Samorząd Terytorialny - Nr 5/2016

ARTYKUŁY

Renata Kusiak-Winter

• W sprawie marginalizacji wątków prawnych w nauce administracji

str. 5

Leszek Bielecki, Piotr Ruczkowski

• Cmentarze jako przykład rzeczy publicznej (Friedhöfe als öffentliche Sachen) w prawie polskim i niemieckim

str. 14

Artur Kokoszkiewicz, Urszula Wojtczak

• O potrzebie zmian w systemie opieki społecznej

str. 27

Tomasz Szewc

• Skuteczność samorządowych mechanizmów antykorupcyjnych

str. 45

Małgorzata Wenclik

• Konsultacje społeczne w gminach województwa podlaskiego na podstawie analizy regulacji statutowych i uchwał w sprawie zasad i trybu konsultacji z mieszkańcami gminy

str. 55

Krzysztof Radzikowski

• Odrzucenie danych z ewidencji gruntów i budynków na potrzeby wymiaru podatków lokalnych w świetle najnowszego orzecznictwa sądów administracyjnych

str. 70

ORZECZNICTWO

Marcin Rulka

• Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 9 grudnia 2014 r. (III SA/Kr 1186/14); glosa krytyczna

str. 86

Table of Contents & Abstracts
str. 95

Renata Kusiak-Winter
W sprawie marginalizacji wątków prawnych w nauce administracji
Współczesne studia z zakresu nauki administracji zdają się nie poświęcać wiele miejsca uwarunkowaniom prawnym, tak jak w przeszłości. Jako przyczynę autorka artykułu wskazuje istotny wpływ różnic w tradycji i kultury prawnej właściwej systemom Europy kontynentalnej oraz krajów anglosaskich. Ponadto niebagatelną rolę odgrywa sama istota (systemu) prawa, a konkretnie zawarty w nim pierwiastek "spowolnionej czasowości", skontrastowany z dynamicznym rozwojem nowoczesnych technologii oraz oczekiwań szybkich reform w administracji.

Początek strony

Leszek Bielecki, Piotr Ruczkowski
Cmentarze jako przykład rzeczy publicznej (Friedhöfe als öffentliche Sachen) w prawie polskim i niemieckim
W artykule podjęto próbę analizy statusu prawnego cmentarzy w kontekście pojęcia rzeczy publicznej. W Niemczech cmentarze zalicza się do rzeczy publicznych, czyli rzeczy służących realizacji celów publicznych, a co za tym idzie - podlegających szczególnemu reżimowi prawnemu. W Polsce status rzeczy publicznej może także być przypisany cmentarzom komunalnym. Status prawny cmentarzy znajdujących się na gruntach będących własnością kościoła lub związku wyznaniowego ma charakter mieszany. Występują bowiem elementy charakterystyczne dla rzeczy prywatnej (prywatny charakter własności gruntu) z elementami jednak właściwymi dla rzeczy publicznej - wynikającymi ze szczególnego przeznaczenia rzeczy. Innymi słowy, można przyjąć, że w tym przypadku mamy do czynienia z rzeczą prywatną poddaną jednak szczególnemu reżimowi prawnemu.

Początek strony

Artur Kokoszkiewicz, Urszula Wojtczak
O potrzebie zmian w systemie opieki społecznej
Artykuł dotyczy polskiego systemu opieki społecznej, na który - według założeń autorów - składają się w głównej mierze instytucje normowane ustawami: o świadczeniach rodzinnych, pomocy społecznej i pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Badania nad polską opiekuńczością z wykorzystaniem techniki analizy danych zastanych i metody ekonomicznej analizy prawa prowadzą autorów do niepokojących wniosków o kryzysie prawa opieki społecznej. Odpowiedzią na takie wnioski są zawarte w artykule propozycje de lege ferenda.

Początek strony

Tomasz Szewc
Skuteczność samorządowych mechanizmów antykorupcyjnych
Określone w ustawach zasady zapobiegania korupcji w samorządzie są przedmiotem licznych uwag krytycznych nauki prawa, które dotyczą egzegezy, racjonalności, prawidłowej legislacji itp. Niezależnie od trudności wiążących się ze stosowaniem tych przepisów w praktyce warto ocenić je także pod kątem skuteczności. Powstaje bowiem pytanie, czy pozwalają one na osiągnięcie zamierzonego efektu, a jak dalece ustanowione ograniczenia pozostaną wyłącznie "na papierze"? Dlatego też artykuł jest próbą spojrzenia na tę problematykę poprzez pryzmat efektywności przyjętych przez ustawodawcę norm. Autor opisuje sankcje za naruszenie ograniczeń antykorupcyjnych oraz rozważa, czy są one skuteczne i nieuchronne dla sprawcy.

Początek strony

Małgorzata Wenclik
Konsultacje społeczne w gminach województwa podlaskiego na podstawie analizy regulacji statutowych i uchwał w sprawie zasad i trybu konsultacji z mieszkańcami gminy
Artykuł ma na celu przedstawienie zasad i praktyki regulacji - na podstawie przeanalizowanych uchwał i statutów gminnych - dotyczących konsultacji społecznych na poziomie gminnym. Analizę zagadnienia autorka oparła na badaniach ilościowych i jakościowych przeprowadzonych w 118 gminach województwa podlaskiego, które zostały przeprowadzone w 2014 r. Efektem analizy stanu prawnego dotyczącego konsultacji w województwie podlaskim była próba stworzenia rekomendacji, przydatnych dla samorządów gminnych, które chciałaby podjąć się przygotowania regulaminów konsultacji społecznych z mieszkańcami.

Początek strony

Krzysztof Radzikowski
Odrzucenie danych z ewidencji gruntów i budynków na potrzeby wymiaru podatków lokalnych w świetle najnowszego orzecznictwa sądów administracyjnych
Przedmiotem artykułu są aktualne tendencje orzecznicze dotyczące związania danymi z ewidencji gruntów i budynków wymiaru podatku od nieruchomości, podatku rolnego oraz podatku leśnego. Sądy administracyjne coraz częściej podważają takie związanie, niemniej wymagają ku temu szczególnych przesłanek. W świetle postulowanego przez autora rozgraniczenia związania materialnoprawnego oraz proceduralnego w większości przypadków, gdy ewidencja wiąże na zasadach wynikających z art. 194 ordynacji podatkowej, takie szczególne przesłanki nie są jednak potrzebne, zaś w nielicznych przypadkach, gdy ustawy podatkowe definiują na podstawie ewidencji poszczególne elementy konstrukcji podatku, takie podważenie nie jest w ogóle możliwe.

Początek strony

Marcin Rulka
Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 9 grudnia 2014 r. (III SA/Kr 1186/14)
Skład orzekający: przewodniczący - sędzia WSA Wojciech Jakimowicz (sprawozdawca), sędzia WSA Hanna Knysiak-Molczyk, sędzia WSA Tadeusz Wołek.
Przepisy ustawy o samorządzie gminnym dotyczące wyborów sołtysa nie zakazują stawiania wobec kandydatów oraz mandatariuszy wymogu niekaralności. Wymieniona ustawa zakazuje natomiast stawiania jakichkolwiek warunków ograniczających liczbę kandydatów biorących udział w wyborach sołtysa, takich jak złożenie podpisów poparcia przez osobę chcącą ubiegać się o mandat.

Początek strony