Finanse Komunalne - Nr 3/2017

ARTYKUŁY

Ireneusz Rosiek

• Skuteczność zarządzania ryzykiem instytucji publicznej a dostęp do informacji publicznej

str. 5

Artur Nowak-Far

• Specjalne podatkowe źródła finansowania miejscowości uzdrowiskowych w Austrii, Czechach, Niemczech i na Słowacji

str. 13

BUDŻET

Marcin Będzieszak

• Stabilność dochodów własnych bieżących jednostek samorządu terytorialnego w Polsce

str. 23

PODATKI I OPŁATY LOKALNE

Bogumił Pahl

• Podmiotowość prawnopodatkowa działkowca w zakresie budynków wzniesionych na gruntach stanowiących własność lub będących w użytkowaniu wieczystym stowarzyszenia ogrodowego

str. 35

Władysław Grześkiewicz

• Wpływ luki podatkowej na realizację zadań publicznych

str. 45

Elżbieta Rogala

• Wynajem przez szkoły - jaka klasyfikacja, taki VAT

str. 56

NADZÓR I KONTROLA

Ewa Kowalczyk-Hyży

• Rola audytu wewnętrznego w rozliczaniu dotacji celowych

str. 59

RECENZJE I OMÓWIENIA

Adam Krzywoń
Grzegorz Wierczyński, Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz (wydanie 2, Warszawa 2016, Wolters Kluwer, ss. 1028)
str. 73

Table of Contents & Abstracts
str. 77

Ireneusz Rosiek
Skuteczność zarządzania ryzykiem instytucji publicznej a dostęp do informacji publicznej
Celem artykułu jest zaprezentowanie implikacji zachodzących pomiędzy dostępnością informacji publicznej a skutecznością niektórych narzędzi zarządczych stosowanych w instytucjach publicznych. Autor przyjmuje, że naturalne jest, iż kierownicy niechętnie powinni dzielić się wiedzą na temat słabości kierowanych przez siebie instytucji, ponieważ te ułomności mogą być często odzwierciedleniem ich niedoskonałości w zarządzaniu. Polskie prawo jednak nakazuje dokumentowanie zidentyfikowanych ryzyk. Gdy dokumenty takie mogą być ujawniane na zewnątrz, wówczas nie ma dostatecznej motywacji, by owe dokumenty wskazywały na rzeczywiste problemy organizacji. Jest to bowiem politycznie niepoprawne. Taktyczne jest więc tworzyć dokumentację z zakresu zarządzania ryzykiem, która zadośćuczyniłaby prawnym wymogom, ale nie ujawniała rzeczywistych zagrożeń dla organizacji. W konsekwencji udokumentowana forma zarządzania ryzykiem staje się dla kierownictwa bezużyteczna.

Początek strony

Artur Nowak-Far
Specjalne podatkowe źródła finansowania miejscowości uzdrowiskowych w Austrii, Czechach, Niemczech i na Słowacji
W Austrii, Czechach, Niemczech i na Słowacji istnieją rozwinięte regulacje dotyczące miejscowości uzdrowiskowych. Stanowią one podstawę prawną dla specjalnych podatków stanowiących jedno ze źródeł finansowania tych miejscowości. Są pobierane od osób przebywających w nich czasowo w celu korzystania z ich szczególnych walorów. Pomimo pewnych różnic dotyczących administracji tych podatków w poszczególnych państwach, objętych analizą, ustanowione w nich podatki uzdrowiskowe wykazują znaczne podobieństwa: są pobierane przez podmioty oferujące noclegi, zaś z punktu widzenia teorii opodatkowania mają charakter incydentalny, są przejawem opodatkowania czasu wolnego i służą łagodzeniu niektórych nierówności społecznych. Mają także za zadanie wyrównać miejscowościom uzdrowiskowym koszty wynikające z ograniczenia ich możliwości rozwojowych, a także podatności na tzw. chorobę kosztów. W każdym z państw podatki uzdrowiskowe są jednak drugorzędnym źródłem finansowania kurortów.

Początek strony

Marcin Będzieszak
Stabilność dochodów własnych bieżących jednostek samorządu terytorialnego w Polsce
Celem artykułu jest analiza stabilności dochodów własnych bieżących w jednostkach samorządu terytorialnego, w szczególności w kontekście wzrostu gospodarczego. By osiągnąć ten cel, dokonano próby zdefiniowania stabilności dochodów jednostek samorządu terytorialnego oraz - w oparciu o przyjęte rozumienie stabilności - skonstruowano metodykę jej pomiaru, a także dokonano niezbędnych obliczeń dla wszystkich typów jednostek samorządu terytorialnego (w latach 2004-2015). Przeprowadzona analiza pozwoliła stwierdzić, że dochody z podatków lokalnych oraz z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych są najbardziej stabilnymi dochodami i tym samym spełniają kryterium zdefiniowane przez Richarda A. Musgrave'a. W przypadku drugiego z wymienionych źródeł dochodów widoczny jest wpływ kryzysu gospodarczego na zwiększoną niestabilność. Najbardziej niestabilnymi dochodami są wpływy z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób prawnych (zarówno w latach kryzysowych, jak i niekryzysowych). Co do zasady wnioski te można wytłumaczyć stabilnością bazy podatkowej. Szczególna jest charakterystyka opłat za usługi, gdyż w przypadku gmin dochody te są niestabilne w wyższym stopniu, choć nieistotne dochodowo, natomiast w przypadku powiatów ziemskich i grodzkich - bardziej stabilne i ważniejsze dochodowo.

Początek strony

Bogumił Pahl
Podmiotowość prawnopodatkowa działkowca w zakresie budynków wzniesionych na gruntach stanowiących własność lub będących w użytkowaniu wieczystym stowarzyszenia ogrodowego
Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie problemów, które powstają na etapie ustalania zakresu podmiotowego podatku od nieruchomości w zakresie budynków wzniesionych na gruntach stowarzyszenia ogrodowego przez działkowców. Wskazany problem wynika z faktu, że kodeks cywilny nie jest jedynym aktem prawnym regulującym kwestie prawa własności obiektów budowlanych. Prawo to zaś ma decydujące znaczenie w kontekście ustalenia podmiotu, na którym spoczywa obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości.

Początek strony

Władysław Grześkiewicz
Wpływ luki podatkowej na realizację zadań publicznych
W artykule dokonano analizy dochodów i wydatków budżetu państwa oraz jednostek samorządu terytorialnego w relacji do produktu krajowego brutto w latach 2010-2015 i ich wpływu na realizację zadań publicznych. Z przedstawionych danych wynika, że w analizowanym okresie nastąpiło rozwarcie luki pomiędzy wzrostem produktu krajowego brutto a dochodami budżetowymi. Na obniżenie wpływów dochodów budżetowych złożyło się wiele przyczyn, są nimi między innymi: oszustwa podatkowe, wzrost zaległości budżetowych oraz obniżenie skuteczności ich ściągalności i przedawnienie. Obniżenie wpływów dochodów budżetowych wpływa na realizację zadań publicznych.

Początek strony

Elżbieta Rogala
Wynajem przez szkoły - jaka klasyfikacja, taki VAT
Na każdą wykonywaną usługę, która jest objęta stawką VAT 8%, podatnik ją wykonujący musi ustalić obowiązujące dla niej grupowanie statystyczne według PKWiU z 2008 r. Taki jest wymóg przepisów ustawy o VAT w sprawie obowiązywania obniżonej do 8% stawki VAT. Dołączony do niej wykaz towarów i usług objętych stawką VAT 8% opiera się głównie na tej klasyfikacji (grupowaniach statystycznych). Brak danej usługi w tym wykazie zobowiązuje podatnika do zastosowania podstawowej stawki VAT w wysokości 23%.

Początek strony

Ewa Kowalczyk-Hyży
Rola audytu wewnętrznego w rozliczaniu dotacji celowych
Tematem artykułu jest funkcjonowanie audytu wewnętrznego, zarówno w organach administracji rządowej, jak i w jednostkach samorządu terytorialnego, w kontekście dotacji celowych udzielanych z budżetu państwa jednostkom samorządu terytorialnego na realizację zadań z zakresu administracji rządowej. Prawidłowo przeprowadzona analiza dokumentów dotyczących przyznanych i udzielonych transferów z budżetu państwa na realizację zadań zleconych z zakresu administracji rządowej oraz wydatkowanych przez jednostki samorządu terytorialnego pozwoli uniknąć uchybień w tym zakresie ze skutkiem pociągnięcia do odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych.
Obszar badawczy obejmuje literaturę naukową w merytorycznym zakresie oraz zgromadzoną dokumentację w trakcie pracy w Ministerstwie Finansów oraz Urzędzie Miasta Łodzi w Biurze Rady Miejskiej.

Początek strony