Przegląd Podatkowy - Nr 5/2025 [409]

"Przegląd Podatkowy" nr 5/2025

Drodzy Czytelniczki i Czytelnicy, przedawnienie zobowiązania podatkowego po upływie pięciu lat to jedno z podstawowych praw podatnika do tego, żeby być pewnym swojej sytuacji podatkowej. Upływ czasu utrudnia, a niekiedy uniemożliwia odtworzenie sytuacji podatkowej. Każde wydłużenie terminu przedawnienia oddala nas zatem od poznania prawdy. Takim wydłużeniem w praktyce będzie więc również każde zawieszenie biegu terminu przedawnienia. W zasadzie nie było wątpliwości, kiedy następuje zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego w przypadku dokonania zabezpieczenia zobowiązania podatkowego. Wątpliwości, a tym samym rozbieżne orzecznictwo sądowe, dotyczą momentu ponownego biegu terminu przedawnienia. Konkretnie orzecznictwo sądowe uznawało, że istotną okolicznością jest albo wygaśnięcie decyzji o zabezpieczeniu, albo zakończenie postępowania zabezpieczającego. Na tle tych wątpliwości zapadła 2.12.2024 r. uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego, III FPS 4/24, w której Sąd zajął stanowisko korzystne dla budżetu państwa. Skutkiem uchwały może być zwiększenie korzystania przez organy administracji podatkowej z możliwości dokonania zabezpieczenia zobowiązania na majątku podatnika. Opublikowana w numerze majowym "Przeglądu Podatkowego" glosa pt. Zawieszenie biegu terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego na skutek zabezpieczenia i ponowny bieg tego terminu. Glosa do uchwały siedmiu sędziów NSA z 2.12.2024 r., III FPS 4/24, jest glosą krytyczną.

Lekturze polecam też artykuł pt. Przedawnienie zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką lub zastawem skarbowym – niegasnący spór z organami i wieloletnia bierność ustawodawcy przedstawiający problematykę nieprzedawnialności zobowiązań podatkowych zabezpieczonych hipoteką przymusową lub zastawem skarbowym. Opisano w nim także kwestię funkcjonowania w polskim systemie prawnym niekonstytucyjnego przepisu oraz wynikające z tego problemy podatników, których zobowiązania zabezpieczono w przedmiotowy sposób. Ustawodawca przez wiele lat nie podjął odpowiednich działań mających na celu wyeliminowanie tej niepożądanej sytuacji. W ostatnim czasie został zaproponowany projekt nowelizacji Ordynacji podatkowej, który powinien poprawić regulację w omawianym zakresie.

Aktualny – i to również pod względem podatkowym – pozostaje temat dotyczący twórców internetowych, w którym zostały omówione trudności z jednoznacznym zakwalifikowaniem wsparcia otrzymywanego przez nich za pośrednictwem serwisu Patronite. Patronite to serwis internetowy, który pozwala użytkownikom (patronom) wspierać twórców cyfrowych regularnymi, dobrowolnymi wpłatami. Dzięki nim autorzy mogą rozwijać swoją działalność i dążyć do jej profesjonalizacji. Twórcy okazują patronom swoją wdzięczność, udostępniając im drobne nagrody. Artykuł pt. Niespokojny sen twórców internetowych. Wątpliwości dotyczące opodatkowania wpływów z Patronite wskazuje negatywne skutki, które mogą wyniknąć z nieprawidłowej kwalifikacji wsparcia na gruncie przepisów podatkowych. Autor proponuje też dwa rozwiązania tego problemu, które pozwoliłyby zmniejszyć niepewność po stronie twórców internetowych.

Ryczałt od dochodów spółek, czyli tzw. estoński CIT, został wprowadzony do polskiego porządku prawnego stosunkowo niedawno. Przepisy regulujące tę formę opodatkowania wciąż wywołują wątpliwości. Wiele spornych zagadnień jest (było) przedmiotem postępowań przed sądami administracyjnymi, które to postępowania zostały zainicjowane skargami na interpretacje indywidualne Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Większość z nich nie została jeszcze rozstrzygnięta przez Naczelny Sąd Administracyjny. Jednym z takich zagadnień jest to, czy podatnik uzyskujący przychody ze sprzedaży własnych wierzytelności (jeśli jest to powyżej 50% ze wszystkich jego przychodów) może korzystać z estońskiego CIT. Jak na razie stanowisko sądów administracyjnych w tym przedmiocie jest dla podatników korzystne. Organy podatkowe wciąż jednak obstają przy interpretacji przeciwnej. Artykuł pt. Przychód ze zbycia własnych wierzytelności a warunek przewidziany w art. 28j ust. 1 pkt 2 u.p.d.o.p. ma na celu ocenę wykładni prezentowaną zarówno przez sądy, jak i przez organy.

Mechanizm pomniejszenia, o którym mowa w art. 30a ust. 6a–6e i art. 41 ust. 4e u.p.d.o.f. oraz w art. 22 ust. 1a–1e i art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p., został wprowadzony po to, aby zmniejszyć wysokość efektywnego opodatkowania zysku dystrybuowanego do komplementariuszy. Jednakże przepisy dotyczące mechanizmu pomniejszenia są lakoniczne oraz nie zostały dostosowane do innych regulacji podatkowych. Dodatkowo dotychczas tylko niektóre kwestie związane z opodatkowaniem udziału komplementariuszy w zyskach spółek były przedmiotem wyroków sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych, a zagadnienie to nie było przedmiotem licznych rozważań w doktrynie prawa podatkowego. W konsekwencji obliczanie wysokości zobowiązań podatkowych komplementariusza z uwzględnieniem mechanizmu pomniejszenia wywołuje liczne wątpliwości w praktyce stosowania prawa, które muszą być rozwiązywane przede wszystkim za pomocą wykładni przepisów uwzględniającej cel wprowadzonych regulacji. W artykule pt. Opodatkowanie przychodów komplementariuszy z udziału w zyskach spółki – praktyczne problemy stosowania mechanizmu pomniejszenia (2) zostały omówione najważniejsze problemy praktyczne związane z mechanizmem pomniejszenia. Została też przeanalizowana kwestia efektywnego opodatkowania zysku wypłacanego komplementariuszowi, a także związek między efektywnym opodatkowaniem komplementariusza oraz efektywnym opodatkowaniem spółki. Przedmiotowy artykuł stanowi drugą część cyklu poświęconego opodatkowaniu przychodów komplementariuszy z udziału w zyskach spółki i analizie mechanizmu pomniejszenia. Pierwsza część została opublikowana w kwietniowym numerze czasopisma.

Iwona Strzelec

Redaktor Naczelna "Przeglądu Podatkowego"