Przegląd Podatkowy - Nr 6/2025 [410]

"Przegląd Podatkowy" nr 6/2025

Drodzy Czytelniczki i Czytelnicy, w 2025 r. mija 18 lat od jednej z większych modyfikacji przepisów regulujących funkcjonowanie urzędowych informacji w zakresie prawa podatkowego w Polsce. Mowa tu oczywiście o interpretacjach indywidualnych, które uzyskują właśnie „pełnoletność”. Wskazany „jubileusz” stanowi zarazem dobry punkt wyjścia do dyskusji nad obecnym stanem systemu indywidualnych interpretacji prawa podatkowego, kierunkami jego rozwoju oraz ewentualną potrzebą reformy. Artykuł pt. Wyzwania u progu dorosłości: 18 lat interpretacji indywidualnych przedstawia dane statystyczne na temat funkcjonowania wspomnianych narzędzi w ostatnich latach, omawia związane z ich wykorzystywaniem praktyczne problemy w pięciu kluczowych zdaniem autorów obszarach (ze szczególnym naciskiem na rosnącą tendencję do zamykania spraw interpretacyjnych rozstrzygnięciami formalnymi), a także przedstawia propozycje mające na celu poprawę jego funkcjonowania.

Fakultatywne zwolnienie podmiotowe drobnych przedsiębiorców z podatku od towarów i usług jest procedurą szczególną, znaną w polskim systemie podatkowym od wielu lat. Do końca 2024 r. jej zakres był jednak ograniczony do dostaw towarów i świadczenia usług dokonywanych w państwie siedziby drobnego przedsiębiorcy. Rozwiązanie to uległo zmianie z początkiem 2025 r. w związku z modyfikacją przepisów prawa unijnego (w którym zwolnienie stanowi element procedury szczególnej dla małych przedsiębiorstw). Obecnie ze zwolnienia podmiotowego, stanowiącego sedno rzeczonej procedury, małe przedsiębiorstwo może korzystać również w państwach członkowskich innych niż państwo członkowskie siedziby. W artykule pt. Zwolnienie z VAT drobnych przedsiębiorców. Zmiany w prawie unijnym i krajowym zostały zaprezentowane wyniki analizy kluczowych elementów zmienionej regulacji.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7.08.2024 r., III FSK 1148/23, dotyczy zagadnienia trwałości obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn. Stan faktyczny sprawy, narracja prowadzona w uzasadnieniu wyroku oraz dokonane rozstrzygnięcie decydują o tym, że znaczenie podjętych przez NSA rozważań manifestuje się na dwóch poziomach. W wymiarze szczegółowym odnosi się do wpływu odwołania darowizny na istnienie obowiązku podatkowego powstałego w związku z jej zawarciem, w wymiarze ogólnym zaś – do wpływu ustania skutków zdarzenia prawnego rodzącego obowiązek podatkowy na istnienie tego ostatniego. Powyższe sprawia, że podjętej problematyce nie sposób odmówić doniosłego znaczenia. Polecam lekturze glosę pt. Opodatkowanie podatkiem od spadków i darowizn odwołanej darowizny. Glosa do wyroku NSA z 7.08.2024 r., III FSK 1148/23.

Artykuł 43 ust. 1 pkt 32 u.p.t.u. umożliwia zwolnienie z opodatkowania VAT usług ukierunkowanych na zarówno poprawę tężyzny fizycznej, jak i zawodowe uprawianie sportu. Logiczną konsekwencją powyższego jest uwarunkowanie zastosowania przedmiotowego zwolnienia od wymogu, aby usługi te były świadczone na rzecz osób uprawiających sport lub uczestniczących w wychowaniu fizycznym. Stąd pojawia się pytanie: co w przypadku dyscyplin, w które są zaangażowane zwierzęta? Czy usługa licencjonowania zwierzęcia będzie mogła korzystać ze wskazanego zwolnienia? Odpowiedź na powyższe pytania zależy od rodzaju udzielanych licencji oraz charakteru danego sportu. W przypadku dyscyplin przewidujących samodzielną aktywność zwierząt usługa ta nie będzie mogła korzystać ze zwolnienia na podstawie przywołanego przepisu. W przypadku dyscyplin wymagających współpracy zwierzęcia z człowiekiem będzie to uzależnione zarówno od stopnia zaangażowania człowieka, jak i od specyfiki udzielanej licencji. To niszowe, ale ciekawe zagadnienie analizujemy w artykule pt. Czy usługa nadania licencji zwierzęciu biorącemu udział w rywalizacji sportowej może być zwolniona z VAT?

Rosnąca tendencja do penalizowania działań optymalizacyjnych rodzi poważne pytania o granice odpowiedzialności karnej skarbowej. Artykuł pt. Optymalizacja podatkowa a granice odpowiedzialności karnej skarbowej – o ryzyku penalizacji działań zgodnych z prawem analizuje ryzyka, jakie niesie ze sobą błędne utożsamianie legalnych form oporu podatkowego z uchylaniem się od opodatkowania, oraz wyjaśnia, dlaczego prawidłowe rozróżnienie tych zjawisk ma kluczowe znaczenie z perspektywy zasad demokratycznego państwa prawa.

Iwona Strzelec

Redaktor Naczelna "Przeglądu Podatkowego"