzielane będzie do końca bieżącego roku na wniosek składany wraz z właściwym wnioskiem kredytowym i  wyniesie do 80% kwoty kapitału kredytu, nie więcej jednak niż 200 mln PLN względem kredytów do 250 mln PLN. Okres gwarancji wynieść ma do 27 miesięcy, nie dłużej jednak niż okres spłaty kredytu przedłużony o 3 miesiące. Program obejmuje kredyty obrotowe nowe lub odnowione zaciągnięte po terminie 1.03.2020 r. Z gwarancji mogą skorzystać przedsiębiorstwa, które nie znajdowały się w trudnej sytuacji finansowej na dzień 31.12.2019 r., a na dzień 1.02.2020 r. nie miały zaległości publicznoprawnych oraz względem banku kredytującego.

Dodatkowym warunkiem koniecznym do spełnienia jest niezaleganie w świadczeniach na rzecz ZUS-u oraz urzędu skarbowego. Okres gwarancji wynosi 39 miesięcy, a przedsiębiorcy nie muszą płacić opłaty za rozpatrzenie wniosku gwarancyjnego czy prowizji za pierwszy rok kredytowania. Jednocześnie BGK nie pobiera od firm prowizji od istniejących gwarancji do końca 2020 r. Wsparcie BGK można uzyskać dla kredytów zawieranych od początku marca 2020.

Jednocześnie Bank Gospodarstwa Krajowego opracowuje system wsparcia w formie bezpośrednich dopłat do kredytów przedsiębiorców dotkniętych skutkami epidemii. Na chwilę obecną BGK przewiduje możliwość spłaty oprocentowania kredytów obrotowych w okresie 12 miesięcy.

Wsparcie kredytowe od Polskiego Funduszu Rozwoju

Polski Fundusz Rozwoju oferuje wsparcie finansowe w postaci wykupu instrumentów finansowych spółek lub udzielania pożyczek dla firm. Obsługa dofinansowań ma odbywać się za pośrednictwem bankowości elektronicznej wybranych banków. Do podstawowych formalności niezbędnych do spełnienia przez każdy zainteresowany podmiot należą:

1. rezydencja podatkowa w Rzeczypospolitej Polskiej,
2. brak trwającego postępowania upadłościowego, likwidacyjnego lub restrukturyzacyjnego,
3. prowadzenie działalności gospodarczej na dzień 31.12.2019 r.,
4. niezaleganie z płatnością podatków i składek w ZUS na dzień 31.12.2019 r. lub moment udzielenia finansowania (przy czym rozłożenia płatności na raty lub odroczenia nie traktuje się jako zaległości).

Duże przedsiębiorstwa, aby mogły zostać zakwalifikowane do objęcia pomocą, muszą: zatrudniać ponad 250 osób lub wykazać obrót przekraczający 50 mln EUR, względnie sumę bilansową wyższą niż 43 mln EUR. Jednocześnie przedsiębiorcy, którzy liczą na wsparcie, muszą:

1. być uczestnikami Programów Sektorowych,
2. wskutek epidemii odnotować w  dowolnym miesiącu po 1.02.2020 r. spadek obrotów gospodarczych o co najmniej 25% w  porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku,
3. utracić zdolność produkcji, świadczenia usług lub odbioru produktów czy usług, co jest wywołane przez braki zasobowe wskutek epidemii,
4. nie otrzymywać płatności z tytułu sprzedaży w kwocie przekraczającej 25% należności, również ze względu na epidemię oraz
5. nie posiadać dostępu do rynku kapitałowego lub limitów kredytowych w związku z nowymi umowami.

Finansowanie może przybrać jedną z trzech postaci:

1. pożyczki lub obligacji na okres 2 lat z możliwością przedłużenia o dodatkowy rok, do wartości 1 mld PLN,
2. pożyczki na okres 3 lat, której nie trzeba będzie spłacić w całości w zależności od dolegliwości poniesionych strat finansowych oraz utrzymania zatrudnienia przez beneficjenta, nie więcej jednak niż w kwocie 750 mln PLN dla jednego podmiotu lub
3. obejmowania udziałów lub akcji w spółce o wartości maksymalnej 1 mld PLN w przypadku jednego podmiotu, na warunkach rynkowych bądź zasadach pomocy publicznej.

Polski Fundusz Rozwoju wspiera także sektor MŚP. Jednocześnie przedsiębiorcy muszą odnotować w dowolnym miesiącu po 1.02.2020  r. spadek obrotów gospodarczych o co najmniej 25% w porównaniu do poprzedniego miesiąca lub analogicznego miesiąca ubiegłego roku. W ich przypadku finansowanie jest udzielane w formie subwencji na:

1. pokrycie kosztów prowadzonej działalności gospodarczej (oprócz nabycia innego przedsiębiorcy),
2. przedterminową spłatę do 25% kapitału kredytu,
3. rozliczenia z podmiotami powiązanymi (z wyjątkiem wypłat na rzecz właściciela przedsiębiorstwa i jego podmiotów powiązanych).

Wprowadzone mechanizmy zakładają możliwość częściowego umorzenia udzielonej pożyczki do wysokości 75% pod koniec 12. miesiąca kalendarzowego, licząc od dnia wypłaty pożyczki. Umorzenie zobowiązania w stosunku do małych i średnich przedsiębiorstw jest możliwe na poniższych zasadach:

1. umorzenie 25% wartości otrzymanej kwoty uzależnione jest od kontynuowania działalności w okresie 12 miesięcy od jej udzielenia;
2. umorzenie kolejnych 25% wartości otrzymanej kwoty jest uzależnione od straty poniesionej przez przedsiębiorcę;
3. umorzenie kolejnych 25% wartości otrzymanej kwoty jest uzależnione od utrzymania średniego zatrudnienia przez okres 12 miesięcy od udzielenia pomocy.

Umorzenie 75% wartości otrzymanej kwoty wsparcia dla mikroprzedsiębiorcy następuje na poniższych zasadach:

1. umorzenie 25% wartości otrzymanej kwoty uzależnione jest od kontynuowania działalności w okresie 12 miesięcy od jej udzielenia;
2. umorzenie 50% wartości otrzymanej kwoty uzależnione jest od poziomu utrzymania średniego zatrudnienia w okresie 12 miesięcy. Zmniejszenie zatrudnienia proporcjonalnie zmniejszy procent umarzanej subwencji.

Jednocześnie Tarcza 2.0 wprowadziła instrumenty zabezpieczające środki przyznane w ramach wsparcia udzielonego przez PFR. Zgodnie z dodanym przez ustawodawcę art. 21a ust . 2a–2d u.s.i.r., wprowadzonym na mocy Tarczy 2.0, środki te nie podlegają egzekucji sądowej ani administracyjnej, chyba że egzekucja nastąpiła w związku z naruszeniem zasad, na mocy których udzielone zostało wsparcie. Ponadto przedsiębiorca musi, celem uzyskania wsparcia, złożyć odpowiednie oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Nowe uprawnienia przysługujące PFR i ARP

Tarcza 2.0 wprowadziła nowe uprawnienia na rzecz PFR i ARP. Zgodnie z art. 26 Tarczy 2.0 instytucje te mogą bezpłatnie otrzymać informacje zawarte na koncie ubezpieczonego i  płatnika składek w  rozumieniu przepisów o  ubezpieczeniach społecznych. Celem takiego mechanizmu jest realizacja zadań pomocowych dotyczących zapobiegania lub zwalczania ekonomicznych i gospodarczych skutków epidemii.

Dofinansowanie Agencji Rozwoju Przemysłu

Wsparcie finansowe oferuje również ARP, która została wyposażona w odpowiednie instrumenty prawne w ramach Tarczy 2.0. Zgodnie z brzmieniem art. 6 Tarczy 2.0 przez wsparcie oferowane w ramach ARP należy rozumieć między innymi pożyczki, gwarancje, poręczenia i inne instrumenty, których przedmiotem jest finansowanie działalności gospodarczej, z wyjątkiem tych, które są zastrzeżone dla podmiotów wykonujących działalność bankową oraz ubezpieczeniową. Zgodnie z przepisami Tarczy 2.0 celem oferowanego wsparcia jest zapewnienie przedsiębiorcy płynności finansowej na okres trwania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii oraz 12 miesięcy po jego odwołaniu.

Na mocy wyżej przytoczonych przepisów wsparcie w ramach ARP jest wypłacane w sposób sukcesywny w kolejnych transzach. Jednocześnie ARP wraz z przedsiębiorcą otrzymującym wsparcie określają cel, na który ma iść kwota finansowania. Zgodnie z regulacjami Tarczy 2.0 wniosek o udzielenie wsparcia do ARP ma być rozpatrywany w terminie 14 dni od dnia złożenia, jednak Tarcza 2.0 zastrzega, że termin ten ma charakter instrukcyjny.

W ramach wsparcia ARP9 wyróżnić trzeba m.in.:

1. pożyczkę na finansowanie deficytu w kapitale obrotowym, skierowaną do sektora MŚP o obrotach powyżej 4 mln PLN, posiadających dodatni wynik za 2019 r. (tj. posiadających pozytywną EBITDA oraz wynik netto) oraz prowadzących pełną księgowość . Pożyczka udzielana będzie w wysokości od 800 tys. do 5 mln PLN, zaś okres finansowania obejmie okres 6 lat z maksymalnie 15-miesięcznym okresem karencji w spłacie. Pożyczka udzielana jest jednorazowo lub w transzach. W ramach zabezpieczenia ARP może zażądać między innymi weksla własnego in blanco wraz z deklaracją, oświadczenia o poddaniu się egzekucji w rozumieniu ustawy z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego czy poręczenia głównych udziałowców pożyczkobiorcy;
2. pożyczkę na wypłatę wynagrodzeń w  sektorze MŚP w  celu utrzymania zatrudnienia. Zgodnie z  informacjami ARP pieniądze są przekazywane bezpośrednio na rachunki bankowe pracowników, jako wypłata umownego wynagrodzenia z maksymalnie 15-miesięcznym okresem karencji w spłacie. Pożyczka udzielana jest jednorazowo lub w transzach. W ramach zabezpieczenia ARP może zażądać między innymi weksla własnego in blanco wraz z deklaracją, oświadczenia o poddaniu się egzekucji w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego czy poręczenia głównych udziałowców pożyczkobiorcy.

Agencja Rozwoju Przemysłu oferuje również pomoc w zakresie refinansowania leasingu operacyjnego dla MŚP o obrotach powyżej 4 mln PLN i dodatnim wyniku finansowym za 2019 r. Karencja w spłacie oferty leasingowej wyniesie do 12 miesięcy. Maksymalna kwota wsparcia równa jest 5 mln zł, a okres spłaty to 6 lat.

Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie ARP13 przedsiębiorca ubiegający się o wsparcie w ramach wyżej opisanych instrumentów musi sporządzić i dostarczyć między innymi plan wpływów i wydatków w ciągu najbliższych 12 miesięcy, tj. dokument, w którym przedstawi szczegółowo przewidywane ograniczenie działalności spowodowane epidemią, pokazujący spadek sprzedaży towarów lub usług. W ramach planu przedsiębiorca musi sporządzić rachunek zysków i strat za 2 miesiące roku bieżącego oraz analogiczny okres w roku ubiegłym dla celów porównawczych. Plan powinien przedstawiać również działania, mające na celu ustabilizowanie sytuacji ekonomicznej, oraz prezentować przepływy finansowe, z uwzględnieniem tych przewidywanych.

Umowy kredytowe z bankami

Zgodnie z art. 31f u.COVID-19 w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii bank może dokonać zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu (w Tarczy 1.0 uprawnienie to było ograniczone do sektora MŚP, aktualnie objęci nim są wszyscy przedsiębiorcy). Przedsiębiorca uprawniony jest do renegocjowania zawartej z  bankiem umowy, o ile została ona zawarta przed 8.03.2020 r. Ustawodawca wskazał, że zmiana warunków umowy powinna bazować na ocenie sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy przeprowadzonej nie wcześniej niż 30.09.2019 r. Zmiana umowy nie może skutkować pogorszeniem sytuacji finansowej i gospodarczej przedsiębiorcy.

Podatki i przepisy skarbowe

Odroczenie terminów

W art. 52k oraz 52o u.p.d.o.f. dodanym przez Tarczę została wprowadzona możliwość odroczenia terminu zapłaty zaliczek za okres marzec–kwiecień na poczet PIT do 1.06.2020 r. Zmiana terminu dotyczy także podatku dochodowego od osób prawnych, gdyż podmioty, których rok obrotowy zakończył się między 1.12.2019 r. a 31.01.2020 r., składają zeznanie o wysokości dochodu (straty) oraz wpłacają należny podatek do 31.05.2020 r.

Zgodnie z art. 58 Tarczy płatnicy podatku od towarów i usług złożą po raz pierwszy nowe wersje deklaracji podatkowych JPK_VAT wraz z ewidencją po 1.07.2020 r. Od tego samego dnia należy też stosować nową matrycę stawek VAT, po raz pierwszy przedstawioną w ustawie zmieniającej z sierpnia minionego roku.

Na mocy art. 47 Tarczy ustawodawca odroczył wejście w życie nowych regulacji dotyczących poboru podatku od sprzedaży detalicznej, które będą dotyczyć przychodów osiąganych z tego tytułu od 1.01.2021 r.

Zgodnie z art. 31g u.COVID-19, jeśli w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii złożono wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej lub wniosek taki nie został rozpatrzony przed 1.04.2020 r., termin na wydanie interpretacji obowiązujący organ zostaje wydłużony o 3 miesiące. Artykuł 31g ust. 3 u.COVID-19 upoważnia Ministra Finansów do wydłużenia powyższego terminu o kolejne 3 miesiące, jeśli zajdzie taka potrzeba, biorąc pod uwagę skutki epidemii.

Obniżenie CIT za poprzedni rok obrotowy

Zgodnie z art. 38f u.p.d.o.p. dodanym przez Tarczę, w przypadku gdy wskutek epidemii podatnik poniósł w roku obrotowym rozpoczętym przed 1.01.2020 r. straty skutkujące przychodami niższymi o co najmniej połowę w porównaniu do wcześniejszego roku obrotowego, dochód z wcześniejszego roku obrotowego może zostać obniżony o kwotę równą tej stracie. Jeśli odpowiednie zeznanie podatkowe zostało już złożone, podatnik powinien złożyć korektę. Obniżka może zostać dokonana tylko jednokrotnie i nie może przewyższyć 5 mln zł.

Zmiany w podatku dochodowym od osób prawnych

Zgodnie z art. 20 Tarczy 2.0 podatkowa grupa kapitałowa, która poniosła w 2020 r. negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19, będzie uważana za podatnika nawet w przypadku, gdy nie spełnia warunku posiadania braku zaległości we wpłatach podatków stanowiących dochód budżetu państwa lub warunku rentowności. Takie rozwiązanie znajduje zastosowanie jedynie w przypadku roku podatkowego, który rozpoczął się przed 1.01.2020 r., a zakończy się po 31.12.2019 r., lub rozpoczął się po 31.12.2019 r., a przed 1.01.2021 r.

E-paragon

Zgodnie z art. 32 Tarczy przedsiębiorcy są uprawnieni do wystawiania paragonów w formie elektronicznej. W tym celu nabywca musi wyrazić zgodę na taką formę paragonu, jak również należy z nim uzgodnić sposób jego dostarczenia. Przesłanie wirtualnego potwierdzenia transakcji nie odbiera nabywcy prawa do żądania wydania mu dokumentu w tradycyjnej papierowej formie.

Zwolnienia podatkowe

Na podstawie art. 15p i 15q u.COVID-19, w drodze uchwały rady gminy, wskazane grupy przedsiębiorców, których sytuacja finansowa pogorszyła się wskutek epidemii, mogą skorzystać z ulg w zakresie podatku od nieruchomości. Firmy mogą liczyć również na zwolnienie z podatku lub przedłużenie terminów płatności rat za okres kwiecień–czerwiec nie później niż do 30.09.2020 r.

Zgodnie z art. 15za u.COVID-19 urzędy skarbowe nie będą pobierać opłat prolongacyjnych w  sytuacji rozłożenia na raty lub odroczenia terminów płatności podatków czy zaległości podatkowych. Odpowiedni wniosek musi zostać złożony przez podatnika w okresie stanu zagrożenia epidemicznego, epidemii albo maksymalnie 30 dni po ich odwołaniu.

Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w art. 15za ust. 2 u.COVID-19 minister właściwy do spraw finansów publicznych może wydać rozporządzenie nakazujące zaniechanie poboru odsetek za zwłokę w płatności zaległości podatkowych. Przepisy mogą zostać odpowiednio dostosowane do całości lub części odsetek, określonego rodzaju podatków, zakresu terytorialnego zwolnienia, okresu czy poszczególnych grup podatników, których dotyczyć będzie zaniechanie poboru odsetek.

Zgodnie z art. 38i u.p.d.o.p. dodanym przez Tarczę, określeni podatnicy nie muszą w 2020 r. dokonywać zwiększenia podstawy dochodu z tytułu tzw. złych długów. W celu uzyskania powyższego zwolnienia konieczne jest wykazanie wpływu negatywnych konsekwencji COVID-19 oraz spadku przychodów w bieżącym roku o co najmniej połowę w porównaniu do analogicznych okresów w 2019 r. Drugi z warunków nie musi zostać spełniony w przypadku podatników, którzy:

1. rozpoczęli działalność po wrześniu 2019 r. i nie osiągnęli przychodów; albo
2. rozpoczęli działalność w 2020 r.; albo
3. w 2019 r. stosowali opodatkowanie w formie nieuwzględniającej ustalenia przychodów, np. karty podatkowej.

Ceny transferowe

Zgodnie z art. 31z u.COVID-19 dla podmiotów, których rok podatkowy rozpoczął się po 31.12.2018 r., a zakończył przed 31.12.2019 r., nastąpiło przedłużenie terminu:

1. do 30.09.2020 r. – na składanie informacji o cenach transferowych, o którym mowa w art. 23zf ust. 1 u.p.d.o.f. i art. 11t ust. 1 u.p.d.o.p.;
2. do 30.09.2020 r. – na składanie oświadczenia o sporządzeniu lokalnej dokumentacji cen transferowych, o  którym mowa w art. 23y ust. 1 u.p.d.o.f. i art. 11m ust. 1 u.p.d.o.p.;
3. do 31.12.2020 r. – na dołączenie do lokalnej dokumentacji cen transferowych grupowej dokumentacji cen transferowych, o którym mowa w art. 23zb ust. 1 u.p.d.o.f. i art. 11p ust. 1 u.p.d.o.p.

Właściwość miejscowa organów Krajowej Administracji Skarbowej

Zgodnie z art. 56 Tarczy 2.0. Minister Finansów może określić, w drodze rozporządzenia, niektóre zadania Krajowej Administracji Skarbowej. Zadania te mogą być wykonane przez organy Krajowej Administracji Skarbowej niezależnie od terytorialnego zasięgu ich działania.