Prawo do odliczenia VAT w świetle,Beata Rogowska-Rajda

Stan prawny: 1 kwietnia 2018 r.

Wydanie: 1

Liczba stron: 212

Publikacja dotyczy najważniejszego, z punktu widzenia praktyków i teoretyków prawa, elementu podatku VAT – prawa do odliczenia podatku naliczonego.

-20%

Prawo do odliczenia VAT w świetle orzecznictwa TSUE

Beata Rogowska-Rajda, Tomasz Tratkiewicz

Przeczytaj fragment Zobacz spis treści

Publikacja dotyczy najważniejszego, z punktu widzenia praktyków i teoretyków prawa, elementu podatku VAT – prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Stan prawny: 1 kwietnia 2018 r.

Wydanie: 1

Liczba stron: 212

Więcej informacji

Opis publikacji Fragment dla Ciebie Informacje Spis treści Recenzja Autorzy Tagi Opinie

Opis publikacji

Książka dotyczy najważniejszego, z punktu widzenia praktyków i teoretyków prawa, elementu podatku VAT – prawa do odliczenia podatku naliczonego.

Obszarem szczególnego zainteresowania władz skarbowych w zakresie prawa do odliczania podatku VAT jest zasada dobrej wiary oraz zasada zakazu nadużycia prawa.

Kwestia odliczenia podatku naliczonego dotyczy praktycznie wszystkich przedsiębiorców, w tym rozpoczynających działalność gospodarczą. Autorzy skoncentrowali się na najważniejszych kwestiach związanych z odliczaniem podatku naliczonego przybliżając wszystkie zasady wypracowane przez bogate orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz prezentując wybrane poglądy rzeczników generalnych, w tym:

warunki powstania prawa do odliczenia,
zasady odliczania proporcjonalnego (w sytuacji wykonywania czynności pozostających poza systeme...

warunki powstania prawa do odliczenia,
zasady odliczania proporcjonalnego (w sytuacji wykonywania czynności pozostających poza systemem VAT, czynności na potrzeby prywatne, czynności zwolnionych z VAT i opodatkowanych VAT),
warunki realizacji prawa do odliczenia,
ograniczenia w tym odliczaniu oraz
dotyczące klauzuli stand still (czyli zasada niepogarszania sytuacji prawnej podatnika).

W publikacji szczegółowo omówiono, m.in.:

zasady korekt podatku naliczonego, będących integralną częścią systemu odliczania,
system korekt w odniesieniu do dóbr inwestycyjnych z systemem opodatkowania użytku prywatnego tych dóbr,
zagadnienia związane z działaniem w dobrej wierze oraz przypadki zaistnienia nadużycia prawa, sięgając również do reprezentatywnego orzecznictwa NSA.

W opracowaniu zawarto także odniesienie wyspecyfikowanych w orzecznictwie TSUE zasad unijnych do polskich regulacji w zakresie podatku od towarów i usług. Wskazano na przyjęte sposoby implementacji oraz zasygnalizowano potencjalne obszary budzące wątpliwości co do pełnej zgodności z przepisami unijnymi.

Adresaci:
Książka przeznaczona jest dla przedsiębiorców i ich pełnomocników: doradców podatkowych, adwokatów, radców prawnych. Zainteresuje również sędziów, notariuszy, komorników, prokuratorów, a także pracowników organów administracji rządowej i samorządowej, ekonomistów oraz księgowych. Będzie cennym źródłem wiedzy dla przedstawicieli nauki oraz studentów prawa i ekonomii.

Zobacz spis treści

Rozwiń opis Zwiń opis

Fragment dla Ciebie

Nie możesz się zdecydować? Przeczytaj fragment publikacji!

Przeczytaj fragment

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2018

Wydanie: 1

Liczba stron: 212

Seria: Zagadnienia Podatkowe

Rodzaj: Opracowanie

Okładka: twarda

Format: B5

Towar w kategorii: Prawo podatkowe, finanse i rachunkowość, Podatki pośrednie

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8124-498-5

Kod towaru: KAM-3415 W01P01

Spis treści

Wykaz skrótów ............................................................................................................. 11
Przedmowa .................................................................................................................... 13
Wprowadzenie .............................................................................................................. 15
Rozdział I. Powstanie prawa do odliczenia podatku naliczonego ......................................... 19
1. Działanie w charakterze podatnika – pierwszy podstawowy warunek powstania prawa do odliczenia podatku
naliczonego ................................... 19
1.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 19
1.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 23
2. Związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych VAT – drugi podstawowy warunek powstania prawa do odliczenia
podatku naliczonego ........................................................................................... 24
2.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 24
Istnienie związku z czynnościami opodatkowanymi VAT .................... 24
Bezpośredni charakter związku z czynnościami opodatkowanymi VAT ............................................... 26
Wykorzystanie zakupionych towarów lub usług do czynności opodatkowanych VAT ......................................... 28
„Cenotwórczość” kosztów ........................................................................... 30
Ciągłość bezpośredniego związku z czynnościami opodatkowanymi VAT .................................. 31
Przykładowe oceny dokonane przez Trybunał ........................................ 33
2.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 35
3. Ustalenie zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów lub usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i pozostającej poza systemem VAT ..................... 36
3.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 36
3.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 39
4. Ustalenie zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów lub usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i celami prywatnymi ............................................. 40
4.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 40
4.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 45
5. Ustalenie zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów lub usług związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – opodatkowanej i zwolnionej z podatku VAT ......................... 46
5.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 46
5.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 48
Rozdział II. Realizacja prawa do dokonania odliczenia podatku naliczonego ..................... 51
1. Sposób realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego ........................ 51
2. Zasady odliczania podatku naliczonego w przypadku transakcji krajowych opodatkowanych na zasadach
ogólnych ....................................... 54
2.1. Formalne warunki odliczenia .................................................................... 54
2.2. Cel wprowadzenia formalnego warunku – posiadania faktury............ 55
2.3. Dopuszczalność odliczenia w sytuacji posiadania nieprawidłowo wystawionej faktury ............................ 61
2.4. Dokonanie odliczenia w sytuacji skorygowania faktury po dokonaniu transakcji .................................. 66
2.5. Dopuszczalność odliczenia w sytuacji niespełniania innych wymogów formalnych ............................. 67
3. Zasady odliczania podatku naliczonego w przypadku transakcji objętych odwrotnym obciążeniem ....................... 68
4. Zasady odliczania podatku naliczonego w pozostałych przypadkach ....... 70
4.1. Transakcyjne wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ......................... 70
4.2. Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów z tytułu przemieszczenia oraz pozostałe nabycia .............................. 74
4.3. Import towarów ............................................................................................ 75
4.4. Nabycie towarów i usług, w odniesieniu do których ma zastosowanie metoda kasowa .................................... 76
5. Terminy dokonywania odliczenia podatku naliczonego .............................. 76
5.1. Podstawowy termin, w jakim może zostać dokonane odliczenie podatku naliczonego ............................. 76
5.2. Późniejsze dokonanie odliczenia podatku naliczonego ......................... 79
5.3. Realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego a realizacja prawa do zwrotu nadpłaty w VAT ...................... 81
6. Rozwiązania polskie ............................................................................................ 84
6.1. Uwagi ogólne ................................................................................................. 84
6.2. Odliczanie podatku naliczonego w przypadku transakcji objętych zasadami ogólnymi ............................. 86
6.3. Odliczanie podatku naliczonego w przypadku transakcji objętych odwrotnym obciążeniem ......................... 88
6.4. Odliczanie podatku naliczonego w przypadku transakcyjnego wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów .............. 89
6.5. Odliczanie podatku naliczonego w przypadku importu towarów ....... 90
6.6. Odliczanie podatku naliczonego przez podatników stosujących metodę kasową ......................................... 90
6.7. Możliwość odliczenia podatku naliczonego w kolejnych okresach rozliczeniowych .................................. 91
Rozdział III. Wyłączenia i ograniczenia w odliczaniu podatku naliczonego ......................... 93
1. „Derogacyjne” wyłączenie lub ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego ................................. 94
1.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 94
1.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 100
2. Wyłączenie lub ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego dopuszczone w ramach klauzuli standstill ....... 102
2.1. Uwagi ogólne w zakresie rozwiązań unijnych ......................................... 102
2.2. Zakres dopuszczalności klauzuli standstill ..................................... 103
2.3. Przepisy lub praktyka krajowa objęte klauzulą standstill ...................... 105
2.4. Zmiana zakresu klauzuli standstill ........................................................... 106
2.5. Konsekwencje przekroczenia dopuszczalnego zakresu klauzuli standstill ............................ 107
2.6. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 109
3. Wyłączenie lub ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego objęte klauzulą standstill a wyłączenie lub ograniczenie „derogacyjne” .......................................................... 111
3.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 111
3.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 112
4. Wyłączenie lub ograniczenie w odliczaniu podatku naliczonego uwarunkowane cyklami koniunktury
gospodarczej ..................................... 114
4.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 114
4.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 116
5. Wyłączenie w odliczaniu podatku naliczonego uzasadnione brakiem dobrej wiary ................................ 117
5.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 117
5.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 122
6. Wyłączenie w odliczaniu podatku naliczonego uzasadnione zasadą zakazu nadużycia prawa ...................... 126
6.1. Geneza zasady zakazu nadużycia prawa w obszarze VAT ..................... 126
6.2. Zasada nadużycia prawa a zasada pewności prawa ................................. 129
6.3. Przesłanki niezbędne do wystąpienia nadużycia prawa w VAT ........... 130
6.4. Konsekwencje wystąpienia nadużycia ....................................................... 132
6.5. Brak obowiązku transpozycji do przepisów krajowych zasady zakazu nadużycia prawa w VAT ..................... 134
6.6. Przykładowe wyroki Trybunału, w których dokonano oceny pod kątem wystąpienia nadużycia prawa .................. 136
6.7. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 139
Rozdział IV. Korekta „wstępnego” odliczenia podatku naliczonego ....................................... 151
1. Podmioty, których dotyczy system korekt podatku naliczonego ................. 151
1.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 151
1.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 154
2. Zakres podatku naliczonego, jakiego dotyczy system korekt podatku naliczonego ................................ 155
2.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 155
2.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 157
3. Przesłanki dokonywania korekt podatku naliczonego .................................. 157
3.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 157
3.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 163
4. Korekta podatku naliczonego w sytuacji braku zapłaty ................................ 166
4.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 166
4.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 170
5. Zasady i tryb dokonywania korekt podatku naliczonego ............................. 174
5.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 174
5.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 176
6. Korekta podatku naliczonego w przypadku wykonywania czynności pozostających poza systemem VAT ........... 178
6.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 178
6.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 180
7. System korekt odliczonego podatku naliczonego a system opodatkowywania czynności prywatnych ................... 182
7.1. Rozwiązania unijne ...................................................................................... 182
Wyjątek dotyczący nieruchomości ............................................................ 185
7.2. Rozwiązania polskie ..................................................................................... 186
Bibliografia .................................................................................................................... 189
Wyroki Trybunału Sprawiedliwości ........................................................................ 191
Unijne akty prawne i dokumenty urzędowe .......................................................... 205
Orzecznictwo polskich sądów administracyjnych ................................................ 209

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Beata Rogowska-Rajda

Beata Rogowska-Rajda – doktor nauk ekonomicznych; doradca podatkowy; adiunkt na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego; wykładowca Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie oraz Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach; praktyk i urzędnik państwowy; doświadczenie zawodowe zdobywała w urzędzie skarbowym, izbie skarbowej, Krajowej Informacji Skarbowej oraz Ministerstwie Finansów; uznany ekspert z zakresu podatku VAT; członek Komisji Egzaminacyjnej ds. Doradztwa Podatkowego w latach 2011–2018; biegły sądowy, pełnomocnik w postępowaniach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym i Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej; uczestnik grantów badawczych; autorka wielu publikacji naukowych, artykułów i monografii z zakresu prawa podatkowego.

Tomasz Tratkiewicz

Tomasz Tratkiewicz – doktor nauk ekonomicznych, uznany specjalista z zakresu podatku VAT. Przez ponad dekadę odpowiadał za legislację w zakresie podatku od towarów i usług początkowo jako zastępca, a następnie jako dyrektor Departamentu Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów. Uczestniczył również w grupach roboczych Komisji Europejskiej i Rady w procesie tworzenia unijnych przepisów w obszarze podatku VAT. Były członek Komitetu ds. VAT przy Komisji Europejskiej i Komisji Egzaminacyjnej na Biegłych Rewidentów. Członek Państwowej Komisji Egzaminacyjnej ds. Doradztwa Podatkowego. Występował jako pełnomocnik w postępowaniach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym oraz przed Trybunałem Sprawiedliwości. Prelegent na konferencjach krajowych i zagranicznych poświęconych podatkowi VAT, wykładowca Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Autor wielu publikacji naukowych.