Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne [PRZEDSPRZEDAŻ]Katarzyna Celińska-Grzegorczyk

Wydanie: 2

Liczba stron: 576

Podręcznik omawia zasady polskiego postępowania administracyjnego – ogólnego, egzekucyjnego oraz sądowoadministracyjnego. Wyjaśnia najważniejsze instytucje tych postępowań i pokazuje, jak działają w praktyce.

-15%

Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne [PRZEDSPRZEDAŻ]

Roman Hauser, Wojciech Piątek, Andrzej Skoczylas

Katarzyna Celińska-Grzegorczyk, Jan Olszanowski, Andrzej Paduch, Wojciech Sawczyn

Zobacz spis treści

E-book w przygotowaniu. Planowana data wydania e-booka: 30.09.2025 Natychmiastowy dostęp do e-booka na Twoim koncie Natychmiastowy dostęp do e-booka na Twoim koncie Planowana data wydania i wysyłki książki: 30.09.2025. Planowana data wydania i wysyłki książki: 30.09.2025. E-book w przygotowaniu. Planowana data wydania i wysyłki książki: 30.09.2025. Natychmiastowy dostęp do e-booka na Twoim koncie Planowana data wydania i wysyłki: 30.09.2025

Wydanie: 2

Liczba stron: 576

Więcej informacji

Opis publikacji Informacje Spis treści Autorzy Tagi Opinie

Opis publikacji

W książce zaprezentowano m.in.:
• problematykę czynności procesowych,
• zależności występujące między wskazanymi postępowaniami,
• odrębności, jakie w stosunku do tych postępowań zostały przewidziane w ustawach szczególnych,
• warunki rozstrzygania sporów kompetencyjnych,
• ustrój sądów administracyjnych,
• postępowanie dyscyplinarne i immunitetowe w sądownictwie administracyjnym.

Autorzy łączą teorię z praktyką, używając przykładów, które pomagają lepiej zrozumieć temat i przygotować się do egzaminu. Każdy rozdział zawiera pytania wprowadzające oraz krótkie podsumowanie najważniejszych informacji.

Opis publikacji aktualny na dzień: 2025-09-11

Zobacz spis treści

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Kraj produkcji: Polska

Producent: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2025

Wydanie: 2

Liczba stron: 576

Seria: Akademicka. Prawo

Rodzaj: Podręcznik

Okładka: miękka

Format: B5

Towar w kategorii: Prawo i postępowanie administracyjne

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8390-855-7

Kod towaru: KAM-4294 W02P01

Spis treści

Spis treści „Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	15

Wstęp	19

Część I Zagadnienia ogólne postępowań administracyjnego i sądowoadministracyjnego

Rozdział I Pojęcie i funkcje prawa ...

Spis treści „Postępowanie administracyjne i sądowoadministracyjne”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	15

Wstęp	19

Część I Zagadnienia ogólne postępowań administracyjnego i sądowoadministracyjnego

Rozdział I Pojęcie i funkcje prawa procesowego	23
Rozdział II Geneza polskiego postępowania administracyjnego	29
Rozdział III Zakres źródłowy oraz przedmiotowy postępowania administracyjnego	33
1. Rodzaje postępowania administracyjnego	33
2. Administracyjne postępowanie ogólne a postępowanie sądowoadministracyjne	35
3. Administracyjne postępowanie ogólne a administracyjne postępowanie egzekucyjne	41
4. Administracyjne postępowanie egzekucyjne a postępowanie sądowoadministracyjne	42
Rozdział IV Europeizacja postępowania administracyjnego	45
Zakończenie	49

Część II Administracyjne postępowanie ogólne

Rozdział I Źródła i zakres stosowania postępowania administracyjnego	53
Rozdział II Podmioty postępowania administracyjnego	57
1. Organ prowadzący postępowanie	58
2. Strona	60
3. Uczestnicy postępowania na prawach strony	64
3.1. Organizacja społeczna	65
3.2. Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka oraz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców	67
Rozdział III Instytucje techniczno-procesowe	71
1. Doręczenia	72
2. Wezwania	77
3. Udostępnienie akt	81
4. Terminy załatwiania spraw	82
5. Obliczanie i przywracanie terminów	90
6. Protokoły i adnotacje	93
Rozdział IV Przebieg postępowania	95
1. Rola zasad ogólnych postępowania administracyjnego	96
1.1. Zasada praworządności	96
1.2. Zasada prawdy obiektywnej	97
1.3. Zasada uwzględniania z urzędu interesu publicznego i słusznego interesu stron	98
1.4. Zasada przyjaznej interpretacji przepisów	99
1.5. Zasada współdziałania organów administracji publicznej	99
1.6. Zasada zaufania do władzy publicznej, bezstronności, proporcjonalności oraz równego traktowania w działaniach organów administracji publicznej oraz pewności prawa	100
1.7. Zasada udzielania informacji	101
1.8. Zasada czynnego udziału strony w postępowaniu	102
1.9. Zasada przekonywania	103
1.10. Zasada szybkości i prostoty	103
1.11. Zasada ugodowości (ugodowego załatwiania spraw)	104
1.12. Zasada pisemności	105
1.13. Zasada oceny działania urzędów i ich pracowników	107
1.14. Zasada dwuinstancyjności	107
1.15. Zasada trwałości decyzji administracyjnych	108
1.16. Zasada sądowej kontroli decyzji administracyjnych	108
2. Wszczęcie postępowania. Podania	108
3. Postępowanie wyjaśniające w ogólnym postępowaniu administracyjnym	119
3.1. Dowody i dowodzenie	119
3.1.1. Uwagi wstępne	119
3.1.2. Dowody	121
3.1.3. Fakty niewymagające dowodu. Domniemania	123
3.1.4. Dowodzenie	124
3.2. Postępowanie gabinetowe i rozprawa	125
3.3. Dowodzenie a instancyjność postępowania administracyjnego	126
4. Zawieszenie i umorzenie postępowania administracyjnego	127
Rozdział V Rozstrzygnięcia w postępowaniu administracyjnym (decyzje, ugody, współdziałanie i postanowienia)	133
1. Decyzja	133
2. Współdziałanie	143
3. Ugoda	145
4. Mediacja	147
5. Postanowienie	149
Rozdział VI Zwyczajne środki prawne w postępowaniu administracyjnym (odwołanie, wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy, zażalenie)	153
1. Odwołanie	153
2. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy	164
3. Zażalenie	165
Rozdział VII Wzruszanie ostatecznych rozstrzygnięć administracyjnych	167
1. Uwagi ogólne	167
2. Wznowienie postępowania	168
3. Stwierdzanie nieważności decyzji i postanowień	174
4. Uchylenie lub zmiana oraz wygaśnięcie decyzji	179
4.1. Uchylenie lub zmiana decyzji	179
4.2. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji	180
Rozdział VIII Wydawanie zaświadczeń	183
Rozdział IX Postępowanie w sprawach skarg i wniosków	187
Rozdział X Europejska współpraca administracyjna	189

Część III Instytucje odrębne związane z procedurą administracyjną i sądowoadministracyjną

Rozdział I Administracyjne kary pieniężne	193
1. Uwagi wstępne. Rodzaje kar administracyjnych	193
2. Definicja administracyjnej kary pieniężnej. Zakres stosowania przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego	195
3. Zasady stosowania kar administracyjnych	198
3.1. Uwagi wprowadzające – standardy odpowiedzialności w demokratycznym państwie prawa	198
3.2. Reguły intertemporalne. Stosowanie kary względniejszej dla sprawcy	202
3.3. Dyrektywy wymiaru administracyjnej kary pieniężnej	205
3.4. Odstąpienie od ukarania, siła wyższa, ulgi w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej	207
4. Przedawnienie nałożenia i egzekucji administracyjnej kary pieniężnej	209
4.1. Konstrukcja przedawnienia kar administracyjnych	209
4.2. Przesłanki zawieszenia i przerwy biegu terminu przedawnienia	211
4.3. Wpływ przedawnienia na przebieg postępowania administracyjnego oraz egzekucyjnego w administracji	213
Rozdział II Spory kompetencyjne i o właściwość	215
1. Zagadnienia ogólne	215
1.1. Znaczenie problematyki sporów kompetencyjnych i sporów o właściwość	215
1.2. Pojęcie i przedmiot sporu	217
1.3. Rodzaje sporów	220
2. Podmioty uprawnione do rozstrzygania sporów	222
2.1. Uwagi ogólne	222
2.2. Organy administracji	223
2.3. Sądy administracyjne	224
3. Podmioty legitymowane do zainicjowania postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu kompetencyjnego lub sporu o właściwość	226
3.1. Podmioty legitymowane do zainicjowania sporu w ogólnym postępowaniu administracyjnym	227
3.2. Podmioty legitymowane do zainicjowania sporu w odniesieniu do aktów lub czynności, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.	229
4. Postępowanie w sprawie rozstrzygnięcia sporu	230
4.1. Charakter prawny	230
4.2. Rozstrzyganie sporów przez organy administracji	230
4.3. Rozstrzyganie sporów przez sądy administracyjne	232
4.3.1. Metoda regulacji	232
4.3.2. Wniosek o wszczęcie postępowania w sprawie rozstrzygnięcia sporu	232
4.3.3. Rozpoznanie wniosku	234
4.3.4. Rozstrzygnięcie sporu	235
4.3.5. Inne rozstrzygnięcia	237
5. Znaczenie problematyki rozstrzygania sporów kompetencyjnych i o właściwość	239

Część IV Administracyjne postępowanie egzekucyjne

Rozdział I Zagadnienia ogólne postępowania egzekucyjnego w administracji	245
1. Uprawnienia organów administracji do realizacji nakładanych na obywateli obowiązków	245
2. Dobrowolne wykonanie obowiązków publicznoprawnych	246
Rozdział II Zakres stosowania postępowania egzekucyjnego w administracji	251
Rozdział III Podmioty postępowania egzekucyjnego	257
1. Uwagi ogólne	257
2. Organ egzekucyjny	258
3. Zobowiązany	263
4. Wierzyciel	265
5. Egzekutor, poborca skarbowy, komornik skarbowy	268
6. Dłużnik zajętej wierzytelności	269
7. Osoba trzecia	270
8. Następca prawny zobowiązanego	270
9. Pozostałe podmioty administracyjnego postępowania egzekucyjnego	271
Rozdział IV Środki egzekucyjne	273
1. Uwagi wstępne	273
2. Środki egzekucyjne należności pieniężnych	274
3. Środki egzekucyjne obowiązków niepieniężnych	287
Rozdział V Przebieg postępowania egzekucyjnego	295
1. Zasady postępowania egzekucyjnego	295
2. Odpowiednie stosowanie Kodeksu postępowania administracyjnego w postępowaniu egzekucyjnym w administracji	302
3. Wszczęcie i tok postępowania	304
4. Zbieg egzekucji	318
5. Koszty egzekucyjne	320
6. Egzekucja w trybie uproszczonym	321
Rozdział VI Postępowanie zabezpieczające	323
Rozdział VII Udzielanie pomocy obcemu państwu oraz korzystanie z jego pomocy przy dochodzeniu należności pieniężnych	327
Rozdział VIII Środki prawne w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym	333
1. Uwagi ogólne	333
2. Zażalenie	334
3. Zarzut	335
4. Wniosek o wyłączenie spod egzekucji	340
5. Skarga na czynności egzekucyjne	341
6. Skarga na przewlekłość postępowania egzekucyjnego	343
7. Skarga na bezczynność wierzyciela	343
8. Sprzeciw małżonka zobowiązanego	345
9. Inne środki prawne w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym	346
10. Środki ochrony sądowej	347

Część V Sądowa kontrola administracji publicznej

Rozdział I Ramy ustrojowe polskiego sądownictwa administracyjnego	353
1. Uwagi wstępne	353
2. Konstytucyjne podstawy polskiego sądownictwa administracyjnego	354
3. Ustawowe podstawy polskiego sądownictwa administracyjnego	358
Rozdział II NSA jako sąd właściwy w sprawach dyscyplinarnych i immunitetowych sędziów sądów administracyjnych	365
1. Podstawy konstytucyjne i ustawowe odrębnego sądownictwa dyscyplinarnego dla sędziów i asesorów sądów administracyjnych	365
2. Zakres przedmiotowy postępowań toczących się przed NSA – Sądem Dyscyplinarnym	367
2.1. Postępowanie dyscyplinarne	367
2.2. Postępowanie immunitetowe	373
2.3. Inne postępowania	376
3. Podmioty postępowania przed sądem dyscyplinarnym	378
3.1. Strony postępowania – uwagi ogólne	378
3.2. Sędzia albo asesor, którego dotyczy postępowanie przed sądem dyscyplinarnym (wniosek o ukaranie dyscyplinarne albo o uchylenie immunitetu)	379
3.3. Podmioty inicjujące postępowanie dyscyplinarne	381
4. Struktura sądownictwa dyscyplinarnego w sprawach sędziów sądów administracyjnych	384
4.1. Sposób wyznaczenia i liczba członków składu orzekającego	384
4.2. Skład osobowy NSA Sądu Dyscyplinarnego	386
5. Wykonanie orzeczeń sądu dyscyplinarnego	388
Rozdział III Właściwość sądów administracyjnych	391
1. Uwagi wstępne	391
2. Rodzaj aktów i czynności z zakresu administracji publicznej poddanych sądowej kontroli	392
3. Podejmowanie uchwał	405
4. Uprawnienia sygnalizacyjne sądów administracyjnych	407
Rozdział IV Podmioty postępowania sądowoadministracyjnego	409
1. Uwagi wstępne	409
2. Skarżący	410
3. Organ administracji publicznej	416
4. Uczestnicy postępowania	417
5. Prokurator, Rzecznik Praw Obywatelskich, Rzecznik Praw Dziecka, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców, Prokuratoria Generalna	419
6. Organizacja społeczna	420
7. Sąd administracyjny	421
Rozdział V Wszczęcie postępowania sądowoadministracyjnego	425
1. Uwagi wstępne	425
2. Sposób wszczęcia postępowania	426
3. Podmioty uprawnione do wszczęcia postępowania	429
4. Przesłanki wszczęcia postępowania sądowoadministracyjnego	431
5. Elementy składowe skargi	437
6. Ochrona tymczasowa w postępowaniu sądowoadministracyjnym	439
7. Cofnięcie i odrzucenie skargi	442
Rozdział VI Przebieg postępowania sądowoadministracyjnego	447
1. Uwagi wstępne	447
1.1. Posiedzenia sądowe	448
1.2. Rozprawa przed sądem administracyjnym	450
1.3. Postępowania szczególne	453
1.3.1. Postępowanie mediacyjne	454
1.3.2. Postępowanie uproszczone	454
1.4. Dowody w postępowaniu sądowoadministracyjnym	455
1.4.1. Akta sprawy jako podstawa orzekania	455
1.4.2. Dowód uzupełniający z dokumentu	456
1.4.3. Fakty powszechnie znane	457
1.4.4. Uprawdopodobnienie	458
1.4.5. Dochodzenie	458
2. Przeszkody w przebiegu postępowania	459
2.1. Odroczenie rozprawy	459
2.2. Zawieszenie postępowania	460
2.3. Umorzenie postępowania	462
Rozdział VII Zakończenie postępowania	465
1. Uwagi wstępne	465
2. Wyrok	466
3. Uzasadnienie wyroku	471
4. Postanowienie	473
5. Zarządzenie	474
Rozdział VIII Prawomocność orzeczeń sądowych	477
1. Uwagi wstępne	477
2. Prawomocność formalna	478
3. Prawomocność materialna	479
4. Powaga rzeczy osądzonej	481
Rozdział IX Zaskarżalność orzeczeń sądowych	483
1. Uwagi wstępne	483
2. System środków zaskarżenia	484
3. Zasady zaskarżania orzeczeń sądowych	486
4. Środki odwoławcze	488
4.1. Skarga kasacyjna	488
4.2. Zażalenie	496
5. Pozostałe środki zaskarżenia przysługujące od orzeczeń nieprawomocnych	498
6. Nadzwyczajne środki zaskarżenia	500
Rozdział X Koszty postępowania	505
1. Uwagi wstępne	505
2. Rodzaje kosztów postępowania	506
3. Zasady zwrotu kosztów postępowania	510
4. Zwolnienie od kosztów sądowych	513
Rozdział XI Wykonanie wyroku sądu administracyjnego	519
1. Uwagi wstępne	519
2. Wykonanie wyroku w trybie egzekucyjnym	520
3. Wykonanie wyroku w trybie pozaegzekucyjnym	522
Zakończenie	525

Część VI Odrębności postępowań administracyjnego i sądowoadministracyjnego w ustawach szczególnych

Wprowadzenie	529
Rozdział I Odrębności jurysdykcyjnego postępowania administracyjnego	533
1. Odrębności w regulacji prawnej strony postępowania	533
2. Odrębności w przebiegu postępowania administracyjnego	535
3. Odrębności w regulacji trybów nadzwyczajnych postępowania administracyjnego	541
Rozdział II Odrębności postępowania sądowoadministracyjnego	545
Zakończenie	551

Literatura	553
Wybrane orzecznictwo	565
O Autorach	571

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Katarzyna Celińska-Grzegorczyk

Roman Hauser

Roman Hauser – profesor doktor habilitowany nauk prawnych; sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego od 1991 r., w latach 2006–2010 wiceprezes, w latach 1992–2004 oraz 2010–2016 prezes NSA; w latach 2004–2010 oraz 2019–2021 dyrektor Biura Orzecznictwa NSA; współautor założeń teoretycznych i współtwórca reformy sądownictwa administracyjnego wprowadzającej dwuinstancyjny model postępowania sądowoadministracyjnego w Polsce; autor kilkuset opracowań naukowych (monografii, komentarzy, podręczników, artykułów, glos i recenzji).

Jan Olszanowski

Jan Olszanowski - doktor nauk prawnych; pracownik naukowy Katedry Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Andrzej Paduch

Andrzej Paduch – doktor nauk prawnych, adiunkt w Zakładzie Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Wojciech Piątek

Wojciech Piątek – profesor doktor habilitowany nauk prawnych; pracownik Zakładu Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; autor wielu opracowań naukowych (monografii, komentarzy, podręczników, artykułów i glos).

Wojciech Sawczyn

Wojciech Sawczyn – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor w Zakładzie Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Członek Biura Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Autor licznych publikacji z zakresu postępowania administracyjnego, sądowoadministracyjnego, egzekucyjnego w administracji i prawa administracyjnego ustrojowego.

Andrzej Skoczylas

Andrzej Skoczylas – profesor doktor habilitowany nauk prawnych; kierownik Zakładu Postępowania Administracyjnego i Sądowoadministracyjnego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego; autor wielu opracowań naukowych (monografii, komentarzy, podręczników, artykułów i glos).

Rozwiń listę autorów Zwiń listę autorów