Samorząd Terytorialny - Nr 11/2013

ARTYKUŁY

Hubert Izdebski

• Funkcjonowanie instytucji wpłat na subwencję ogólną ("janosikowe") z punktu widzenia finansów m.st. Warszawy i województwa mazowieckiego

str. 5

Piotr Zygadło

• System redystrybucji finansowej na rzecz województw. Przypadek Mazowsza

str. 17

Tomasz Zaborowski

• Zrównoważony rozwój regionu czy dalszy wzrost dysproporcji? Komentarz do projektu Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. Innowacyjne Mazowsze

str. 32

Przemysław Śleszyński

• Migracje na obszarze metropolitalnym Warszawy: uwarunkowania i wnioski dla polityki miejskiej i przestrzennej

str. 45

Igor Zachariasz

• Koncepcja województwa stołecznego a perspektywa metropolitan governance

str. 62

Stanisław Faliński

• Geneza warszawskiego "Siedmiogrodu"

str. 73

ORZECZNICTWO

Dawid Sześciło

• Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 27 listopada 2007 r. w sprawie Judith Hamer v. Belgia, skarga nr 21861/03

str. 84

Mariusz Kotulski

• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 14 sierpnia 2012 r. (II SA/Kr 572/12); glosa krytyczna

str. 88

Table of Contents & Abstracts
str. 93

Hubert Izdebski
Funkcjonowanie instytucji wpłat na subwencję ogólną ("janosikowe") z punktu widzenia finansów m.st. Warszawy i województwa mazowieckiego
W artykule autor analizuje, na tle obowiązującego od 2004 r. stanu prawnego oraz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego (w szczególności postanowienia sygnalizacyjnego z 26.02.2013 r.), funkcjonowanie instytucji wpłat na część równoważącą subwencji ogólnej dla gmin i powiatów oraz wpłat na część regionalną subwencji ogólnej dla województw. Dokonywany transfer - co podkreśla autor - na różne sposoby dyskryminuje największych płatników netto "janosikowego", czyli m.st. Warszawę (jako miasto na prawach powiatu) oraz województwo mazowieckie (jako praktycznie jedynego płatnika netto), w coraz silniejszym stopniu utrudniając im, w sytuacji spadku dochodów podatkowych, któremu nie towarzyszy odpowiedni spadek wysokości wpłat, wykonywanie zadań publicznych.

Początek strony

Piotr Zygadło
System redystrybucji finansowej na rzecz województw. Przypadek Mazowsza
Artykuł porusza zagadnienie funkcjonowania systemu redystrybucji finansowej pomiędzy budżetami jednostek samorządu terytorialnego, ze szczególnym uwzględnieniem poziomu województw, w tym przede wszystkim województwa mazowieckiego. Wyniki przeprowadzonej analizy za lata 2004-2011 wskazują na znaczące obciążenie budżetu samorządu województwa mazowieckiego na rzecz innych województw, również w sytuacji uwzględnienia całości transferów z budżetu państwa. Konieczność dokonywania wpłat wyrównawczych nie tylko ogranicza możliwości rozwoju tego województwa, lecz stanowi istotny czynnik wymuszający jego zadłużenie. Z przedstawionych danych wynika, że mechanizm wyrównawczy jest na tyle silny, iż prowadzi do znaczącego wyrównania dochodów ogółem "do dyspozycji" per capita (tj. po skorygowaniu o dokonane wpłaty obowiązkowe). W opracowaniu autor wskazuje słabości systemu redystrybucyjnego, którego głównym celem jest wyrównywanie dochodów regionów, a nie dążenie do zapewnienia optymalnych warunków rozwoju regionów.

Początek strony

Tomasz Zaborowski
Zrównoważony rozwój regionu czy dalszy wzrost dysproporcji? Komentarz do projektu Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. Innowacyjne Mazowsze
W artykule autor komentuje projekt Strategii Rozwoju Województwa Mazowieckiego do 2030 r. Innowacyjne Mazowsze z 5.04.2013 r. oraz przeprowadza ocenę diagnozy stanu gospodarki oraz zagospodarowania przestrzennego województwa, zwracając tym szczególną uwagę na trafność opisu procesów w dziedzinie koncentracji ludności, osadnictwa i aktywności gospodarczej. Dokonuje ponadto ewaluacji zgodności diagnozy z proponowanymi celami rozwojowymi, a postulowane cele i kierunki działań ocenia pod kątem zgodności z zasadami rozwoju przestrzennego wynikającymi z paradygmatu rozwoju zrównoważonego oraz z polityką przestrzenną prowadzoną w krajach zachodnioeuropejskich.

Początek strony

Przemysław Śleszyński
Migracje na obszarze metropolitalnym Warszawy: uwarunkowania i wnioski dla polityki miejskiej i przestrzennej
W artykule zamieszczono ocenę procesów migracyjnych w rejonie Warszawy z punktu widzenia planowego kształtowania struktur przestrzennych i prowadzenia polityki miejskiej. Procesy te na obszarach zurbanizowanych są warunkowane czynnikami ekonomicznymi, mieszkaniowymi, demograficznymi i urbanistyczno-infrastrukturalnymi. Na tym tle autor przedstawia analizę empiryczną wolumenu, natężenia i kierunków przemieszczeń o charakterze rezydencjalnym, wykorzystując rejestrowane dane GUS dotyczące napływów i odpływów według gmin (1995-2010) oraz międzygminne macierze przepływów za lata 2003, 2006 i 2009.

Początek strony

Igor Zachariasz
Koncepcja województwa stołecznego a perspektywa metropolitan governance
Głoszony w ramach metropolitan governance pogląd, że wprowadzanie na obszarach metropolitalnych różnorodnych form współpracy jednostek samorządu terytorialnego jest alternatywą dla ustanowienia na tym obszarze jednostki zasadniczego podziału terytorialnego - w ocenie autora - jest błędny, ponieważ nie bierze pod uwagę istotnościowej różnicy pomiędzy sferą wewnętrzną działania administracji a problemem podziału władzy w układzie terytorialnym. Zły podział władzy nie może być korygowany w drodze instrumentów współpracy jednostek administracji publicznej, co dobrze ilustruje historia ustroju Warszawy.

Początek strony

Stanisław Faliński
Geneza warszawskiego "Siedmiogrodu"
Artykuł jest poświęcony działaniom, w wyniku których w 1990 r. wprowadzono w Warszawie zdecentralizowany ustrój samorządu terytorialnego. Autor opisuje aktywność w tym zakresie środowiska politycznego, czyli warszawskie komitety obywatelskie "Solidarność" i Warszawskie Porozumienie Komitetów Obywatelskich "Solidarność", w których pojawiła się idea decentralizacji. Przedstawia także pierwsze pomysły i projekty ustaw dotyczące zdecentralizowanego ustroju miasta stołecznego oraz dyskusje prowadzone na ten temat w parlamencie i na łamach prasy.

Początek strony

Dawid Sześciło
Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 27 listopada 2007 r. w sprawie Judith Hamer v. Belgia, skarga nr 21861/03
1. Pojęcie oskarżenia w sprawie karnej na gruncie Europejskiej Konwencji Praw Człowieka ma charakter autonomiczny. Istotne dla oceny charakteru środka są trzy kryteria: klasyfikacja danego czynu na gruncie prawa krajowego, charakter czynu oraz dolegliwość kary.
2. Według standardów EKPCz nakaz rozbiórki obiektu budowlanego wzniesionego bez wymaganego pozwolenia ma charakter sankcji karnej, której stosowanie podlega ocenie z punktu widzenia kryteriów określonych w art. 6 ust. 1 EKPCz.

Początek strony

Mariusz Kotulski
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 14 sierpnia 2012 r. (II SA/Kr 572/12)
Skład orzekający: przewodniczący - sędzia NSA Andrzej Irla, sędzia NSA Andrzej Niecikowski, sędzia WSA Krystyna Daniel (sprawozdawca)
1. Strona, której decyzja zostaje doręczona w trybie art. 49 kodeksu postępowania administracyjnego, jest uprawniona do skutecznego wniesienia odwołania także w terminie przed upływem 14 dni od wywieszenia ogłoszenia.
2. Specyficzny charakter doręczeń w trybie art. 49 kodeksu postępowania administracyjnego, który służy przede wszystkim szybkiemu informowaniu wszystkich zainteresowanych o wydaniu aktu prawnego, nie uzasadnia w żaden sposób przyjmowania jednolitej daty "doręczenia" decyzji w ww. trybie w zakresie początkowego terminu do złożenia środka odwoławczego.

Początek strony