Wydanie: 2

Liczba stron: 364

-10%

Prawo finansów publicznych. Vademecum akademickie

Paweł Smoleń

Marcin Burzec, Michalina Duda-Hyz, Michał Jędrzejczyk, Beata Kucia-Guściora, Monika Münnich, Piotr Pomorski, Paweł Smoleń

Przeczytaj fragment Zobacz spis treści

Wydanie: 2

Liczba stron: 364

Więcej informacji

Opis publikacji Fragment dla Ciebie Informacje Spis treści Autorzy Opinie

Opis publikacji

Podręcznik w sposób nowatorski prezentuje szeroko rozumianą tematykę finansów publicznych. Sumaryczny układ zagadnień nawiązuje do toku wykładu akademickiego oraz pytań egzaminacyjnych, na podstawie których weryfikowana jest wiedza studentów.
Prosty język, podręcznikowa formuła opracowania oraz hasłowe przedstawienie zagadnień sprawiają, że stanowi ono istotną pomoc dydaktyczną i ułatwia poszukiwanie konkretnych informacji.

Publikacja porządkuje wiedzę m.in. o instytucjach finansów publicznych, takich jak:
• budżet państwa,
• dług publiczny,
• dochody jednostek samorządu terytorialnego,
• odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych,
• audyt wewnętrzny i kontrola zarządcza.

Publikacja przeznaczona jest dla studentów oraz absolwentów prawa, administracji, europeistyki i kierunków ekonomicznych. Może być także przydatna w trakcie studiów podyplomowych, kursów dla doradców finansowych i aplikacji prawniczych. Z książki mogą korzystać również pracownicy sektora finansów publicznych oraz osoby pełniące różnego rodzaju funkcje w organizacjach pozarządowych.

Opis publikacji aktualny na dzień: 2025-08-08

Zobacz spis treści

Rozwiń opis Zwiń opis

Fragment dla Ciebie

Nie możesz się zdecydować? Przeczytaj fragment publikacji!

Przeczytaj fragment

Informacje

Wydawnictwo: Wolters Kluwer Polska

Kraj produkcji: Polska

Producent: Wolters Kluwer Polska

Rok publikacji: 2025

Wydanie: 2

Liczba stron: 364

Seria: Akademicka. Prawo

Rodzaj: Podręcznik prawo

Okładka: miękka

Format: B5

Towar w kategorii: Prawo podatkowe, finanse i rachunkowość , Finanse publiczne

Wersja publikacji: Książka papier

ISBN: 978-83-8390-820-5

Kod towaru: KAM-4596 W02P01

Dane producenta: Wolters Kluwer Polska sp. z o.o. | Przyokopowa 33 | 01-208 | Warszawa | PL | pl-obsluga.profinfo@wolterskluwer.com | 801 04 45 45

Spis treści

Spis treści „Prawo finansów Publicznych: Vademecum akademickie”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	11

Słowo wstępne	15

Rozdział I Podstawowe zagadnienia teoretyczne	17
1. Finanse publiczne	17
2. Finanse publiczne a finanse ...

Spis treści „Prawo finansów Publicznych: Vademecum akademickie”
Zawartość	Nr strony
Wykaz skrótów	11

Słowo wstępne	15

Rozdział I Podstawowe zagadnienia teoretyczne	17
1. Finanse publiczne	17
2. Finanse publiczne a finanse prywatne	18
3. Prawo finansów publicznych i prawo finansowe	19
4. Funkcje finansów publicznych	19
5. Polityka finansowa	21
6. Prawo A. Wagnera	21

Rozdział II Konstytucyjne podstawy finansów publicznych	23
1. Pojęcie i cechy źródeł prawa finansowego i prawa finansów publicznych	23
2. Źródła prawa finansowego w znaczeniu formalnym	24
3. Źródła prawa finansowego w znaczeniu materialnym	31
4. Konstytucjonalizacja prawa finansowego oraz ustroju finansowego państwa	33
5. Rozdział X Finanse publiczne (publiczna działalność finansowa)	34
6. Władztwo finansowe i daninowe	41
7. Ustrój finansowy samorządu terytorialnego	44
8. Budżet państwa	48
9. Ustawa budżetowa	51
10. Budżetowe procedury awaryjne	56
11. Narodowy Bank Polski	58

Rozdział III Środki publiczne	63
1. Zakres podmiotowy i przedmiotowy ustawy o finansach publicznych	63
2. Pojęcie i katalog środków publicznych	65
3. Dochody publiczne	66
4. Przychody publiczne	70
5. Środki pochodzące z budżetu UE i pomoc z EFTA oraz inne bezzwrotne środki ze źródeł zagranicznych	72
6. Wydatki publiczne	76
7. Rozchody publiczne	80
8. Deficyt i nadwyżka sektora a deficyt i nadwyżka budżetu	81

Rozdział IV Sektor finansów publicznych	85
1. Pojęcie i zakres sektora finansów publicznych	85
2. Metody budżetowania	87
3. Jednostki budżetowe	89
4. Samorządowy zakład budżetowy	92
5. Agencja wykonawcza	95
6. Instytucja gospodarki budżetowej	98
7. Państwowy fundusz celowy	100
8. Państwowe i samorządowe osoby prawne	104

Rozdział V Zasady ogólne gospodarki finansowej jednostek sektora finansów publicznych	107
1. Zasada jawności finansów publicznych	107
2. Zasada przejrzystości finansów publicznych	111
3. Klasyfikacja środków publicznych	114
4. Zasady gospodarowania środkami publicznymi	118
5. Kierownik j.s.f.p.	120
6. Główny księgowy j.s.f.p.	122

Rozdział VI Kontrola zarządcza i audyt wewnętrzny w jednostkach sektora finansów publicznych	125
1. Pojęcie i cele kontroli zarządczej	125
2. Organy zapewniające wykonywanie kontroli zarządczej	126
3. Koordynacja kontroli zarządczej	127
4. Standardy kontroli zarządczej	127
5. Pojęcie audytu wewnętrznego	128
6. Międzynarodowe standardy audytu wewnętrznego	128
7. Jednostki sektora finansów publicznych, w których prowadzi się audyt wewnętrzny	129
8. Komórki audytu wewnętrznego	129
9. Audytor wewnętrzny	129
10. Komitet audytu	130

Rozdział VII Zagadnienia długu publicznego	133
1. Państwowy dług publiczny	133
2. Dług publiczny w prawie wspólnotowym	135
3. Zarządzanie długiem publicznym	136
4. Procedury oszczędnościowe i sanacyjne	137
5. Program sanacyjny	138
6. Potrzeby pożyczkowe budżetu państwa	139
7. Skarbowe papiery wartościowe	139
8. Bon skarbowy	140
9. Obligacja skarbowa	141
10. Skarbowe papiery oszczędnościowe	142
11. Kredyt publiczny	142
12. Pożyczka publiczna	143
13. Gwarancja publiczna	144
14. Poręczenie publiczne	145

Rozdział VIII Budżet państwa jako publiczny plan finansowy państwa	147
1. Ustawa budżetowa	147
2. Budżet państwa	148
3. Zasady budżetowe	149
4. Dochody budżetu państwa	153
5. Wydatki budżetu państwa	154
6. Stabilizacyjna reguła wydatkowa	156
7. Rada Fiskalna	158
8. Dotacje budżetowe	159
9. Subwencje budżetowe	162
10. Rezerwy budżetu państwa	163
11. Wieloletnie plany finansowe	165
12. Ustawa o prowizorium budżetowym	166
13. Budżet zadaniowy	167
14. Budżet środków europejskich	167

Rozdział IX Uchwalanie budżetu państwa	169
1. Pojęcie procedury budżetowej	169
2. Przygotowanie projektu budżetu państwa	169
3. Uzasadnienie do projektu ustawy budżetowej	171
4. Uchwalanie ustawy budżetowej	172

Rozdział X Problematyka wykonywania budżetu państwa	175
1. Procedura wykonywania budżetu państwa	175
2. Zasady gospodarki budżetowej w toku wykonywania budżetu państwa	177
3. Obsługa bankowa budżetu państwa	178
4. Blokowanie wydatków budżetowych	179
5. Przenoszenie wydatków budżetowych	180
6. Wydatki niewygasające	181

Rozdział XI Kontrola budżetowa i sprawozdawczość w budżecie państwa	183
1. Kontrola wykonania budżetu państwa – bieżąca i następcza	183
2. Kontrola NIK wykonania budżetu państwa	186

Rozdział XII Uchwalanie, wykonanie, nadzór i kontrola budżetu jednostek samorządu terytorialnego	189
1. Uchwała budżetowa	189
2. Wieloletnia prognoza finansowa j.s.t.	191
3. Procedura przygotowania i uchwalenia budżetu j.s.t.	195
4. Zastępcze uchwalenie budżetu j.s.t.	199
5. Równowaga budżetowa	200
6. Indywidualny wskaźnik zadłużenia j.s.t.	202
7. Wykonanie budżetu j.s.t.	208
8. Rezerwy budżetowe j.s.t.	211
9. Dotacje podmiotowe z budżetu j.s.t.	212
10. Dotacje przedmiotowe z budżetu j.s.t.	213
11. Dotacje celowe z budżetu j.s.t.	214
12. Skarbnik j.s.t.	216
13. Kontrasygnata	219
14. Blokowanie wydatków budżetowych	221
15. Przenoszenie wydatków w budżecie j.s.t.	222
16. Niewygasające wydatki budżetu j.s.t.	224
17. Nadzór i kontrola nad j.s.t.	224
18. Regionalne izby obrachunkowe	227
19. Fundusz sołecki	230
20. Budżet obywatelski	231
21. Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego	234
22. Raport o stanie j.s.t.	236

Rozdział XIII Struktura dochodów jednostek samorządu terytorialnego	239
1. Dochody własne j.s.t.	239
2. Podatki stanowiące dochód własny gminy	243
3. Opłaty stanowiące dochód własny gminy	249
4. Dochody zewnętrzne j.s.t.	251
5. Subwencja ogólna	252
6. Część oświatowa subwencji ogólnej – potrzeby oświatowe	256
7. Dotacje celowe z budżetu państwa dla j.s.t.	257
8. Dotacje celowe na podstawie porozumień z innymi j.s.t.	259
9. Janosikowe	260
10. Kontrakt wojewódzki	261
11. Wieloletni plan inwestycyjny	263

Rozdział XIV Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych	265
1. Pojęcie i charakter prawny odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych	265
2. Zakres podmiotowy odpowiedzialności	266
3. Zakres przedmiotowy odpowiedzialności	268
4. Kary za naruszenie dyscypliny finansów publicznych	271
5. Organy właściwe do orzekania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych	274
6. Organy właściwe do wypełniania funkcji oskarżyciela	276

Rozdział XV Podstawy finansów Unii Europejskiej	279
1. Unia Gospodarcza i Walutowa	279
2. Euro	282
3. Kryteria konwergencji	284
4. Pakt stabilności i wzrostu	286
5. Procedura nadmiernego deficytu	290
6. Międzynarodowy Fundusz Walutowy	293
7. Europejski System Banków Centralnych – Europejski Bank Centralny	296
8. Europejski Bank Inwestycyjny	300
9. Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju	302
10. Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych	305
11. Europejski System Nadzoru Finansowego	308
12. Budżet ogólny UE	310
13. Zasady budżetowe	312
14. Dochody budżetowe	315
15. Wydatki budżetowe	319
16. Fundusze europejskie	321
16.1. Fundusze finansujące politykę spójności	321
16.2. Fundusze związane z zarządzaniem zasobami naturalnymi i ich ochroną w okresie przejściowym	325
16.3. Pozostałe fundusze	326
17. Procedura uchwalania budżetu UE	327
18. Wykonanie i kontrola realizacji budżetu UE	330
19. Europejski Trybunał Obrachunkowy	331

Bibliografia	335

Skorowidz	351

Autorzy	359

Rozwiń spis treści Zwiń spis treści

Autorzy

Marcin Burzec

Marcin Burzec – doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; radca prawny; członek Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie, sekretarz Międzynarodowej Sieci Naukowej „KULTAX”, autor publikacji z zakresu prawa finansów publicznych oraz prawa podatkowego.

Michalina Duda-Hyz

Michalina Duda-Hyz - doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Uniwersytetu Opolskiego w Katedrze Prawa Gospodarczego i Finansowego, ekspert z zakresu prawa finansów publicznych w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, członek Stowarzyszenia Przyjaciół i Absolwentów Instytutu Prawa Podatkowego i Finansów Publicznych im. Maxa Plancka, autorka ponad stu publikacji z zakresu prawa finansowego i hazardowego.

Michał Jędrzejczyk

Michał Jędrzejczyk – doktor nauk prawnych, asystent w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji; radca prawny; radca prezesa Najwyższej Izby Kontroli; członek Wspólnej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych; w latach 2019–2021 zastępca przewodniczącego Głównej Komisji Orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych; w latach 2020–2021 dyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego w Najwyższej Izbie Kontroli; członek Komitetu Redakcyjnego dwumiesięcznika „Kontrola Państwowa” wydawanego przez NIK.

Beata Kucia-Guściora

Beata Kucia-Guściora – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji; autorka licznych publikacji z zakresu prawa finansów publicznych oraz prawa podatkowego.

Monika Münnich

Monika Münnich – doktor habilitowany nauk prawnych, profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, adiunkt w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji; autorka dwóch monografii, kilkudziesięciu artykułów naukowych i rozdziałów w publikacjach zbiorowych dotyczących szeroko rozumianej problematyki z zakresu prawa finansowego; specjalizuje się przede wszystkim w prawie podatkowym ogólnym i procesowym oraz w zagadnieniach teoretyczno-prawnych z zakresu prawa podatkowego.

Piotr Pomorski

Piotr Pomorski – doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Finansów i Prawa Finansowego Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego; członek Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Lublinie; autor licznych opracowań naukowych poświęconych problematyce finansów publicznych i prawa podatkowego.

Paweł Smoleń

Paweł Smoleń – profesor doktor habilitowany nauk prawnych, kierownik Katedry Finansów i Prawa Finansowego na Wydziale Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II; wieloletni wykładowca uniwersytecki; autor licznych opracowań naukowych z zakresu prawa finansów publicznych oraz prawa podatkowego.

Rozwiń listę autorów Zwiń listę autorów