Logika dla prawników

Sławomir Lewandowski

Hanna Machińska, Andrzej Malinowski, Jacek Petzel

Przeczytaj fragment Zobacz spis treści

Wydanie: 14

Liczba stron: 324

Więcej informacji

Opis publikacji Fragment dla Ciebie Informacje Spis treści Autorzy Opinie

Opis publikacji

W podręczniku zaprezentowano zasady poprawnego myślenia oraz poprawnego rozumienia, stosowania i formułowania tekstów aktów prawnych. Książka zawiera obszerny wykład logiki, wzbogacony wieloma przykładami zastosowań z dziedziny prawa. Oprócz tradycyjnie przedstawianego w tego typu publikacjach wyboru tematyki logicznej – z zakresu semiotyki, logiki formalnej, ogólnej metodologii nauk – omówiono problemy interpretacji wypowiedzi modalnych, a także zastosowania logiki w procesie tworzenia, stosowania i wykładni prawa.

Opracowanie uzupełnia zestaw pytań testowych, który pozwala na sprawdzenie zdobytych wiadomości. Przy każdym pytaniu zamieszczono numer boczny kierujący do fragmentu tekstu zawierającego podstawę teoretyczną do udzielenia poprawnej odpowiedzi.

Opis publikacji aktualny na dzień: 2024-07-16

Zobacz spis treści

Fragment dla Ciebie

Nie możesz się zdecydować? Przeczytaj fragment publikacji!

Przeczytaj fragment

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Kraj produkcji: Polska

Producent: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2024

Wydanie: 14

Liczba stron: 324

Seria: Akademicka. Podręczniki Obowiązkowe

Rodzaj: Podręcznik Podręcznik prawo

Okładka: miękka

Format: B5

Towar w kategorii: Podręczniki ', ' Teoria i filozofia prawa

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8358-899-5

Kod towaru: NEX-0189 W14P01

Spis treści

...

Spis treści „Logika dla prawników”
Zawartość	Nr strony

ROZDZIAŁ I. Zagadnienia wstępne	9

ROZDZIAŁ II. Znak, język, kategorie syntaktyczne	22
1. Znak	22
2. Pojęcie języka	25
3. Kategorie syntaktyczne	30

Spis treści „Logika dla prawników”
Zawartość	Nr strony

ROZDZIAŁ I. Zagadnienia wstępne	9

ROZDZIAŁ II. Znak, język, kategorie syntaktyczne	22
1. Znak	22
2. Pojęcie języka	25
3. Kategorie syntaktyczne	30

ROZDZIAŁ III. Nazwa, podziały nazw i stosunki zakresowe	40
1. Nazwa	40
2. Podziały nazw	42
Nazwy proste i złożone	42
Nazwy indywidualne i generalne	42
Nazwy ogólne, jednostkowe i puste	44
Nazwy konkretne i abstrakcyjne	46
3. Treść nazwy	47
4. Zakres nazwy	50
5. Terminy języka prawnego	53
6. Stosunki zakresowe nazw	55

ROZDZIAŁ IV. Definicje	58
1. Pojęcie definicji	58
2. Rodzaje definicji	59
Definicje nominalne i realne	59
Definicje sprawozdawcze i projektujące	60
Definicje równościowe i nierównościowe	62
3. Błędy w definiowaniu	66
4. Definicje w prawie	68

ROZDZIAŁ V. Rachunek zdań	71
1. Funkcja zdaniowa	71
2. Funktory nieprawdziwościowe i prawdziwościowe	73
3. Funktory prawdziwościowe jednoargumentowe	74
Asercja	74
Negacja	75
4. Funktory prawdziwościowe dwuargumentowe	76
Koniunkcja	76
Związki alternatywy	78
Alternatywa zwykła	79
Alternatywa rozłączna	79
Dysjunkcja	80
Binegacja	81
Implikacja	82
Równoważność	84
5. Funktory prawdziwościowe trój- i więcejargumentowe	85
6. Funkcja logiczna	86
7. Metody badania funkcji logicznych	88
Metoda sprawdzań zero-jedynkowych	88
Metoda oparta na dowodzeniu niewprost	89
Metoda dowodów założeniowych	92
Istota rachunków aksjomatycznych	96
8. Prawa logiczne	100

ROZDZIAŁ VI. Elementy rachunku predykatów	108
1. Podstawowe pojęcia	108
2. Rachunek predykatów	112
3. Wyrażenia języka naturalnego i ich odpowiedniki w postaci formuł rachunku predykatów	114
4. Niektóre prawa rachunku predykatów	117

ROZDZIAŁ VII. Teoria nazw	121
1. Ogólna charakterystyka zdań kategorycznych	121
2. Zdania kategoryczne poprzedzone słowem „tylko”	124
3. Zależności między zdaniami kategorycznymi	126
4. Przekształcenia zdań kategorycznych	129
Konwersja	129
Obwersja	130
Kontrapozycja	131
Inwersja	132
5. Sylogizm kategoryczny	133
6. Figury sylogistyczne	134
7. Zasady poprawności trybu sylogistycznego	137
8. Błąd formalny i materialny	144

ROZDZIAŁ VIII. Elementy teorii relacji	146
1. Podstawowe pojęcia teorii relacji	146
2. Elementy relacji. Konwers relacji	146
3. Stosunki między dziedziną a przeciwdziedziną relacji	148
4. Przyporządkowania w relacjach	149
5. Cechy relacji	151
Symetryczność	151
Zwrotność	152
Tranzytywność	153
Spójność	154
6. Relacje szczególnego typu: relacja porządkująca, relacja równościowa	155
Relacja porządkująca	155
Relacja równościowa	156
7. Stosunki zakresowe jako relacje	156
8. Relacje pomiędzy argumentami funktorów prawdziwościowych	158
9. Podział logiczny i klasyfikacja	161
10. Partycja	166
11. Typologia	167

ROZDZIAŁ IX. Uzasadnianie twierdzeń	169
1. Uzasadnianie bezpośrednie i pośrednie	169
2. Implikacja, wynikanie, wnioskowanie	173
Implikacja	173
Wynikanie	174
Wnioskowanie	176
3. Podział wnioskowań	179
4. Wnioskowania niezawodne	180
Wnioskowania dedukcyjne	180
Indukcja enumeracyjna zupełna	181
Sprawdzanie negatywne	183
5. Wnioskowania zawodne	183
Tłumaczenie	183
Sprawdzanie pozytywne	185
Indukcja enumeracyjna niezupełna	185
Wnioskowanie statystyczne	187
Wnioskowanie przez analogię	189
Indukcja eliminacyjna	191
6. Inne podziały wnioskowań	195
7. Błędy we wnioskowaniach	196

ROZDZIAŁ X. Przekazywanie myśli	199
1. Pytania i odpowiedzi	199
2. Perswazja i dyskusja	204
3. Błędy w przekazywaniu myśli	207

ROZDZIAŁ XI. Wypowiedzi oceniające, normatywne i modalne	210
1. Wypowiedzi oceniające	210
2. Normy postępowania	213
3. Wypowiedzi modalne	217
4. Interpretacja logiczna wypowiedzi modalnych	220
5. Interpretacja tetyczna wypowiedzi modalnych	223

ROZDZIAŁ XII. Logika w procesie tworzenia i stosowania prawa	232
1. Proces tworzenia prawa	232
2. Technika prawodawcza	235
3. Struktura procesu stosowania prawa	241
4. Ustalenia dotyczące faktów i dotyczące norm	244
5. Subsumpcja i podjęcie decyzji	247
6. Luzy w procesie stosowania prawa	248

ROZDZIAŁ XIII. Logika w wykładni prawa i wnioskowania prawnicze	250
1. Istota wykładni	250
2. Teorie wykładni prawa	252
3. Dyrektywy wykładni	253
4. Niezgodności norm i reguły kolizyjne	258
5. Wnioskowania prawnicze	260
Instrumentalne wynikanie norm z norm	260
Argumentum a simili	262
Argumentum a contrario	264
Argumentum a fortiori	266

Aneks. Zbiór pytań kontrolnych	268
Indeks rzeczowy	317

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Sławomir Lewandowski

Sławomir Lewandowski – profesor Uniwersytetu Warszawskiego, doktor habilitowany nauk prawnych, kierownik Katedry Logiki i Argumentacji Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; swoje zainteresowania naukowe koncentruje wokół problematyki teorii prawa, prawniczych zastosowań logiki, metodologii nauk prawnych i argumentacji prawniczej.

Hanna Machińska

Hanna Machińska – doktor nauk prawnych, Katedra Logiki i Argumentacji Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, doktor honoris causa Wydziału Prawa Uniwersytetu w Zurychu; zajmuje się wybranymi zagadnieniami teorii prawa, prawniczymi zastosowaniami logiki, stosowaniem Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w porządku prawnym państw oraz europejskim prawem ochrony środowiska.

Andrzej Malinowski

Andrzej Malinowski (1943–2021) – profesor doktor habilitowany nauk prawnych, wieloletni kierownik Katedry Logiki i Informatyki Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; specjalista z zakresu teorii prawa, logiki, statystyki, informatyki prawniczej i teorii podejmowania decyzji, badacz polskiego języka prawnego.

Jacek Petzel

Jacek Petzel – doktor habilitowany nauk prawnych, Katedra Logiki i Argumentacji Prawniczej Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego; w pracy naukowej zajmuje się zagadnieniami z zakresu logiki, informatyki prawniczej, statystyki oraz problematyką budowy systemów sztucznej inteligencji w prawie.

Rozwiń listę autorów Zwiń listę autorów