Ustawa o rachunkowości. Komentarz

Wykaz skrótów | str. 11

Wstęp | str. 15

Ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 395; zm.: poz. 398, poz. 650 i poz. 1629) | str. 19

Rozdział 1. Przepisy ogólne | str. 21
Art. 1. [Zakres przedmiotowy ustawy] | str. 21
Art. 2. [Zakres podmiotowy ustawy] | str. 22
Art. 3. [Definicje] | str. 34
Art. 4. [Obowiązki i prawa jednostek w zakresie rachunkowości; zakres rachunkowości] | str. 173
Art. 4a. [Odpowiedzialność kierownika jednostki oraz organu nadzorującego za sprawozdania jednostki] | str. 185
Art. 5. [Zasada ciągłości i kontynuacji działalności] | str. 187
Art. 6. [Zasada memoriału i współmierności] | str. 191
Art. 7. [Zasada wyceny w koszcie historycznym, zasada ostrożności, zasada zakazu kompensaty] | str. 195
Art. 8. [Zasada istotności; dopuszczalne odstępstwa od zasady ciągłości] | str. 200

Rozdział 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych | str. 207
Art. 9. [Język i waluta ksiąg rachunkowych] | str. 207
Art. 10. [Dokumentacja systemu rachunkowości] | str. 208
Art. 11. [Podmiot prowadzący księgi rachunkowe] | str. 223
Art. 11a. [Miejsce prowadzenia ksiąg rachunkowych] | str. 227
Art. 12. [Moment otwarcia i zamknięcia ksiąg rachunkowych] | str. 228
Art. 13. [Ogólne wymogi dotyczące prowadzenia ksiąg rachunkowych] | str. 233
Art. 14. [Definicja i zasady tworzenia dziennika] | str. 239
Art. 15. [Konta księgi głównej] | str. 243
Art. 16. [Konta ksiąg pomocniczych] | str. 244
Art. 17. [Zakres prowadzenia kont ksiąg pomocniczych] | str. 247
Art. 18. [Zestawienie obrotów i sald] | str. 250
Art. 19. [Inwentarz] | str. 252
Art. 20. [Zapis księgowy] | str. 254
Art. 21. [Wymogi formalne dowodów księgowych] | str. 260
Art. 22. [Wymogi merytoryczne dotyczące dowodów księgowych] | str. 264
Art. 23. [Wymogi formalne zapisów księgowych] | str. 268
Art. 24. [Cechy jakościowe ksiąg rachunkowych] | str. 271
Art. 25. [Poprawianie błędów w zapisach księgowych] | str. 277

Rozdział 3. Inwentaryzacja | str. 281
Art. 26. [Zakres, metody i częstotliwość inwentaryzacji] | str. 281
Art. 27. [Udokumentowanie i rozliczanie inwentaryzacji] | str. 302

Rozdział 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego | str. 307
Art. 28. [Ogólne zasady wyceny aktywów i pasywów; definicje podstawowych parametrów wyceny] | str. 307
Art. 28a. [Zasady wyceny aktywów i pasywów dla jednostki mikro] | str. 381
Art. 28b. [Uproszczenie dotyczące niestosowania przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z 12.12.2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych] | str. 382
Art. 29. [Wycena aktywów i pasywów, jeżeli działalność nie jest kontynuowana] | str. 383
Art. 30. [Wycena aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych] | str. 388
Art. 31. [Wycena środków trwałych] | str. 398
Art. 32. [Amortyzacja środków trwałych] | str. 405
Art. 33. [Wycena i amortyzacja wartości niematerialnych i prawnych] | str. 428
Art. 34. [Szczególne zasady wyceny rzeczowych składników majątku obrotowego] | str. 435
Art. 34a. [Ustalanie przychodów z niezakończonych, długotrwałych umów o usługi] | str. 446
Art. 34b. [Ustalanie kosztu wytworzenia] | str. 458
Art. 34c. [Rozliczanie kosztów wytworzenia niezakończonych umów o usługi] | str. 460
Art. 34d. [Możliwość niestosowania szczególnego sposobu rozliczeń przychodów i kosztów niezakończonych, długotrwałych umów o usługi] | str. 468
Art. 35. [Szczególne zasady wyceny aktywów finansowych] | str. 469
Art. 35a. [Szczególne zasady wyceny instrumentów finansowych] | str. 480
Art. 35b. [Aktualizacja należności] | str. 494
Art. 35c. [Odwrócenie odpisów aktualizujących] | str. 501
Art. 35d. [Rezerwy na zobowiązania] | str. 502
Art. 36. [Kapitały (fundusze) własne] | str. 508
Art. 36a. [Wynik na zbyciu/umorzeniu akcji własnych] | str. 516
Art. 37. [Rezerwy i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego] | str. 518
Art. 38. [Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe] | str. 532
Art. 39. [Rozliczenia międzyokresowe kosztów] | str. 535
Art. 41. [Rozliczenia międzyokresowe przychodów] | str. 543
Art. 42. [Składowe wyniku finansowego netto innych jednostek niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji] | str. 547
Art. 43. [Składowe wyniku finansowego netto banku] | str. 553
Art. 44. [Składowe wyniku finansowego netto zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji] | str. 564

Rozdział 4a. Łączenie się spółek | str. 571
Art. 44a. [Metody łączenia spółek i dzień połączenia] | str. 571
Art. 44b. [Metoda nabycia] | str. 574
Art. 44c. [Metoda łączenia udziałów] | str. 593
Art. 44d. [Rozszerzenie zakresu stosowania metody nabycia] | str. 598

Rozdział 5. Sprawozdania finansowe jednostki | str. 600
Art. 45. [Składniki sprawozdania finansowego oraz język i waluta] | str. 600
Art. 46. [Bilans] | str. 615
Art. 47. [Rachunek zysków i strat] | str. 621
Art. 48. [Informacja dodatkowa] | str. 627
Art. 48a. [Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym] | str. 640
Art. 48b. [Rachunek przepływów pieniężnych] | str. 645
Art. 49. [Sprawozdanie z działalności] | str. 654
Art. 49a. [Rzetelność sprawozdań finansowych jednostek mikro] | str. 668
Art. 50. [Szczegółowość sprawozdań finansowych] | str. 669
Art. 51. [Łączne sprawozdanie finansowe] | str. 680
Art. 52. [Termin sporządzenia i podpisywanie sprawozdania finansowego] | str. 685
Art. 53. [Zatwierdzanie sprawozdania finansowego] | str. 687
Art. 54. [Zdarzenia po dacie bilansu, błędy] | str. 693

Rozdział 6. Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej | str. 698
Art. 55. [Obowiązek sporządzania i zakres skonsolidowanego sprawozdania finansowego] | str. 698
Art. 56. [Zwolnienia z konsolidacji] | str. 713
Art. 57. [Wyłączenia z konsolidacji] | str. 719
Art. 58. [Dodatkowe zwolnienia z konsolidacji] | str. 721
Art. 59. [Metody konsolidacji] | str. 722
Art. 60. [Metoda pełna] | str. 726
Art. 61. [Metoda proporcjonalna] | str. 738
Art. 62. (uchylony) | str. 741
Art. 63. [Metoda praw własności stosowana w jednostkowych sprawozdaniach finansowych] | str. 741
Art. 63a. [Odpisanie wartości firmy na skutek trwałej utraty wartości udziałów] | str. 745
Art. 63b. [Warunki, jakie powinny spełniać objęte konsolidacją sprawozdania finansowe] | str. 746
Art. 63c. [Warunki, jakie powinno spełniać skonsolidowane sprawozdanie finansowe] | str. 747
Art. 63d. [Skonsolidowane sprawozdanie emitentów papierów wartościowych] | str. 752

Rozdział 6a. Sprawozdanie z płatności na rzecz administracji publicznej | str. 754
Art. 63e. [Definicje] | str. 755
Art. 63f. [Jednostki zobowiązane do sporządzania sprawozdania z płatności] | str. 766
Art. 63g. [Obowiązek sporządzania skonsolidowanego sprawozdania z płatności] | str. 774
Art. 63h. [Wyłączenia z obowiązku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania z płatności] | str. 775
Art. 63i. [Ogłaszanie sprawozdania z płatności i skonsolidowanego sprawozdania z płatności] | str. 777
Art. 63j. [Podpisywanie sprawozdania z płatności i skonsolidowanego sprawozdania z płatności] | str. 779
Art. 63k. [Sporządzanie sprawozdania z płatności i skonsolidowanego sprawozdania z płatności]  | str. 779

Rozdział 7. Badanie, składanie do właściwego rejestru sądowego, udostępnianie i ogłaszanie sprawozdań finansowych | str. 782
Art. 64. [Zakres obowiązku badania sprawozdań finansowych] | str. 784
Art. 64a. (uchylony) | str. 784
Art. 64b. (uchylony) | str. 787
Art. 65. (uchylony) | str. 787
Art. 66. [Bezstronność i niezależność biegłego rewidenta] | str. 787
Art. 67. [Uprawnienia i obowiązki informacyjne biegłego rewidenta] | str. 800
Art. 67a. (uchylony) | str. 804
Art. 68. [[Termin udostępniania rocznych sprawozdań finansowych, sprawozdań z działalności oraz sprawozdania z badania] | str. 804
Art. 69. [Składanie rocznego sprawozdania finansowego w rejestrze sądowym] | str. 805
Art. 70. [Ogłaszanie rocznego sprawozdania finansowego] | str. 814
Art. 70a. [Oświadczenie o braku obowiązku sporządzenia i złożenia rocznego sprawozdania finansowego] | str. 815

Rozdział 8. Ochrona danych | str. 817
Art. 71. [Przechowywanie i ochrona danych] | str. 817
Art. 72. [Postać przechowywanych danych, przetwarzanych przy użyciu komputera] | str. 825
Art. 73. [Miejsce i sposób przechowywania danych] | str. 826
Art. 74. [Okresy przechowywania danych] | str. 829
Art. 75. [Udostępnianie danych] | str. 830
Art. 76. [Przechowywanie danych jednostek niekontynuujących działalności | str. 831

Rozdział 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych | str. 833
Art. 76a. [Zakres usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych, wymogi stawiane osobom wykonującym taką działalność] | str. 833
Art. 76b. (uchylony) | str. 837
Art. 76c. (uchylony) | str. 837
Art. 76d. (uchylony) | str. 837
Art. 76e. (uchylony) | str. 837
Art. 76f. (uchylony) | str. 837
Art. 76g. (uchylony) | str. 837
Art. 76h. [Obowiązek ubezpieczenia się przedsiębiorców zajmujących się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych] | str. 837
Art. 76i. (uchylony) | str. 841

Rozdział 9. Odpowiedzialność karna | str. 842
Art. 77. [Odpowiedzialność za naruszenie obowiązków w zakresie prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych] | str. 842
Art. 78. [Odpowiedzialność biegłego rewidenta za opinię] | str. 846
Art. 79. [Odpowiedzialność za naruszenie innych przepisów ustawy] | str. 848

Rozdział 10. Przepisy szczególne i przejściowe | str. 852
Art. 80. [Ograniczenie zakresu stosowania niektórych przepisów ustawy] | str. 852
Art. 80a. (uchylony) | str. 884
Art. 81. [Delegacje do wydania przepisów wykonawczych] | str. 884
Art. 82. [Uprawnienia Ministra Finansów] | str. 860
Art. 83. [Wzorcowe plany kont] | str. 861

Rozdział 11. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy końcowe | str. 863
Art. 84. (pominięty) | str. 863
Art. 85. [Uchylenie przepisów] | str. 863
Art. 86. [Data wejścia w życie] | str. 864

Załączniki
Załącznik nr 1. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek innych niż banki, zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji | str. 867
Załącznik nr 2. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla banków | str. 1017
Załącznik nr 3. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji | str. 1027
Załącznik nr 4. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek mikro | str. 1039
Załącznik nr 5. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek małych korzystających z uproszczeń odnoszących się do sprawozdania finansowego | str. 1060
Załącznik nr 6. Zakres informacji wykazywanych w sprawozdaniu finansowym, o którym mowa w art. 45 ustawy, dla jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, z wyjątkiem spółek kapitałowych, oraz jednostek, o których mowa w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy | str. 1108


Aneksy
Aneks nr 1. Zmiany ustawy o rachunkowości od 1.01.2016 r. do 1.08.2018 r. i przesłanki ich wprowadzenia | str. 1151
Aneks nr 2. Dyrektywy Unii Europejskiej regulujące zagadnienia dotyczące rachunkowości | str. 1178
Aneks nr 3. Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej  dla małych i średnich przedsiębiorstw (MSSF dla MŚP) | str. 1187
Aneks nr 4. Model raportowania niefinansowego w Polsce | str. 1206
Aneks nr 5. Deregulacja i dereglamentacja dostępu do zawodów z sektora finansowego (księgowi, doradcy podatkowi, biegli rewidenci) | str. 1216
Aneks nr 6. Nowe rozporządzenie w sprawie „rachunkowości budżetowej” – dostosowanie zasad rachunkowości do wymogów krajowych i europejskich | str.  1235
Aneks nr 7. Krajowe Standardy Rachunkowości jako uzupełnienie przepisów ustawy o rachunkowości | str. 1247

Wybrane regulacje prawne | str. 1309

Literatura | str. 1319

Skorowidz rzeczowy | str. 1323