Wiedza o państwie i prawie. Zarys wykładu

Od Autorów | str. 9

Część pierwsza
PODSTAWY NAUKI O PAŃSTWIE

Rozdział I
Państwo jako przedmiot badań naukowych | str. 13

1. Problematyka państwa w historii myśli politycznej i prawnej | str. 13

2. Wybrane współczesne tendencje przeobrażeń państwowości | str. 17

Rozdział II
Państwo jako szczególna wspólnota i organizacja życia społecznego | str. 20

1. Definicja państwa. Państwo jako element politycznej struktury społeczeństwa | str. 20

2. Cechy organizacji państwowej | str. 27

3. Aparat władzy publicznej we współczesnym państwie | str. 32

4. Funkcje państwa | str. 34

4.1. Funkcje wewnętrzne | str. 35

4.2. Funkcje zewnętrzne | str. 37

5. Typy państw, ustrojów państwowych i reżimów władzy w państwie | str. 38

5.1. Podział według kryterium udziału społeczeństwa w sprawowaniu władzy | str. 38

5.2. Podział według kryterium stopnia jednolitości | str. 40

5.3. Podział według kryterium reżimu gospodarczego | str. 41

6. Legitymizacja władzy w państwie | str. 41

Rozdział III
Demokratyczne państwo prawne | str. 45

1. Pojęcie i elementy składowe demokratycznego państwa prawnego | str. 45

2. Demokratyczny ustrój państwowy i reżim polityczny | str. 48

3. Prawa człowieka oraz ich znaczenie w demokratycznym państwie prawnym | str. 49

Rozdział IV
Ustrój państwowy i władza publiczna w Rzeczypospolitej Polskiej | str. 52

1. Podstawowe zasady ustrojowe Rzeczypospolitej Polskiej | str. 52

1.1. Zasada solidaryzmu | str. 52

1.2. Zasada państwa unitarnego | str. 53

1.3. Zasada suwerenności narodu (ludu) | str. 54

1.4. Zasada zrównoważonego rozwoju | str. 54

1.5. Zasada praworządności | str. 55

1.6. Zasada prymatu Konstytucji | str. 56

1.7. Zasada podziału władz | str. 56

1.8. Zasada pluralizmu politycznego | str. 57

1.9. Zasada decentralizacji | str. 57

1.10. Zasada subsydiarności | str. 58

2. Rzeczpospolita Polska w Unii Europejskiej | str. 58

3. System władzy w państwie i struktura aparatu władzy publicznej | str. 61

4. Prawa człowieka oraz ich ochrona w Rzeczypospolitej Polskiej | str. 64

5. Zasada rządów prawa i jej gwarancje ustrojowe | str. 69

6. Struktura aparatu administracji publicznej | str. 72

7. Administracja porządku publicznego i bezpieczeństwa | str. 75

Część druga
PODSTAWY NAUKI O PRAWIE

Rozdział V
Prawo jako przedmiot badań naukowych | str. 79

1. Prawoznawstwo - przedmiot i metody badawcze | str. 79

2. Podstawowe kierunki doktrynalne w prawoznawstwie | str. 86

3. Rola i funkcje prawa w organizacji państwowej i w życiu społecznym | str. 90

4. Prawo jako zjawisko kulturowe. Współczesne kultury i porządki prawne | str. 96

Rozdział VI
Normy prawne, przepisy prawne i akty normatywne | str. 103

1. Norma prawna a przepis prawny. Zakodowywanie i odkodowywanie treści normatywnych | str. 103

2. Przepisy prawne i akty normatywne we współczesnym państwie - przegląd problematyki | str. 110

Rozdział VII
Stanowienie i stosowanie prawa w Rzeczypospolitej Polskiej - przegląd problematyki | str. 117

1. Tworzenie prawa - działalność prawotwórcza, stanowienie prawa | str. 117

2. Organy wyposażone w kompetencje prawotwórcze i system źródeł prawa | str. 120

3. Wykładnia prawa i system prawny | str. 127

4. Stosowanie prawa w porządku prawnym Rzeczypospolitej Polskiej | str. 136

5. Tworzenie i stosowanie prawa w porządku prawnym Unii Europejskiej | str. 139

Rozdział VIII
System prawa i porządek prawny Rzeczypospolitej Polskiej | str. 145

1. Prawo polskie a porządek prawny Unii Europejskiej | str. 145

2. Podstawowe wartości, zasady i struktura polskiego prawa. Prawo konstytucyjne | str. 148

3. Prawo administracyjne | str. 151

4. Prawo cywilne i prawo pracy | str. 153

5. Prawo karne | str. 161

6. Tendencje przeobrażeń współczesnych systemów i porządków prawnych | str. 164

Literatura | str. 167

Wykaz schematów | str. 169