Oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich. Czym jest, jak wygląda i w jakich sytuacjach bywa wymagane?
W polskiej tradycji mamy do czynienia z silnym rozróżnieniem narodowości i obywatelstwa. Zgodnie z obowiązującym u nas prawem, można czuć pełną przynależność do narodu polskiego, a jednocześnie nie posiadać polskiego obywatelstwa. A posiadanie obywatelstwa ma z kolei duże znaczenie w bardzo wielu kwestiach, stąd m. in. w niektórych sytuacjach konieczność składania oświadczenia o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich. Jakie to sytuacje? Jak powinno wyglądać tego typu oświadczenie?
Czym jest oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich?
Obywatelstwo to – w ujęciu ogólnym – więź prawna łącząca jednostkę (w tym przypadku zawsze chodzi wyłącznie o osobę fizyczną) z danym państwem. Więź ta oznacza, że dana osoba fizyczna ma wobec państwa, którego obywatelstwo posiada, zarówno pewne prawa, jak i obowiązki. Tym samym posiadanie obywatelstwa oznacza również to, że państwo wobec swojego obywatela także posiada pewne prawa i obowiązki. Jest to więc relacja obustronna, przynosząca zarówno pewne korzyści, jak i nakładająca określone obciążenia.
Sprawdź w ofercie księgarni Profinfo.pl
Jeśli chodzi o obywatelstwo polskie, to zgodnie z obowiązującym prawem, a w szczególności z Ustawą z dnia 2 kwietnia 2009 r. o obywatelstwie polskim (Dz.U. 2020 poz. 347), za obywateli polskich uznawane są osoby posiadające obywatelstwo polskie. Istnieje kilka sposobów uzyskania obywatelstwa polskiego. Art. 4 wspomnianej Ustawy określa, iż obywatelstwo polskie nabywa się:
- z mocy prawa;
- przed nadanie obywatelstwa polskiego;
- przez uznanie za obywatela polskiego;
- przez przywrócenie obywatelstwa polskiego.
Obywatele polscy jedynie w ściśle określonych przypadkach zmuszeni są do urzędowego potwierdzania posiadania obywatelstwa. Zazwyczaj wystarczy jedynie pisemne oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego, a czasem również o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich, czyli inaczej wyjaśnienie złożone na piśmie, a zawierające podstawowe dane oraz informacje. Co dokładnie powinno zawierać prawidłowo napisane oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich?
Jak powinno wyglądać i co zawierać oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich?
Wzorcowe oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich powinno składać z 4 części, którymi są:
- Dane osobowe – w tej części należy podać:
- miejscowość i datę sporządzenia oświadczenia,
- imię i nazwisko osoby składającej oświadczenie,
- adres zamieszkania składającego oświadczenie.
- Właściwy tekst oświadczenia, np.: Ja, niżej podpisany(a)… legitymizujący(a) się dowodem osobistym… oświadczam, że posiadam obywatelstwo polskie i korzystam z pełni praw cywilnych i obywatelskich.
- Informacja o świadomości o odpowiedzialności karnej: Powyższe oświadczenie składam pouczony(a) o odpowiedzialności karnej z art. 233 § 1 kodeksu karnego – „Kto składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”.
- Własnoręczny podpis składającego oświadczenie.
Wzory oświadczenia o posiadaniu obywatelstwa polskiego w tej lub skróconej wersji (bez informacji o świadomości o odpowiedzialności karnej) znaleźć można na stronach rządowych i nie tylko.
Kto i kiedy ma obowiązek składania oświadczenia o posiadaniu obywatelstwa polskiego oraz o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich?
Oświadczenie o posiadaniu obywatelstwa polskiego, a także o korzystaniu z pełni praw publicznych to jeden z dokumentów, które wymagane są zwykle w procesie rekrutacji do zawodów o szczególnym poziomie odpowiedzialności, a więc np. do:
- służb mundurowych – policja, straż graniczna (również jako pracownik cywilny) itp.,
- urzędów administracji państwowej – na przykład do urzędów wojewódzkich.
Oprócz omawianego oświadczenia o posiadaniu obywatelstwa polskiego i korzystania z pełni praw publicznych, na powyższe stanowiska wymagane są również inne, równie ważne dokumenty, jak chociażby oświadczenie o nieskazaniu prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
