Zmiany w prawie budowlanym 2024. Nowelizacja prawa budowlanego

Wchodząc w 2024 rok, nie sposób pominąć zmian w prawie budowlanym związanych z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1225 z późn. zm.). Mają one na celu nie tylko podniesienie jakości i bezpieczeństwa budynków, ale także odzwierciedlenie współczesnych wymogów ekologicznych oraz społecznych.

Większy dystans między budynkami

Zwiększenie minimalnej odległości między budynkami mieszkalnymi wielorodzinnymi ma na celu nie tylko poprawę prywatności i komfortu mieszkańców, ale również zmniejszenie negatywnego wpływu zjawiska znanego jako „patodeweloperka”. W praktyce oznacza to, że budynki mieszkalne wielorodzinne powyżej czterech kondygnacji nadziemnych będą musiały być usytuowane co najmniej pięć metrów od granicy działki chyba, że jest on skierowany w stronę granicy ścianą bez okien oraz drzwi i pozwala na to MPZP – wówczas odległość ta wynosi nie mniej niż 1,5 m. Wyjątkiem od tej reguły są działki sąsiadujące z publicznie dostępnymi placami. Zmiana ta ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia odpowiedniej przestrzeni życiowej oraz zmniejszenia zagęszczenia zabudowy przekładając się na wyższą jakość życia w środowisku miejskim.

Odległość budynków przemysłowych od mieszkalnych

Nowelizacja wprowadza zasadę, zgodnie z którą nowe budynki produkcyjne i magazynowe o powierzchni zabudowy powyżej 1000 m² muszą być zlokalizowane co najmniej 30 metrów od istniejących budynków mieszkalnych, budynku zamieszkania zbiorowego lub tych, dla których istnieje ostateczna decyzja o pozwoleniu na budowę, albo skuteczne zgłoszenie/zaświadczenie o braku podstaw do sprzeciwu.

To posunięcie ma za zadanie zapewnić lepszą jakość życia mieszkańców poprzez tworzenie bardziej spójnego, zdrowego środowiska mieszkalnego. Wynikać to będzie z ograniczenia hałasu oraz innych uciążliwości związanych z działalnością przemysłową czy magazynową.

Planowanie miejsc postojowych dla osób niepełnosprawnych

Zgodnie z nowelizacją przepisów, stanowiska postojowe przeznaczone dla samochodów osobowych, z których korzystają wyłącznie osoby niepełnosprawne, stanowić będą nie więcej niż 6% ogólnej liczby miejsc postojowych w ramach każdej inwestycji. Te miejsca mogą być zlokalizowane blisko okien budynków, co ma na celu ograniczenie uciążliwości dla mieszkańców. Jest to ważny krok w kierunku tworzenia bardziej inkluzywnego i dostępnego środowiska miejskiego, gwarantujący odpowiednie warunki życia dla wszystkich mieszkańców, w tym osób z ograniczeniami mobilności.

Prawo budowlane

Najnowsze publikacje dot. prawa budowlanego w Profinfo.pl

Ograniczenie „betonozy”

W odpowiedzi na rosnące obawy dotyczące nadmiernej urbanizacji i związanej z nią utraty terenów zielonych, nowelizacja prawna wprowadza bardziej szczegółowe wymogi dotyczące obszarów biologicznie czynnych na działkach budowlanych. Zgodnie z nowymi przepisami:

• Dla działek budowlanych przeznaczonych pod wielorodzinne budynki mieszkalne, placówki oświaty i wychowania, a także budynki opieki zdrowotnej (z wyłączeniem przychodni), wprowadzono wymóg, by co najmniej 25% ich powierzchni było przeznaczone na teren biologicznie czynny. Wymóg ten obowiązuje, chyba że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego ustala inny procent.
• Z kolei dla publicznie dostępnych placów o powierzchni przekraczającej 1000 m², wymagane jest, aby co najmniej 20% ich powierzchni było urządzone jako teren biologicznie czynny. Ta regulacja ma zastosowanie, chyba że miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przewiduje wyższy odsetek.

To działanie ma na celu zmniejszenie tzw. „betonozy” w miastach, zwiększając udział zieleni i przestrzeni naturalnych. Jest to krok ku bardziej zrównoważonemu rozwojowi miast, gdzie przestrzeń publiczna staje się bardziej przyjazna mieszkańcom oraz przyrodzie.

Przyjazne place zabaw i miejsca rekreacyjne

Ministerstwo Rozwoju i Technologii zauważyło, że w przeszłości place zabaw przy nowych budynkach mieszkalnych często były zbyt małe, ograniczając się do pojedynczej huśtawki lub małej piaskownicy, a ich lokalizacja na osiedlach nie sprzyjała aktywnemu wypoczynkowi dzieci. W związku z tym nowe przepisy wchodzące w życie 1 kwietnia 2024 r. szczegółowo regulują powierzchnię oraz wyposażenie placów zabaw, zależnie od wielkości inwestycji. Zgodnie z § 40 ust. 8 rozporządzenia:

Powierzchnia placu zabaw dla dzieci wynosi co najmniej:

1. 1 m2 na każde mieszkanie – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 21 do 50 mieszkań;
2. 50 m2 – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 51 do 100 mieszkań;
3. 0,5 m2 na każde mieszkanie – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się od 101 do 300 mieszkań;
4. 200 m2 – w przypadku gdy w budynku lub zespole budynków znajduje się powyżej 300 mieszkań.

Budownictwo i architektura

W kolejnych ustępach czytamy jeszcze, że:

9. Dopuszcza się podział placu zabaw dla dzieci na części, przy czym minimalna powierzchnia każdej z nich wynosi 50 m2.
10. Wyposażenie placu zabaw dla dzieci oraz jego nawierzchnia spełnia wymagania określone w Polskich Normach dotyczących wyposażenia placów zabaw i nawierzchni.
11. Na placu zabaw dla dzieci zapewnia się wyposażenie o różnej funkcji zabawy oraz dostosowane do różnych kategorii wiekowych dzieci, umożliwiające jednoczesne korzystanie z wyposażenia przez co najmniej 5 dzieci na każde 20 m2 powierzchni placu zabaw dla dzieci.

Minimalna powierzchnia lokalu użytkowego

W odpowiedzi na potrzeby rynku, minimalna powierzchnia użytkowa lokali w nowych budynkach ustalona została na 25 m², równoważąc tym samym wymogi dotyczące metrażu mieszkań. Ta inicjatywa ma na celu zapewnienie, że nowe przestrzenie handlowe oraz usługowe będą miały wystarczającą wielkość, aby sprostać potrzebom zarówno właścicieli, jak i klientów. Lokale użytkowe o mniejszej powierzchni będą mogły znajdować się tylko na parterze lub na pierwszym piętrze budynku, z bezpośrednim dostępem z zewnątrz. Wszystko po to, by zminimalizować problem tzw. mikroapartamentów, gdzie deweloperzy, unikając norm mieszkalnych, tworzyli małe lokale użytkowe z przeznaczeniem mieszkalnym.

Zmniejszenie hałasu w mieszkaniach

Izolacja akustyczna w budynkach mieszkalnych staje się kluczowym elementem nowelizacji prawa budowlanego. Wysokie standardy izolacji dźwiękowej dla przegród między lokalami mają na celu ograniczenie przenikania hałasu, co jest szczególnie istotne w gęsto zabudowanych obszarach miejskich. Materiały budowlane i techniki konstrukcyjne będą musiały być dostosowane do nowych wymagań, zapewniając większy komfort oraz prywatność mieszkańcom. Wymogi dotyczą także drzwi wejściowych do mieszkania z klatki schodowej lub korytarza komunikacji ogólnej, które będą musiały spełniać wyższe standardy izolacji dźwiękowej.

Zmiany w prawie budowlanym na rok 2024 są odpowiedzią na rosnące potrzeby społeczne związane z mieszkalnictwem. Mają na celu nie tylko poprawę jakości życia mieszkańców, ale także przystosowanie przestrzeni miejskiej do nowoczesnych standardów życia miejskiego.