Faraon – powieść historyczna Bolesława Prusa, ukończona w maju 1895 roku. Publikowana w odcinkach w „Tygodniku Illustrowanym” od października 1895 roku. Akcja utworu rozgrywa się w Starożytnym Egipcie i opowiada o losach młodego faraona, Ramzesa XIII, próbującego poznać mechanizmy zarządzania państwem oraz podejmującego walkę o niezależność władzy faraona od kasty kapłańskiej.Akcja powieści rozgrywa się w czasach upadku dwudziestej dynastii w starożytnym Egipcie. Państwem zarządza Ramzes XII, uzależniony całkowicie od władzy kapłanów. Tymczasem kraj znajduje się w stanie kryzysu – zmniejszają się zaludnienie i wpływy finansowe, pogłębia się również zadłużenie państwa, pożyczającego ogromne sumy od Fenicjan. Młody następca tronu wyrusza w podróż, podczas której ma poznać kraj i zrozumieć przyczyny jego kłopotów. Kiedy po śmierci ojca zostaje nowym faraonem, Ramzesem XIII, posiada już pomysł na reformy, mogące przywrócić świetność Egiptu. Planuje je jednak przeprowadzić bez udziału posiadającej znaczne wpływy kasty kapłańskiej, aby tym samym umocnić władzę faraonów. Nie docenia jednak wiedzy i siły przeciwników, co prowadzi do jego przegranej. Tron obejmuje kapłan Herhor, który rozpoczyna rządy nowej dynastii.Kompozycja powieści jest poddana zasadzie symetrii – rozpoczyna ją wstęp, zarysowujący akcję i zakończenie, a zamyka podsumowujący epilog. Krytycy chwalili również przejrzystość ukazywania wydarzeń. Jednak dla przekazania warstwy ideowej powieści Prus był zmuszony naruszyć niejednokrotnie kompozycję, poświęcając niektórym wydarzeniom więcej miejsca, niż wynikałoby to z ich znaczenia dla akcji. Taka sytuacja dotyczy m.in. wykładu Pentuera i podróży bohatera po nomach – są to wydarzenia opisane bardzo dogłębnie, choć pozbawione większego znaczenia dla samego rozwoju fabuły. Podobnie szeroko opisał Prus pogrzeb Ramzesa XII. Nie odgrywa on istotnej roli dla akcji, ale stanowi okazję do opisania wierzeń i religijności Egipcjan.