Polskie prawo konstytucyjneAldona Domańska

Wydanie: 7

Liczba stron: 414

Więcej informacji

Pełny opis

Mniej

-10%

Polskie prawo konstytucyjne

Dariusz Górecki

Aldona Domańska, Ryszard Krawczyk, Anna Michalak, Anna Rakowska-Trela, Konrad Składowski, Krzysztof Skotnicki, Jakub Stępień

Przeczytaj fragment Zobacz spis treści

Pełny opis

Mniej

Wydanie: 7

Liczba stron: 414

Więcej informacji

Opis publikacji Fragment dla Ciebie Informacje Spis treści Autorzy Opinie

Opis publikacji

Podręcznik zawiera szczegółowe omówienie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r., a także ustaw i innych aktów normatywnych regulujących zarówno problematykę wolności i praw jednostki, jak i organizacji oraz funkcjonowania naczelnych organów państwowych. W publikacji przedstawiono zmiany, które dokonały się w polskim prawie konstytucyjnym w la- tach 1918–1997, a także kwestię członkostwa Polski w Unii Europejskiej i wpływu, jakie ma ono na funkcjonowanie państwa.
W siódmym wydaniu uwzględniono transformację polityczną, która nastąpiła po wyborach parlamentarnych z 2023 r. W wyniku tych wyborów nastąpiły zmiany w układzie sił politycznych. Doszło do kohabitacji, czyli sytuacji w której prezydent i rząd pochodzą z przeciwnych obozów politycznych. W konsekwencji tego często podejmowano kontrowersyjne decyzje.

Książka zdobyła drugą nagrodę w X edycji Konkursu na Najlepszy Podręcznik Akademicki Uniwersytetu Łódzkiego.
Opracowanie przeznaczone jest dla studentów wydziałów prawa. Będzie stanowić również pomoc dydaktyczną dla kierunków nieprawniczych (m.in. administracji, politologii, socjologii, europeistyki, bezpieczeństwa narodowego).

Autorami podręcznika są pracownicy (także emerytowani) Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Łódzkiego: prof. dr hab. Dariusz Górecki, prof. dr hab. Krzysztof Skotnicki, dr hab. Aldona Domańska, prof. UŁ, dr hab. Anna Rakowska, prof. UŁ, dr hab. Konrad Składowski, prof. UŁ, dr Anna Michalak, dr Ryszard Krawczyk oraz dr Jakub Stępień.

Opis publikacji aktualny na dzień: 2025-06-11

Zobacz spis treści

Rozwiń opis Zwiń opis

Fragment dla Ciebie

Nie możesz się zdecydować? Przeczytaj fragment publikacji!

Przeczytaj fragment

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Kraj produkcji: Polska

Producent: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2025

Wydanie: 7

Liczba stron: 414

Seria: Akademicka. Prawo

Rodzaj: Podręcznik prawo

Okładka: miękka

Format: B5

Towar w kategorii: Prawo konstytucyjne i ustrojowe

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8390-687-4

Kod towaru: KAM-0844 W07P01

Spis treści

...

Spis treści „Polskie prawo konstytucyjne”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	11
Wstęp	13
Rozdział 1: Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego	15
1. Nazwa	15
2. Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa	17

Spis treści „Polskie prawo konstytucyjne”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	11
Wstęp	13
Rozdział 1: Nazwa i przedmiot prawa konstytucyjnego	15
1. Nazwa	15
2. Przedmiot prawa konstytucyjnego i jego miejsce w systemie prawa	17

Rozdział 2: Przekształcenia w polskim prawie konstytucyjnym	19
1. Prowizorium konstytucyjne 1918 –1921	19
2. Konstytucja marcowa	20
3. Konstytucja kwietniowa	22
4. Prowizorium konstytucyjne 1944 –1952	25
5. Konstytucja PRL	27
6. Prowizorium konstytucyjne 1992 –1997	29
7. Konstytucja RP z 2.04.1997 r.	30

Rozdział 3: Konstytucja i pozostałe źródła prawa	33
1. Pojęcie źródeł prawa	33
2. Pojęcie konstytucji i jej rodzaje	36
3. Geneza konstytucji pisanej	38
4. Cechy szczególne konstytucji	39
5. Funkcje konstytucji	43
6. Obowiązywanie konstytucji	44
7. Ustawa konstytucyjna	45
8. Ustawa	47
9. Ratyfikowana umowa międzynarodowa	49
10. Rozporządzenie z mocą ustawy	51
11. Rozporządzenie	55
12. Akty prawa miejscowego	56
13. Akty prawa wewnętrznego	56
14. Zwyczajowe prawo konstytucyjne, zwyczaj konstytucyjny, precedens konstytucyjny	57

Rozdział 4: Symbole i stolica państwa	59
1. Godło	59
2. Barwy	61
3. Hymn	61
4. Stolica	63

Rozdział 5: Zasady ustroju Rzeczypospolitej Polskiej	65
1. Pojęcie zasad ustroju	65
2. Zasada republikańskiej formy rządów	66
3. Zasada demokratycznego państwa prawnego	67
4. Zasada jednolitości państwa (państwa unitarnego)	71
5. Zasada suwerenności narodu	71
6. Zasada przedstawicielstwa (reprezentacji)	73
7. Zasada podziału władzy i równowagi władz	74
8. Zasada systemu rządów parlamentarno-gabinetowych	76
9. Zasada pluralizmu politycznego	77
10. Zasada pomocniczości (subsydiarności)	81
11. Zasada decentralizacji władzy publicznej i samorządu terytorialnego	82
12. Zasada społecznej gospodarki rynkowej	84

Rozdział 6: Wolności i prawa jednostki	87
1. Geneza i ewolucja praw człowieka	87
2. Międzynarodowy system ochrony praw człowieka	90
3. Konstytucyjny model regulacji wolności i praw jednostki	91
4. Podmioty wolności i praw w Konstytucji RP	92
5. Katalog wolności i praw jednostki	94
5.1. Wolności i prawa osobiste	99
5.2. Wolności i prawa polityczne	105
5.3. Wolności oraz prawa ekonomiczne, socjalne i kulturalne	109
6. System ochrony konstytucyjnych wolności i praw jednostki	115
6.1. Dopuszczalny zakres ograniczeń	115
6.2. Środki ochrony	116
7. Konstytucyjne obowiązki jednostki	119

Rozdział 7: Formy demokracji bezpośredniej	121
1. Pojęcie demokracji bezpośredniej i jej formy	121
2. Referendum i jego rodzaje	122
3. Referendum ogólnokrajowe	123
4. Referendum lokalne	126
5. Inicjatywa ludowa i jej rodzaje	129
6. Obywatelska inicjatywa ustawodawcza	129
7. Inne formy inicjatywy obywatelskiej	132

Rozdział 8: System wyborczy do Sejmu i Senatu	133
1. Istota wyborów i ich funkcje	133
2. Pojęcia „system wyborów” i „prawo wyborcze”	134
3. Zasady prawa wyborczego	135
4. Organizacja wyborów do Sejmu i do Senatu	141
5. Zgłaszanie list kandydatów w wyborach do Sejmu i kandydatów w wyborach do Senatu	145
6. Kampania wyborcza	147
7. Głosowanie oraz ustalenie wyników głosowania i wyborów	150
8. Stwierdzenie ważności wyborów	152
9. Wygaśnięcie mandatu i uzupełnienie składu Sejmu i Senatu	153

Rozdział 9: Sejm i Senat	155
1. Zasada dwuizbowości	155
2. Zasada kadencyjności	157
3. Zasada permanencji	159
4. Zasada dyskontynuacji	159
5. Mandat przedstawicielski	160
6. Incompatibilitas	161
7. Immunitet	164
7.1. Immunitet materialny	165
7.2. Immunitet formalny	166
7.3. Nietykalność	167
8. Odpowiedzialność posłów i senatorów przed Trybunałem Stanu	168
9. Prawa i obowiązki posłów i senatorów	169
10. Warunki wykonywania mandatu	170
11. Odpowiedzialność regulaminowa posłów i senatorów	172
12. Formy zrzeszania się posłów i senatorów	173
13. Organy Sejmu i Senatu	174
13.1. Marszałek Sejmu i Marszałek Senatu	174
13.2. Prezydium Sejmu i Senatu	176
13.3. Konwent Seniorów	177
13.4. Komisje sejmowe i senackie	178
14. Pierwsze posiedzenie Sejmu i Senatu	184
15. Funkcje Sejmu i Senatu	185
15.1. Funkcja ustawodawcza Sejmu i Senatu	185
15.2. Funkcja kontrolna Sejmu	197
15.3. Uprawnienia kreacyjne	201
16. Zgromadzenie Narodowe	202

Rozdział 10: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej	203
1. Pozycja ustrojowa	203
2. Tryb wyboru i kadencja	206
3. Kompetencje	209
3.1. Uprawnienia w zakresie spraw zagranicznych	211
3.2. Uprawnienia określające związki z parlamentem	213
3.3. Uprawnienia określające związki z rządem	215
3.4. Uprawnienia określające związki z władzą sądowniczą	216
3.5. Wydawanie aktów prawnych	218
3.6. Uprawnienia w zakresie obronności i bezpieczeństwa państwa	218
3.7. Pozostałe uprawnienia	220
4. Aparat pomocniczy	222

Rozdział 11: Rada Ministrów	225
1. Historia i siatka pojęciowa	225
2. Powołanie Rady Ministrów	227
3. Skład i struktura Rady Ministrów	229
4. Odpowiedzialność Rady Ministrów i jej członków	234
5. Zadania i zakres kompetencyjny Rady Ministrów	236

Rozdział 12: Wymiar sprawiedliwości	239
1. Władza sądownicza, sąd, wymiar sprawiedliwości	239
2. Zarys historyczny	240
3. Wymiar sprawiedliwości w Konstytucji RP z 2.04.1997 r.	242

Rozdział 13: Trybunał Konstytucyjny	259
1. Sądowa kontrola zgodności ustaw z Konstytucją	259
2. Geneza Trybunału Konstytucyjnego w Polsce	261
3. Trybunał Konstytucyjny w świetle Konstytucji z 1997 r.	263
3.1. Pozycja ustrojowa i kompetencje Trybunału Konstytucyjnego	263
3.2. Skład Trybunału Konstytucyjnego	271
3.3. Skutki prawne orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego	272
4. Organizacja wewnętrzna oraz tryb postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym	274
4.1. Organizacja wewnętrzna Trybunału Konstytucyjnego	274
4.2. Tryb postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym	277
5. Kryzys wokół Trybunału Konstytucyjnego	278

Rozdział 14: Trybunał Stanu	283
1. Organizacja	283
2. Podmioty ponoszące odpowiedzialność przed Trybunałem Stanu	284
3. Zakres przedmiotowy odpowiedzialności przed Trybunałem Stanu	284
4. Postępowanie w sprawie pociągnięcia do odpowiedzialności konstytucyjnej	286

Rozdział 15: Najwyższa Izba Kontroli	289
1. Pojęcie kontroli i jej rodzaje	289
2. Ewolucja kontroli państwowej w Polsce	291
3. Pozycja ustrojowo-prawna Najwyższej Izby Kontroli pod rządami ustawy z 1994 r.	293
4. Zadania Najwyższej Izby Kontroli	294
5. Struktura organizacyjna	297
6. Postępowanie kontrolne i pokontrolne	299

Rozdział 16: Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji	301
1. Powstanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji	301
2. Aktualnie obowiązujące unormowania	302
3. Pozycja ustrojowa	303
4. Skład i organizacja	305
5. Kompetencje i zadania	306

Rozdział 17: Rzecznik Praw Obywatelskich	309
1. Geneza instytucji	309
2. Pozycja ustrojowa	310
3. Sposób powołania	313
4. Zakres zadań	315
5. Tryb i formy działania	316
6. Aparat pomocniczy	319

Rozdział 18: Rzecznik Praw Dziecka	321
1. Pozycja ustrojowa	321
2. Sposób powoływania i kadencja	323
3. Zakres zadań	324
4. Tryb i formy działania	325
5. Aparat pomocniczy	327

Rozdział 19: Finanse publiczne	329

Rozdział 20: Samorząd terytorialny	335
1. Pojęcie samorządu	335
2. Samorząd terytorialny w II Rzeczypospolitej	335
3. Wybory do organów samorządu terytorialnego	338
4. Istota samorządu terytorialnego w Rzeczypospolitej Polskiej	342
5. Organy samorządu terytorialnego	347
6. Nadzór nad działalnością komunalną	349

Rozdział 21: Stany nadzwyczajne w państwie	353
1. Pojęcie stanu nadzwyczajnego	353
2. Stan wojenny	355
3. Stan wyjątkowy	358
4. Stan klęski żywiołowej	359

Rozdział 22: Polska w Unii Europejskiej	361
1. Proces akcesyjny	361
2. Konstytucyjne podstawy członkostwa	362
3. Prawno-instytucjonalne podstawy funkcjonowania Unii Europejskiej	363
4. Rola organów władzy RP w sprawach Unii Europejskiej	367

Wykaz literatury	371

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Aldona Domańska

Aldona Domańska – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Łódzkiego; kierownik Zakładu Prawa Konstytucyjnego Porównawczego Uniwersytetu Łódzkiego.

Dariusz Górecki

Dariusz Górecki – profesor doktor habilitowany nauk prawnych, emerytowany pracownik Uniwersytetu Łódzkiego; specjalizuje się w zakresie historii polskiego prawa konstytucyjnego ze szczególnym uwzględnieniem okresu II RP, systemu naczelnych organów państwowych oraz prawa konstytucyjnego porównawczego, w szczególności ustroju Litwy i praw mniejszości polskiej w państwach leżących na wschód od Polski.

Ryszard Krawczyk

Ryszard Krawczyk – doktor nauk prawnych, starszy wykładowca Uniwersytetu Łódzkiego.

Anna Michalak

Anna Michalak – doktor nauk prawnych, radca prawny, doradca podatkowy, archeolog. Pracę naukową łączy ze zdobywaniem doświadczenia zawodowego w jednostkach administracji publicznej, w tym w służbach konserwatorskich. Autorka wielu publikacji z zakresu prawa ochrony zabytków.

Anna Rakowska-Trela

Dr hab. Anna Rakowska-Trela, prof. nadzw. Uniwersytetu Łódzkiego. Wieloletni pracownik Centrum Studiów Wyborczych i Katedry Prawa Konstytucyjnego UŁ. Autorka wielu opinii i publikacji z zakresu prawa wyborczego, w tym dotyczących zasad oraz konstytucyjnej i ustawowej regulacji oraz historii prawa wyborczego, administracji wyborczej, kampanii wyborczej, alternatywnych sposobów głosowania, prawa wyborczego państw obcych, praw wyborców i uczestników rywalizacji wyborczej. Autorka publikacji z zakresu prawa samorządowego. Współpracuje z administracją wyborczą, uczestniczy w charakterze eksperta-referenta w spotkaniach komisarzy wyborczych, pracowników KBW i Delegatur KBW. Prowadziła szkolenia z zakresu prawa wyborczego. Uczestniczy w sądowym procedurach wyborczych jako pełnomocnik uczestników tych postępowań.

Konrad Składowski

Konrad Składowski - doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, kierownik Zakładu Polskiego Prawa Konstytucyjnego na Wydziale Prawa i Administracji, kierownik centrum naukowo- badawczego tego Uniwersytetu - "Bałkany na przełomie XX/XXI w.", Przewodniczący uczelnianej komisji wyborczej tego Uniwersytetu. Jego głównymi obszarami zainteresowań są: ustrój Republiki Chorwacji, problematyka systemów wyborczych, prawa mniejszości narodowych; autor licznych publikacji z zakresu prawa konstytucyjnego.

Krzysztof Skotnicki

Krzysztof Skotnicki – profesor doktor habilitowany nauk prawnych; kierownik Katedry Prawa Konstytucyjnego Uniwersytetu Łódzkiego.

Jakub Stępień

Rozwiń listę autorów Zwiń listę autorów