Samorząd Terytorialny - Nr 3/2017

ARTYKUŁY

Marcin Bogdański

• Wybrane czynniki kształtujące bazę ekonomiczną małych i średnich miast w Polsce

str. 5

Anna Haładyj

• Granice partycypacji w podejmowaniu decyzji publicznych - przyczynek do dyskusji

str. 18

Danuta Kurzyna-Chmiel

• Szkoły jako zakłady publiczne

str. 26

Ambroży Mituś

• Działalność bibliotek samorządowych - rodzaje i zasady prowadzenia

str. 37

Dominik Miedziak

• Samowolne zajęcie lokalu mieszkalnego a prawo do lokalu socjalnego

str. 50

Sławomir Pastuszka

• Długookresowe przemiany w rozwoju społeczno-gospodarczym wschodnich Niemiec

str. 60

RECENZJE I OMÓWIENIA

Stefan Płażek
Magdalena Rycak, Artur Rycak, Jakub Stelina, Ustawa o pracownikach samorządowych. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2016
str. 80

ORZECZNICTWO

Krystian M. Ziemski

• Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2016 r. (II FPS 3/16); glosa krytyczna (dopuszczalność przeniesienia przez radę gminy w trybie art. 39 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym kompetencji organu podatkowego określonych art. 6q ust. 1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach)

str. 82

SPRAWOZDANIA

Bogusław Przywora
Sprawozdanie z X Seminarium Katedry Prawa Samorządu Terytorialnego Uniwersytetu Jagiellońskiego "Charakter i konstrukcja zadań samorządu terytorialnego - potrzeba reinterpretacji", Kraków 17 listopada 2016 r.
str. 92

Table of Contents & Abstracts
str. 95

Marcin Bogdański
Wybrane zagrożenia dla rozwoju małych i średnich miast w Polsce
Celem analiz zaprezentowanych w artykule jest wyodrębnienie podstawowych uwarunkowań funkcjonowania i rozwoju małych i średnich miast w Polsce. Dokonując przeglądu wybranych współczesnych procesów społeczno-gospodarczych, autor wskazuje te z nich, które ograniczają bazę ekonomiczną i potencjał badanych ośrodków miejskich. W opinii autora można zaobserwować kilka procesów, które w długim okresie będą stanowiły barierę ograniczającą rozwój małych i średnich miast, co w konsekwencji będzie prowadziło do spadku ich znaczenia w systemie społeczno-gospodarczym kraju. Do najważniejszych z nich można zaliczyć: niekorzystne tendencje demografi czne, procesy restrukturyzacji gospodarki narodowej, ekspansję sieci sklepów dyskontowych oraz stopniową ewolucję zachowań konsumentów wywołaną rozwojem sieci Internet.

Początek strony

Anna Haładyj
Granice partycypacji w podejmowaniu decyzji publicznych - przyczynek do dyskusji
Postulaty związane z uspołecznianiem procesów podejmowania decyzji publicznych formułowane są w literaturze przedmiotu nieustannie. Jednocześnie stosunkowo rzadko diagnozowane są negatywne konsekwencje związane z szerokim uspołecznianiem procesów decyzyjnych. Nie ulega bowiem wątpliwości, że poszerzanie zakresu spraw, w których może partycypować społeczeństwo, wywołuje określone ryzyka. W artykule autorka stawia tezę o konieczności sformułowania granic partycypacji społecznej w sprawach publicznych, celem opracowania czyniąc analizę zasadniczych kategorii granic, pojmowanych jako zewnętrzne i wewnętrzne granice prawne, a także granic poza- i paraprawnych, tj. wynikających z aksjologii, prakseologii oraz socjologii. Tekst ma stanowić w założeniu przyczynek do dyskusji nad kształtem partycypacji społecznej ujmowanej także w kontekście jej ograniczeń.

Początek strony

Danuta Kurzyna-Chmiel
Szkoły jako zakłady publiczne
Przedmiotem analizy objęte zostaną szkoły należące do systemu oświaty. Przedstawienie wybranych poglądów doktryny w kontekście analizy rozwiązań prawnych pozwoli autorce na sformułowanie wniosków co do współczesnego pojmowania zakładu publicznego. Zjawiskiem wyraźnym jest rozwój administracji świadczącej i coraz szerszy udział podmiotów niepublicznych w realizacji zadań oświatowych. Zdecydowaną większość szkół zakładają i prowadzą jednostki samorządu terytorialnego i ministrowie. Zapewnienie realizacji zadań oświatowych jest obowiązkiem wyłącznie tych podmiotów. Tylko też one gwarantują najpełniejszą realizację świadczeń oświatowych o cechach trwałości. Ustrojodawca dopuszcza tworzenie także przez podmioty niepubliczne szkół, co znacznie rozszerza ofertę świadczeń. W polskim modelu wszystkie szkoły są nadzorowane i kontrolowane przez państwo. Niemniej w stosunku do szkół niepublicznych o nadzorze mowa w wybranych obszarach, zwłaszcza nadzoru pedagogicznego, a jego zakres zależy od rodzaju szkoły niepublicznej. Zakłady, które można by nazwać prywatnymi, tj. szkoły niepubliczne, często ulegają "upublicznieniu".

Początek strony

Ambroży Mituś
Działalność bibliotek samorządowych - rodzaje i zasady prowadzenia
Przedmiotem artykułu jest analiza działalności kulturalnej prowadzonej przez biblioteki samorządowe (gminne, powiatowe i wojewódzkie) oraz analiza możliwości i zakresu prowadzenia przez biblioteki innej działalności niż działalność kulturalna, w tym działalności gospodarczej. Celem artykułu jest ukazanie m.in. istoty działalności kulturalnej, określenie zakresu zadań i płatności za usługi świadczone przez biblioteki samorządowe. Szczególne miejsce w poczynionych rozważaniach zajmuje kwestia działalności zarobkowej bibliotek samorządowych.

Początek strony

Dominik Miedziak
Samowolne zajęcie lokalu mieszkalnego a prawo do lokalu socjalnego
Artykuł jest poświęcony w szczególności regulacjom zawartym w art. 24 ustawy z 21.06.2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego, który stanowi o braku uprawnień do lokalu socjalnego w przypadku samowolnego zajęcia lokalu. Artykuł odwołuje się również do przepisów konstytucyjnych, które są punktem wyjścia w zakresie omawianej problematyki, a zwłaszcza w odniesieniu do przeciwdziałania bezdomności i obowiązków ciążących w tym zakresie na władzy publicznej. Tekst uwzględnia także orzecznictwo sądowe dotyczące problematyki dostarczania lokalu socjalnego.

Początek strony

Sławomir Pastuszka
Długookresowe przemiany w rozwoju społeczno-gospodarczym wschodnich Niemiec
Z perspektywy długoletniej przemiany gospodarcze, społeczne i polityczne wschodnich Niemiec mogą służyć jako modelowy przykład wpływu polityki na sytuację gospodarczą i społeczną kraju. Dominująca do II wojny światowej militarystyczna i ekspansjonistyczna polityka, wywodząca się z tradycji pruskiej, zawiodła, czego dobitnym świadectwem są straty demograficzne, terytorialne i gospodarcze, jakich doznały całe Niemcy na skutek obu wojen światowych. Polityką realistyczną - zdaniem autora - uwzględniającą obiektywne procesy gospodarcze, społeczne i uwarunkowania polityczne wydaje się być natomiast ta, która leży u podstaw realizowanego procesu jednoczenia dwóch państw niemieckich i w jej ramach polityka rozwoju wschodnich landów, wchodzących wcześniej w skład Niemieckiej Republiki Demokratycznej. W stosunkowo dużym stopniu przyczyniła się do wzmocnienia ich gospodarek i podniesienia ogólnej konkurencyjności wschodnioniemieckiego makroregionu, a także do umocnienia międzynarodowej pozycji całych Niemiec.

Początek strony

Krystian M. Ziemski
Uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 grudnia 2016 r. (II FPS 3/16)
Skład orzekający: przewodniczący - sędzia NSA Jan Rudowski, sędzia NSA Zbigniew Kmieciak (sprawozdawca), sędzia NSA Zdzisław Kostka (współsprawozdawca), sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska- Nowacka, sędzia NSA Bogusław Dauter, sędzia NSA Anna Łuczaj, sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz.
1. W sprawach opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi przepis art. 6q ust. 1 ustawy z 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach wyłącza stosowanie przepisu art. 39 ust. 4 ustawy z 8.03.1990 r. o samorządzie gminnym.
2. Wykładnia dokonana w uchwale wiąże od dnia jej podjęcia.

Początek strony