Wykaz skrótów ................................................................................................................ 9
Od autorki ....................................................................................................................... 11
1. Co warto wiedzieć o sprawozdaniu finansowym .................................................. 13
1.1. Co to jest sprawozdanie finansowe ........................................................................ 13
1.2. Kto sporządza sprawozdanie finansowe i kto ponosi odpowiedzialność
za jego rzetelność ..................................................................................................... 15
1.3. Kto i w jakim celu korzysta z informacji zawartych w sprawozdaniu
finansowym ............................................................................................................... 17
2. Jak powstaje sprawozdanie finansowe ..................................................................... 19
2.1. Rachunkowość a sprawozdanie finansowe ........................................................... 19
2.2. Od zdarzenia gospodarczego do sprawozdania finansowego ............................ 20
2.2.1. Rejestracja operacji gospodarczych, czyli księgowość .............................. 20
2.2.2. Chronologiczne i systematyczne ujęcie operacji gospodarczych
w księgach rachunkowych ......................................................................... 21
2.2.3. Stwierdzenie, że księgowania objęły wszystkie operacje
gospodarcze – zestawienie obrotow i sald ............................................... 22
2.2.4. Sprawdzenie zgodności stanow wynikających z ksiąg
rachunkowych ze stanem faktycznym – inwentaryzacja ....................... 22
2.3. Sporządzanie sprawozdania finansowego ............................................................. 23
2.3.1. Zasady rachunkowości ............................................................................... 23
2.3.2. Polityka rachunkowości ............................................................................. 25
2.3.3. Polityka rachunkowości a wycena aktywow i pasywow ........................ 26
2.3.4. Procedury ustalania wyniku finansowego ............................................... 27
3. Pierwsze podejście do zrozumienia sprawozdania finansowego ....................... 29
3.1. Skąd uzyskać informacje o sytuacji majątkowej i finansowej firmy,
czyli o czym informuje bilans ................................................................................. 30
3.2. Skąd uzyskać informacje o efektach działalności firmy, czyli o czym
informuje rachunek zyskow i strat ......................................................................... 39
3.3. Gotowka czy zysk. Jak mierzyć efekty działalności firmy ................................... 41
3.4. Księgowanie i sporządzanie sprawozdania finansowego przy
wykorzystaniu arkusza kalkulacyjnego MS Excel na przykładzie
przedsiębiorstwa usługowego Architekci Krajobrazu społka z o.o. .................. 43
4. Bilans jako źródło informacji o sytuacji finansowej firmy .................................. 58
4.1. Co to jest bilans i jakie zawiera informacje .......................................................... 59
4.2. Co to są aktywa bilansu i o czym informują dane w nich zawarte .................... 62
4.3. Aktywa obrotowe ..................................................................................................... 65
4.3.1. Zapasy (rzeczowe aktywa obrotowe) ........................................................ 66
4.3.2. Krotkoterminowe rozliczenia międzyokresowe ....................................... 70
4.3.3. Należności krotkoterminowe ...................................................................... 71
4.3.4. Inwestycje krotkoterminowe ..................................................................... 72
4.3.5. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty .......................................................... 75
4.4. Aktywa trwałe .......................................................................................................... 76
4.4.1. Środki trwałe ............................................................................................... 77
4.4.2. Środki trwałe użytkowane na podstawie umowy leasingu .................... 86
4.4.3. Środki trwałe w budowie ........................................................................... 87
4.4.4. Wartości niematerialne .............................................................................. 87
4.4.5. Należności długoterminowe ...................................................................... 89
4.4.6. Długoterminowe inwestycje ...................................................................... 90
4.4.7. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe ....................................... 92
4.5. O czym informuje struktura aktywow i czego jeszcze można dowiedzieć
się o aktywach ze sprawozdania finansowego ...................................................... 92
4.5.1. Prezentacja głownych pozycji aktywow bilansu zgodnie
z załącznikiem nr 1 do u.r. ......................................................................... 93
4.5.2. Aktywa w informacji dodatkowej ............................................................. 94
4.6. Z jakiego źrodła są finansowane zasoby, czyli co to są pasywa .......................... 95
4.6.1. Kapitały (fundusze) własne ....................................................................... 97
4.6.2. Zobowiązania .............................................................................................. 99
4.6.3. O czym informuje struktura pasywow i czego jeszcze można
dowiedzieć się o pasywach z informacji dodatkowej ............................. 104
4.7. Relacje między strukturą aktywow i pasywow ..................................................... 106
5. Rachunek zysków i strat jako źródło informacji o finansowych efektach
działalności firmy ............................................................................................................. 110
5.1. Skąd czerpiemy informacje o skuteczności i efektywności wykorzystania
zasobow firmy .......................................................................................................... 110
5.2. Przychody z działalności operacyjnej ................................................................... 112
5.2.1. Czy przychodom zawsze towarzyszą wpływy środkow pieniężnych ... 113
5.2.2. Kiedy i w jakiej wysokości uwzględnia się przychod w rachunku
zyskow i strat ............................................................................................... 114
5.3. Koszty ........................................................................................................................ 115
5.4. Jak ustalić koszt wytworzenia produktow ............................................................ 118
5.4.1. Kalkulacja kosztow wytworzenia produktow .......................................... 118
5.4.2. Układ kalkulacyjny kosztow ...................................................................... 118
5.4.3. Koszty bezpośrednie produktow (wyrobow i usług) ............................. 119
5.4.4. Koszty pośrednie produktow (wyrobow i usług) ................................... 120
5.5. Czy wszystkie koszty poniesione w okresie sprawozdawczym wpłyną
na wynik finansowy tego okresu ............................................................................ 122
5.5.1. Koszty bezpośrednio powiązane z przychodami .................................... 124
5.5.2. Koszty okresu objętego sprawozdaniem, ktorych nie można
bezpośrednio powiązać z przychodami ................................................... 125
5.5.3. Koszty będące odzwierciedleniem zmniejszenia wartości aktywow ... 126
5.5.4. Koszty będące odzwierciedleniem podjętych przez firmę
zobowiązań .................................................................................................. 127
5.6. Wpływ stosowanej przez firmę polityki rachunkowości na wysokość
kosztow ...................................................................................................................... 127
5.6.1. W jaki sposob przyjęte przez firmę szacunki wpływają
na wysokość kosztow i wynik finansowy ................................................. 128
5.7. Jakich informacji o wyniku finansowym dostarcza rachunek zyskow i strat ...... 129
5.7.1. Informacje o przychodach firmy .............................................................. 130
5.7.2. Informacje o kosztach firmy ...................................................................... 130
5.7.3. Informacje o obciążeniach z tytułu podatku dochodowego
i pozostałych obowiązkowych obciążeniach wyniku finansowego ...... 131
5.7.4. Informacje o wyniku finansowym ............................................................ 131
5.7.5. Informacje o wyniku finansowym w wariancie porownawczym ......... 132
5.7.6. Informacje o wyniku finansowym w wariancie kalkulacyjnym ........... 133
5.8. Jak na podstawie informacji zawartych w rachunku zyskow i strat ocenić
strukturę wyniku finansowego firmy .................................................................... 134
6. Jak oceniać efektywność gospodarowania .............................................................. 137
6.1. Rentowność sprzedaży ............................................................................................ 138
6.2. Rentowność majątku ............................................................................................... 140
6.3. Rentowność zainwestowanego kapitału, czyli jaka jest opłacalność
ulokowanych w firmie kapitałow ........................................................................... 140
7. Jakich informacji dostarcza zestawienie zmian w kapitale własnym ................ 142
7.1. Cel i przydatność zestawienia zmian w kapitale własnym ................................. 142
7.2. Prezentacja zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym zgodnie
z załącznikiem nr 1 do u.r. ...................................................................................... 143
8. Rachunek przepływów pieniężnych jako źródło informacji o „trwałości”
firmy .................................................................................................................................... 147
8.1. Rachunek zyskow i strat a rachunek przepływow pieniężnych
– czym się rożnią ...................................................................................................... 147
8.2. Jakich informacji dostarcza rachunek przepływow pieniężnych ....................... 148
8.3. Rachunek przepływow pieniężnych – analiza przeszłości czy przyszłości? ..... 152
9. O czym nie informuje sprawozdanie finansowe .................................................... 155
10. Sprawozdanie z działalności, czyli także informacje niefinansowe ................ 160
11. Dlaczego sprawozdania finansowe są badane przez biegłych rewidentów .... 165
11.1. Cel badania sprawozdania finansowego ............................................................... 165
11.2. Czyje sprawozdania powinny być badane i kto może badać sprawozdania
finansowe .................................................................................................................. 166
11.3. Czynności wykonywane przez biegłego rewidenta ............................................. 167
Bibliografia ...................................................................................................................... 171